«Μαμά, πάρε μου παγωτό»

Το καλοκαίρι για τα παιδιά είναι ταυτισμένο με το παιχνίδι, τη θάλασσα αλλά και τα παγωτά. Τα παγωτά δεν είναι μόνο ένα παγωμένο γλυκό πλούσιο σε θερμίδες. Είναι και μια απόλαυση που προσφέρει πολλά θρεπτικά συστατικά, αρκεί βέβαια να καταναλώνεται με μέτρο. Οι πρώτες ύλες και η σύσταση κάθε παγωτού διαφέρουν, επομένως διαφέρουν τόσο τα διατροφικά του στοιχεία όσο και η ενεργειακή του αξία.

Σε γενικές όμως γραμμές, το παγωτό που φτιάχνεται από πλήρες νωπό γάλα και ζάχαρη αποτελεί πηγή υδατανθράκων (ως επί το πλείστον σακχάρων), λιπαρών (εκ των οποίων αρκετά κορεσμένα) και πρωτεϊνών.

Περιέχει επίσης ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και μικρές ποσότητες των βιταμινών Α, D, Β1, Β2 και Β12. Παγωτά ειδικού τύπου με ξηρούς καρπούς, φρούτα ή άλλα συστατικά αποδίδουν συνήθως επιπλέον διατροφικά στοιχεία, π.χ. αντιοξειδωτικά, ενώ άλλα μπορεί να περιέχουν λιγότερα ή καθόλου λιπαρά.

Η μέση περιεκτικότητα του παγωτού γάλακτος σε ασβέστιο είναι περί τα 120 mg ανά 100 γρ.

Τα παγωτά του εμπορίου διακρίνονται σε 3 είδη

1. Το φρέσκο παγωτό, το οποίο μπορεί κάποιος να προμηθευτεί από καλά ζαχαροπλαστεία και έχει παρασκευαστεί από φρέσκα συστατικά, όπως το γάλα, τα αβγά, η πάστα από φιστίκι, το φρέσκο κακάο, οι φράουλες κ.λπ.

2. Τα τυποποιημένα παγωτά καλής ποιότητας, στα οποία το πρώτο συστατικό που αναγράφεται στην ετικέτα είναι το γάλα. Το πρώτο αναγραφόμενο συστατικό στο οποιοδήποτε τρόφιμο σημαίνει ότι το τρόφιμο αυτό αποτελείται σε ποσοστό πάνω από το 50% από το συγκεκριμένο συστατικό.

Αρα στα καλής ποιότητας παγωτά πρώτο συστατικό είναι το γάλα, μετά κάποιο άλλο φρέσκο συστατικό (π.χ. κακάο, φρούτα) και μετά όλα τα άλλα. Οταν στις πρώτες θέσεις της διατροφικής επισήμανσης υπάρχουν «καλά» συστατικά, τόσο λιγότερα συντηρητικά και ζάχαρη περιέχει το παγωτό, άρα τόσο πιο υγιεινό είναι.

3. Τα παγωτά ή τα επιδόρπια παγωτού ή τα παγωμένα γλυκίσματα τα οποία δεν έχουν ως πρώτο συστατικό το γάλα αλλά σκόνη γάλακτος ή ακόμα και φοινικέλαιο ή άλλα υδρογονωμένα φυτικά έλαια που περιέχουν τρανς λιπαρά.

Η σκόνη γάλακτος αποτελεί προϊόν επεξεργασίας που δεν διαθέτει τα θρεπτικά συστατικά, τις βιταμίνες και το ασβέστιο του φρέσκου γάλακτος. Συνεπώς τα παγωτά που περιέχουν σκόνη γάλακτος έχουν μειωμένη θρεπτική αξία.

Τι πρέπει να προσέχουμε ως προς τη συντήρηση των παγωτών:

1. Τα παγωτά πρέπει να είναι καλά συντηρημένα.

Πρακτικά αυτό σημαίνει σταθερή θερμοκρασία στους -18 βαθμούς Κελσίου και έναν καταψύκτη που δεν έχει προβλήματα λειτουργίας. Τα παγωτά που έχουν λιώσει και ξαναπαγώσει δεν πρέπει να καταναλώνονται, γιατί είναι πιθανόν αλλοιωμένα.

2. Δεν αγοράζουμε τα τυποποιημένα παγωτά, όταν:

Δεν έχουν την απαιτούμενη σκληρότητα ή παρατηρούμε προβλήματα στη λειτουργία του καταψύκτη.

Το χαρτί της συσκευασίας είναι υγρό ή κολλημένο πάνω στο παγωτό ή σχισμένο ή η συσκευασία έχει σχήμα διαφορετικό από αυτό που φαίνεται στα διαφημιστικά της παρασκευάστριας εταιρείας.
Αυτά που είναι συσκευασμένα σε κύπελλα παρουσιάζουν υπερχύλιση στο καπάκι.
Είναι μαλακά, υδαρή, η υφή τους μοιάζει με αυτήν του γιαουρτιού ή του βουτύρου ή με κόκκους άμμου.
lΕμφανίζουν ίζημα, θρυμματίζονται σε μικρά κομματάκια ή περιέχουν μικροκρυστάλλους και έχουν σχήμα παραμορφωμένο. Αυτά τα χαρακτηριστικά δείχνουν ότι το παγωτό αποψύχθηκε και ξανακαταψύχθηκε.
Εχουν γεύση πικρή, ξινή ή αλμυρή.
Η οσμή τους δεν είναι ευχάριστη.
Το ειδικό κουτάλι σερβιρίσματος δεν βρίσκεται μέσα σε διαφανές δοχείο με νερό συνεχούς ροής (το στάσιμο νερό που δεν ανανεώνεται είναι ιδανικό περιβάλλον ανάπτυξης βακτηρίων).
Τα σκεύη όπου φυλάσσεται το χύμα παγωτό έχουν υπολείμματα παγωτού ή γάλακτος στα τοιχώματά τους.
Αν μεταφέρουμε τα παγωτά στο σπίτι, τα βάζουμε αμέσως στον καταψύκτη. Η μεταφορά σε μεγάλες αποστάσεις πρέπει να γίνεται σε ισοθερμικές συσκευασίες.

Πόσο παγωτό να τρώει το παιδί μου;

Παρόλο που το παγωτό έχει θρεπτική αξία, δεν πρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες, καθώς είναι πλούσιο σε θερμίδες και μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, γεγονός ιδιαίτερα επικίνδυνο για τα ήδη υπέρβαρα παιδιά.

Επιπλέον, παρότι το παγωτό αποτελεί πηγή ενέργειας και πηγή ορισμένων αναγκαίων διατροφικών στοιχείων, όπως π.χ. ασβεστίου, είναι προφανές ότι δεν μπορεί να υποκαταστήσει κανένα βασικό γεύμα και κανένα βασικό τρόφιμο στη διατροφή του παιδιού, όπως π.χ. το γάλα.

Επομένως, θα πρέπει να αντιμετωπίζεται όπως όλα τα άλλα γλυκίσματα, δηλαδή η κατανάλωσή του να είναι περιορισμένη, δύο-τρεις φορές εβδομαδιαίως από μια μικρή ποσότητα, π.χ. μία μπάλα 50-65 γρ., όχι περισσότερο, όχι καθημερινά και όχι αντί άλλων χρησιμότερων τροφίμων.

Μυστικά επιτυχίας για σπιτικό παγωτό

Αβγά ή ζελατίνα; Η ζελατίνα διαθέτει καλύτερες πηκτικές ιδιότητες και προσδίδει πιο ελαφριά υφή στο παγωτό ενώ, αντίθετα, οι κρόκοι αβγών το κάνουν πιο βαρύ και του προσθέτουν λιπαρά, χοληστερίνη και θερμίδες. Αν χρησιμοποιήσετε αβγά, αυτά θα πρέπει να είναι παστεριωμένα ή να τα επεξεργαστείτε για λίγο σε θερμοκρασία ασφαλείας – αποφύγετε τα ωμά.

Για λιγότερες θερμίδες: Απόφυγε την προσθήκη ξηρών καρπών, σοκολάτας ή μπισκότων. Χρησιμοποίησε γάλα και κρέμα γάλακτος με μειωμένα λιπαρά. Αντικατάστησε τους κρόκους με ζελατίνα, τη σοκολάτα με κακάο.

Συντήρηση: Μη φτιάχνεις μεγάλες ποσότητες. Το σπιτικό παγωτό δεν πρέπει να παραμένει στην κατάψυξη περισσότερο από μία-δύο ημέρες.