Νέες έρευνες δείχνουν ότι οι διαφορές στην εκπαίδευση στο σχολείο φαίνεται να εξηγούν μεγάλο μέρος της διαφοράς IQ που έχουν μεταξύ τους τα μονοζυγωτικά δίδυμα. Η έρευνα υποδεικνύει ότι όταν αυτά τα δίδυμα λαμβάνουν παρόμοια εκπαίδευση, οι δείκτες IQ τους είναι σχεδόν ίδιοι με εκείνους των πανομοιότυπων διδύμων που μεγάλωσαν μαζί, αλλά όταν η εκπαίδευσή τους διαφέρει σημαντικά, οι δείκτες IQ τους μπορεί να είναι τόσο διαφορετικοί όσο και εκείνοι άσχετων μεταξύ τους ανθρώπων.
Διαβάστε επίσης: Δίδυμα: Πρέπει να μοιράζονται τα πάντα;
Τα ευρήματα της εν λόγω μελέτης δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Acta Psychologica. Στόχος της έρευνας ήταν να επανεξεταστεί μία από τις πιο κλασικές μεθόδους διερεύνησης της διαμάχης «κληρονομικότητα ή περιβάλλον».
Επειδή τα πανομοιότυπα δίδυμα που ανατράφηκαν χωριστά μοιράζονται σχεδόν το ίδιο γενετικό υλικό αλλά μεγαλώνουν σε διαφορετικά περιβάλλοντα, βοηθούν τους επιστήμονες να κατανοήσουν την επίδραση των γονιδίων και των εμπειριών στη διαμόρφωση χαρακτηριστικών, όπως η ευφυΐα.
Είναι σταθερό χαρακτηριστικό η νοημοσύνη;
Για δεκαετίες, η έρευνα πάνω σε αυτό το θέμα κατέληγε γενικά στο συμπέρασμα ότι τα γονίδια παίζουν καθοριστικό ρόλο στον δείκτη νοημοσύνης (IQ). Η νοημοσύνη όμως, σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα, δεν είναι ένα σταθερό, έμφυτο χαρακτηριστικό.
Ένας από τους πιο ισχυρούς περιβαλλοντικούς παράγοντες που είναι γνωστό ότι επηρεάζει τα σκορ IQ είναι η εκπαίδευση. Εκτεταμένες μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει άμεση αιτιώδης σχέση μεταξύ των ετών φοίτησης και της απόδοσης στα τεστ IQ.
Τι έδειξε η έρευνα για μονοζυγωτικά δίδυμα με διαφορετική εκπαίδευση
Οι επιστήμονες προχώρησαν στην εξέταση του ζητήματος. Για να συμπεριληφθεί ένα ζεύγος στην ανάλυσή τους, έπρεπε να υπάρχουν τόσο οι δείκτες IQ και των δύο διδύμων όσο και βιογραφικά στοιχεία για την εκπαίδευσή τους στο σχολείο. Μετά τον έλεγχο χιλιάδων σχετικών άρθρων, συγκέντρωσαν ένα σύνολο 87 ζευγών διδύμων από 19 διαφορετικές μελέτες.
Με αυτό το μοναδικό δείγμα προχώρησαν σε εξέταση των εκπαιδευτικών διαφορών μεταξύ κάθε ζεύγους. Ανέπτυξαν έτσι έναν δείκτη, βασισμένο σε τρεις βασικές διαστάσεις της εκπαίδευσης που είναι γνωστό ότι επηρεάζουν την ακαδημαϊκή επίδοση των παιδιών:
- Διαφορές στο πρόγραμμα σπουδών, π.χ. δημόσιο σχολείο ή όχι
- Διαφορές στη διδακτική προσέγγιση, π.χ. εκπαίδευση σε διαφορετικές χώρες με διαφορετικά παιδαγωγικά πλαίσια
- Διαφορές στη διάρκεια, δηλαδή στον συνολικό αριθμό ετών φοίτησης
Με βάση αυτές τις διαστάσεις, οι ερευνητές χώρισαν τα 87 ζεύγη σε τρεις κατηγορίες:
- «Παρόμοια» εκπαιδευτική εμπειρία
- «Κάπως διαφορετική» εκπαίδευση
- «Πολύ διαφορετική» εκπαιδευτική πορεία
Με βάση τα αποτελέσματα, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι για τα 52 ζεύγη με παρόμοια εκπαίδευση, η μέση διαφορά IQ ήταν μόλις 5,8 μονάδες. Για τα 25 ζεύγη με κάπως διαφορετική εκπαίδευση, η διαφορά αυξήθηκε στις 12,1 μονάδες
Το πιο εντυπωσιακό εύρημα προήλθε από τα 10 ζεύγη με πολύ διαφορετική εκπαίδευση. Εκεί η μέση διαφορά IQ ήταν 15,1 μονάδες. Το μοτίβο ήταν ξεκάθαρο. Όσο αυξάνονταν οι διαφορές στη σχολική εκπαίδευση, τόσο αυξάνονταν και οι διαφορές στις γνωστικές ικανότητες των παιδιών.