Το «Εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο», είναι8 μια πολύ σοβαρή ασθένεια που περνάει από τη μητέρα στο έμβρυο και έχει καταστροφικές συνέπειες στην υγεία και την πνευματική ανάπτυξη του εμβρύου. Η 17χρονη Jade που πάσχει από αυτό, μίλησε στη δημοφιλή εκπομπή της βρετανικής τηλεόρασης This Morning για τις δραματικές επιπτώσεις που είχε στη ζωή της η κατανάλωση αλκοόλ από τη μητέρα της κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η Jade είναι μια συνηθισμένη τινέιτζερ, που κάποια στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής της άρχισε να συνειδητοποιεί ότι ξεχνάει βασικά απλά, καθημερινά πράγματα, όπως να κλειδώσει την πόρτα του σπιτιού ή να πάρει μαζί τα κλειδιά της φεύγοντας. Η ηλικία της δε δικαιολογούσε αυτήν τη συμπεριφορά, μια που τα συγκεκριμένα συμπτώματα, τα εκδηλώνουν οι ασθενείς με άνοια. Κάποια στιγμή η Jade βρήκε ένα ενημερωτικό φυλλάδιο για την άνοια και όταν γύρισε σπίτι, δήλωσε ανήσυχη στη θετή μητέρα της ότι μάλλον πάσχει από αυτήν την ασθένεια. Αν και η μητέρα της προσπάθησε να την καθησυχάσει, η νεαρή επέμενε πως νιώθει σαν να έχει άνοια, καθώς δυσκολεύεται να θυμηθεί απλά πράγματα. Η τραγική αλήθεια ήταν μια, αλλά δεν τη γνώριζε: Η Jade δεν πάσχει από άνοια αλλά από εμβρυικό αλκοολισμό, δηλαδή ένα σύνολο αναπτυξιακών, πνευματικών και σωματικών διαταραχών που προκύπτουν λόγω κατανάλωσης αλκοόλ από τη μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η Jade δήλωσε πως δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα στη γραφή, αλλά σε πολλές καθημερινές δραστηριότητες. Μέχρι πριν μερικά χρόνια, ο εμβρυικός αλκοολισμός ήταν ένα άγνωστο σχεδόν φαινόμενο. Έτσι, η επίσημη διάγνωση για τη Jade προέκυψε όταν ήταν ήδη επτά ετών. Σύμφωνα με τα νέα ερευνητικά δεδομένα, μόλις μία μονάδα αλκοόλ μπορεί να εμποδίσει το έμβρυο να κινηθεί και να αναπνεύσει έως και για δύο ώρες. Η 17χρονη Jade κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης   Η ειδικός στον εμβρυικό αλκοολισμό Δρ Mary Mather, η οποία και παρευρέθηκε στην εκπομπή This Morning, δήλωσε κατηγορηματικά ότι ο αντίκτυπος του αλκοόλ στην εγκυμοσύνη είναι μεγαλύτερος από οποιαδήποτε άλλη ουσία. Σύμφωνα με την ειδικό, το αλκοόλ επηρεάζει τόσο την ανάπτυξη του παιδιού όσο και την ικανότητά του να μάθει όσο μεγαλώνει. Στον εμβρυικό αλκοολισμό επηρεάζεται κατά κύριο λόγο ο μετωπιαίος λοβός, το τμήμα του εγκεφάλου που ελέγχει τις εκτελεστικές λειτουργίες. Τα άτομα με εμβρυικό αλκοολισμό δυσκολεύονται τρομερά να ανακαλέσουν πληροφορίες, να τοποθετήσουν πράγματα στη σωστή σειρά και να οργανωθούν. Τα συμπτώματα μπορεί να ποικίλλουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Σύμφωνα με τη Δρ Mary Mather, τα παιδιά με εμβρυικό αλκοολισμό έχουν μικρότερο εγκέφαλο και παράλληλα οι συνδέσεις μεταξύ των δύο ημισφαιρίων του εγκεφάλου είναι πιο αδύναμες. Τι είναι ο εμβρυικός αλκοολισμός (foetal alcohol syndrome) Η κατανάλωση αλκοόλ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης θέτει σε κίνδυνο την υγεία και την φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου. Το αλκοόλ περνά ελεύθερα στον πλακούντα στερώντας από το έμβρυο θρεπτικά συστατικά και οξυγόνο. Οι καταστροφικές συνέπειες του αλκοόλ στο αναπτυσσόμενο έμβρυο αφορούν ένα μεγάλο φάσμα διαταραχών που ονομάζεται «Φάσμα Διαταραχών που Συνδέονται με τον Εμβρυϊκό Αλκοολισμό» (FASD). Στα πολύ σοβαρά περιστατικά έχει δοθεί ο τίτλος «Εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο» (FAS) και χαρακτηρίζεται από ένα σύνολο συμπτωμάτων όπως: Καθυστέρηση στην ανάπτυξη του εμβρύου και του βρέφους. Εξασθένηση της λειτουργίας του νευρικού συστήματος και του εγκεφάλου, με νοητική υστέρηση, μειωμένες κινητικές ικανότητες και συντονισμό και υπερκινητικότητα. Ανωμαλίες στην διαμόρφωση του προσώπου και του κρανίου. Αυξημένη πιθανότητα σημαντικών ανωμαλιών όπως: Υπερωιοσχιστία (λυκόστομα), καρδιαγγειακές βλάβες, δυσμορφία στα αυτιά, στα μάτια, στα γεννητικά όργανα και στο ουροποιητικό σύστημα. Οι πιο σοβαρές περιπτώσεις παρουσιάζουν ακόμη μεγαλύτερα νοητικά προβλήματα. Το χειρότερο απ’ όλα είναι πως πρόκειται για μη αναστρέψιμες βλάβες (τα παιδιά με FAS). *Κάθε χρόνο γεννιούνται παγκοσμίως πολλές χιλιάδες παιδιά με FAS, διότι οι μητέρες κατανάλωναν σημαντικές ποσότητες αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη. Επιπρόσθετα υπολογίζεται ότι είναι μερικά εκατομμύρια τα βρέφη που έχουν εκτεθεί στο αλκοόλ πριν έρθουν στον κόσμο. Ορισμένα παιδιά που γεννιούνται με ορισμένες από τις παραπάνω διαταραχές δεν παρουσιάζουν σημάδια στην εικόνα τους, κάποια άλλα μπορεί να έχουν χαμηλό ύψος και να παρουσιάζουν πολύ μικρές ανωμαλίες στο πρόσωπο. Πολλές φορές δεν γίνεται ποτέ διάγνωση, ακόμη κι όταν αρχίσουν οι μαθησιακές λειτουργίες, κατά τα πρώτα χρόνια του σχολείου. Συχνές είναι επίσης οι διαταραχές στην διάθεση και τα προβλήματα συμπεριφοράς όπως η είναι επιθετικότητα. Συνήθως χρειάζονται υποστήριξη και καθοδήγηση ώστε να συμμετέχουν στις καθημερινές δραστηριότητες. Η αποχή λοιπόν των εγκύων γυναικών, από την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών, αποτελεί την καλύτερη προσέγγιση διότι όχι μόνο μπορεί να προκαλέσει τόσο σοβαρά προβλήματα, αλλά διότι το εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο (FAS) μπορεί μόνο να προληφθεί και όχι να θεραπευτεί. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι η πιο μεγάλη καταστροφή συμβαίνει χρονικά γύρω από την σύλληψη, πριν καν δηλαδή η γυναίκα αντιληφθεί πως είναι έγκυος. Έτσι η προειδοποίηση για αποστροφή αφορά και τις γυναίκες που σκέφτονται να ξεκινήσουν μια εγκυμοσύνη. Εσείς πόσο αλκοόλ καταναλώνετε κατά την εγκυμοσύνη;  Σύμφωνα με τις έρευνες 1 στις 12 γυναίκες καταναλώνουν αλκοόλ κάποια στιγμή κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης. Επίσης, 1 στις 30 καταναλώνει συχνά αλκοόλ και περιστασιακά κάνει κατάχρηση. Όταν μία γυναίκα καταναλώνει αλκοόλ κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκαλεί ζημιά με δύο τρόπους: Άμεσα με την δηλητηρίαση που προκαλεί στο έμβρυο και… …έμμεσα μέσω του υποσιτισμού. Πριν τον πλήρη σχηματισμό του πλακούντα (περίπου 12 εβδομάδες), η αιθυλική αλκοόλη διαχέεται άμεσα στους ιστούς του αναπτυσσόμενου εμβρύου, προκαλώντας τρομερή ζημιά. Το αλκοόλ παρεμβαίνει στην σειρά ανάπτυξης των ιστών, μειώνοντας τον αριθμό των κυττάρων και προκαλώντας ζημιά σε αυτά που παράγονται. Η ζημιά που προκαλεί η τοξικότητα του αλκοόλ στον αναπτυσσόμενο εμβρυϊκό εγκέφαλο, είναι φανερή από το μειωμένο μέγεθος και λειτουργία του. Όταν το αλκοόλ περάσει τον πλακούντα, τα επίπεδα του αλκοόλ στο αίμα του εμβρύου αυξάνουν έως ότου εξισωθούν με αυτά στο αίμα της μητέρας. Η επίδραση του αλκοόλ μπορεί να μην είναι εμφανής στην μητέρα (μέθη), το έμβρυο όμως μπορεί να έχει δηλητηριαστεί.  Το σώμα του εμβρύου είναι πολύ μικρό και τα συστήματα του είναι ακόμη ανώριμα, η δυνατότητα του να αποτοξινώνεται είναι επίσης πολύ περιορισμένη και σαν αποτέλεσμα, ακόμη και όταν το αλκοόλ έχει εξαφανιστεί από το σώμα της μητέρας, στο σώμα του εμβρύου θα υπάρχει για πολύ χρόνο ακόμη.   Υπάρχει όριο ασφαλείας στην κατανάλωση αλκοόλ, για τις έγκυες μητέρες; Δεν είναι απαραίτητο μια έγκυος γυναίκα να κάνει κατάχρηση στη κατανάλωση αλκοόλ, ώστε να φέρει στον κόσμο ένα παιδί με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο (FAS). Αρκεί να πιεί περισσότερο αλκοόλ, από όσο αντέχει το συκώτι της να διαχειριστεί και να αποτοξινώσει το σώμα της. Έστω και ένα ποτό ανά ημέρα μπορεί να απειλήσει την νευρολογική ανάπτυξη. Τέσσερα ποτά σε μία μέρα αυξάνουν δραματικά την πιθανότητα για εμφάνιση δυσμορφιών στο έμβρυο. Για αυτόν το λόγο, η γενική οδηγία είναι η πλήρης αποχή από το αλκοόλ, όταν μία γυναίκα αντιληφθεί πως είναι έγκυος. Ο μόνο σίγουρος δρόμος για την προστασία του βρέφους, είναι η απόλυτη αποχή από το αλκοόλ! Πότε έχει γίνει η ζημιά; O πρώτος και δεύτερος μήνας της εγκυμοσύνης είναι ένα κρίσιμο διάστημα για την ανάπτυξη του βρέφους. Συνήθως μία εγκυμοσύνη γίνεται αντιληπτή μετά την 5-6 εβδομάδα και έτσι η μητέρα πολλές φορές δεν γνωρίζει πως είναι έγκυος κατά το κρίσιμο αυτό διάστημα. Επομένως, προτείνεται στις γυναίκες που σκέφτονται να ξεκινήσουν μια εγκυμοσύνη ή που υποπτεύονται πως μπορεί να είναι έγκυες, να διακόπτουν την κατανάλωση αλκοόλ. Το είδος της ανωμαλίας που παρατηρείται στα παιδιά με εμβρυϊκό αλκοολικό σύνδρομο (FAS), εξαρτάται από την φάση ανάπτυξης που βρισκόταν το έμβρυο, όταν εκτέθηκε στο αλκοόλ. Έτσι κατά το πρώτο τρίμηνο θα επηρεαστεί κυρίως η ανάπτυξη οργάνων όπως είναι ο εγκέφαλος, η καρδιά και οι νεφροί. Κατά το δεύτερο τρίμηνο αυξάνει ο κίνδυνος για αποβολή και τέλος κατά το τρίτο τρίμηνο η ανάπτυξη του σώματος και του εγκεφάλου μπορεί να παρουσιάσει υστέρηση.

Οι ερευνητές πάντως, αδυνατούν να υποδείξουν πια είναι η ασφαλής ποσότητα αλκοόλ κατά την εγκυμοσύνη. Για αυτόν το λόγο, η γενική οδηγία είναι η πλήρης αποχή από το αλκοόλ, όταν μία γυναίκα αντιληφθεί πως είναι έγκυος και ακόμη καλύτερα από την στιγμή που θα αποφασίσει να μείνει έγκυος.  Για ποιο λόγο λοιπόν να ρισκάρει η υποψήφια μητέρα; Ο μόνο σίγουρος δρόμος για την προστασία του βρέφους, είναι η απόλυτη αποχή από το αλκοόλ!