Δοκιμάστε αυτές τις απλές στρατηγικές για να μάθει το ανοργάνωτο παιδάκι σας τρόπους για να βρίσκει τα πράγματά του.
Ο μικρός Αλέξης κλαίει γοερά γιατί δεν μπορεί να βρει το αγαπημένο του δεινοσαυράκι. Νομίζει ότι το έχει αφήσει στο σούπερ-μάρκετ και παρακαλεί το μπαμπά του να πάνε εκεί και να το ψάξουν. Και ενώ ψάχνουν ανάμεσα από τα καροτσάκια, η μαμά του ψάχνει στο σπίτι. Και τελικά το βρίσκει…να «κοιμάται ήσυχο» δίπλα στο μαξιλάρι του γιου της. «Ο Αλέξης σκορπάει μονίμως τα πράγματά του και μετά περιμένει από εμάς να παρατήσουμε ό,τι κι αν κάνουμε για να ψάξουμε να τα βρούμε», παραπονιέται η μαμά του.
Σε αυτή την ηλικία (3 με 5 ετών) είναι φυσικό το παιδί σας να χάνει τα πράγματά του. Παρότι σε αυτή τη φάση αναπτύσσονται η μνήμη και η ικανότητα συγκέντρωσης, εύκολα η προσοχή του στρέφεται σε κάτι άλλο. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι ανοργάνωτο και ξεχασιάρικο σε όλη την υπόλοιπη ζωή του. Είναι, όμως, μια καλή στιγμή για να το βοηθήσετε να μάθει να βρίσκει τα πράγματά του.
Το γιατί τα παιδιά χάνουν τα πράγματά τους εξηγείται πολύ εύκολα. Στην ηλικία των τεσσάρων και των πέντε ετών συμβαίνουν πολλά στη ζωή τους. Πηγαίνουν στον παιδικό σταθμό ή στο νηπιαγωγείο, παρακολουθούν εξωσχολικά μαθήματα και παίζουν. Καλούνται, λοιπόν, να κουβαλάνε μαζί τους ένα σωρό αντικείμενα: τις ζωγραφιές τους, τα μολύβια τους, το κολατσιό τους, τα τετράδιά τους και επιπλέον τις κούκλες και τις κάρτες από το αγαπημένο τους επιτραπέζιο που επιμένουν να περιφέρουν πάντα μαζί τους. Οι προτεραιότητες του παιδιού είναι εντελώς διαφορετικές από τις δικές μας. Η Αννούλα, 5 ετών, αδιαφορεί πλήρως για το πού αφήνει τις κάλτσες και τα τσιμπιδάκια της. «Όταν τη ρωτάω πού είναι ανασηκώνει τους ώμους και μου λέει ότι δεν ξέρει», παραπονιέται η μητέρα της. «Όμως, η κουβερτούλα της που είναι πολύ σημαντική γι’ αυτήν, είναι πάντα δίπλα της και δεν την έχει χάσει ξεχάσει κάπου ποτέ».
Οι έξυπνες κινήσεις
Όπως πολλές ανώριμες συμπεριφορές, η τάση του παιδιού σας να σκορπάει τα πράγματά του θα περιοριστεί όταν βελτιωθούν οι γνωστικές του ικανότητες. Στο μεταξύ, ας δούμε πώς μπορούν να μειωθούν οι…απώλειες.
.     Δημιουργήστε μια θέση για το κάθε τι. Ορίστε μια θέση για το μπουφάν, το σάκο, τα παιχνίδια και τα υπόλοιπα πράγματά του. Φτιάξτε ένα ειδικό ράφι για τα πιο αγαπημένα του πράγματα, όπως τη μικρή φωτογραφική του μηχανή ή τις ολοκληρωμένες κατασκευές Lego ή την συλλογή με τις κάρτες του. Έτσι, θα ξέρει πάντα πού βρίσκονται.
∙      Δώστε του αρμοδιότητες σταδιακά. Ζητήστε του να σας βοηθήσει να φτιάξετε ετικέτες για τα καλάθια και τα κουτιά αποθήκευσης. Ζητήστε του να τακτοποιεί εκεί τα παιχνίδια του όταν σταματάει να παίζει. Εάν πετάει το παλτό στο πάτωμα, να του θυμίζετε ευγενικά να το κρεμάσει. Αυξήστε σιγά-σιγά τον αριθμό των αντικειμένων για τα οποία είναι το ίδιο υπεύθυνο. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία δεν μπορούν να μάθουν αμέσως τη θέση όλων των πραγμάτων, όποτε δείξτε κάποια υπομονή.
∙      Κεντρίστε τη μνήμη του. Πριν το μικρό φύγει για το σχολείο ρωτήστε το: «Ποια τρία πράγματα πρέπει να θυμηθείς να φέρνεις πίσω όταν γυρίσεις;». Δέστε ένα κομματάκι κόκκινη κλωστή στη ζώνη του, για να το θυμάται.
∙      Αφήστε στο σπίτι ό,τι έχει αξία για εκείνο.  Μην του επιτρέπετε να παίρνει μαζί του -εκτός σπιτιού- το αγαπημένο του αντικείμενο. Εξηγήστε του ότι αν το χάσει  ή το ξεχάσει κάπου δεν θα είναι εύκολο να το ξαναβρείτε, κάτι που θα το στενοχωρήσει πολύ.
∙      Σταματήστε να ψάχνετε μαζί του. Εάν το μικρό σας αφήνει πάντα τα πράγματά του δεξιά και αριστερά, αφήστε το να τα ψάχνει μόνο του πριν το βοηθήσετε. Εάν πάντα βρίσκετε εσείς τα πράγματα του, δεν θα έχει κίνητρο να σταματήσει να τα χάνει.
∙      Αφήστε το να νιώσει τις συνέπειες. Αφήστε το να δει τον αρνητικό αντίκτυπο της αμέλειάς του. Εάν χάσει ένα παιχνίδι, μην τρέξετε να του πάρετε καινούργιο και φυσικά κάντε το χωρίς να φανεί σαν τιμωρία αυτή κίνησής σας.
∙      Μην δίνετε υπερβολική σημασία. Την επόμενη φορά που το παιδί σας θα αφήσει το βιβλιαράκι του στο λεωφορείο, πείτε του ότι και οι μεγάλοι ξεχνούν πράγματα. Πείτε του πόσο στενοχωρηθήκατε όταν αφήσατε τον αγαπημένο σας στιλό στο ταμείο του σούπερ-μάρκετ ή όταν χάσατε το κινητό σας. Και την επόμενη φορά που δεν θα μπορείτε να βρείτε τα κλειδιά ή τα γυαλιά σας, ζητήστε του να σας βοηθήσει. Αναζητήστε μαζί τον καλύτερο τρόπο για να βρίσκετε αυτά που χάνετε. Και κυρίως, μην δείχνετε ταραχή. Αυτό που θέλετε είναι να καταλάβει το παιδί σας ότι όταν δεν βρίσκουμε ένα αντικείμενο αυτό δεν σημαίνει ότι το έχουμε χάσει για πάντα.
Με την συνεργασία της κας Βάσως Μακαρώνη (ψυχολόγος – παιδοψυχολόγος)