Από μωρό στο facebook

Πόσο ασφαλές είναι το ποστάρισμα του μωρού μου;

Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αμερική από την εταιρεία ασφάλειας σχετικά με το Ίντερνετ, το 92% των βρεφών που γεννήθηκαν μετά το 2010, έχει ποσταριστεί στο Facebook. Αλλά και στην Ευρώπη, τα ποσοστά δεν είναι καθόλου χαμηλά, μιας που το 73% αντίστοιχα των Ευρωπαίων έχει εκθέσει τα παιδιά του στο διαδίκτυο. Το Facebook είναι ο μεγαλύτερος ιστότοπος κοινωνικής δικτύωσης, που μετρά πάνω από 800 εκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως. Από αυτούς, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του περιοδικού «Consumer Reports», τα 20 εκατομμύρια είναι ανήλικοι, τα 7,5 εκατομμύρια (δηλαδή το 1/3 από αυτούς) είναι παιδιά κάτω των 13 ετών, και τα 5 εκατομμύρια είναι παιδιά κάτω των 10 ετών. Το να έχει ένας προέφηβος, ένα νήπιο ή ακόμα και ένα βρέφος, προφίλ στο Facebook είναι κάτι πλέον πολύ συνηθισμένο, αλλά και επικίνδυνο. Ακόμα κι αν έχουν ληφθεί από τον κάθε γονιό, που προφανώς έχει και την ευθύνη της δημιουργίας του προφίλ του παιδιού του, τα μέγιστα μέτρα προστασίας του παιδικού λογαριασμού, το να διατηρεί ένα δίχρονο ή ένα τετράχρονο προσωπική ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης είναι ανούσιο, καθώς ούτε μπορεί να τη χειριστεί ούτε του προσφέρει κάτι.

Τι λένε οι ειδικοί

Οι ψυχολόγοι που ασχολούνται με τις κοινωνικές προεκτάσεις των μέσων μαζικής δικτύωσης υποστηρίζουν πως οι περισσότεροι γονείς «εκθέτουν» τα μωρά τους τόσο από προσωπική ματαιοδοξία όσο και από την ανάγκη τους να θεωρηθούν μοντέρνοι. Ο γονιός στην ανάγκη του να αποδείξει πως είναι μοντέρνος – οπότε και κοινωνικά αποδεκτός, αντί να αξιοποιεί μαζί με το παιδί του όλες τις ελεύθερες ώρες του, τις «ξοδεύει» στο διαδίκτυο. Ωστόσο, σύμφωνα τουλάχιστον με τους ειδικούς, οι γονείς που εκθέτουν τόσο πολύ τα παιδιά τους με αυτό τον τρόπο έχουν μεγάλη δυσκολία στα δικά τους προσωπικά όρια. Ενδεχομένως είναι πολύ πιο εύκολο για ένα γονιό να «δείχνει» το καινούργιο του «απόκτημα – παιδί» σε έναν ευρύτατο κύκλο, αντί να επιλέξει ο ίδιος ένα μικρό κύκλο από αληθινούς φίλους με τους οποίους θα ανταλλάζει σκέψεις και συναισθήματα.

Φακελωμένα από κούνια

Πέρα, όμως, από την ψυχολογική προσέγγιση, υπάρχει και η κοινωνική. Επειδή, λοιπόν, μέχρι τουλάχιστον την ηλικία της εφηβείας, οι γονείς έχουν τον αποκλειστικό έλεγχο των πράξεων του παιδιού τους, οφείλουν να κατανοήσουν τους κινδύνους που προκύπτουν από τη δημιουργία ενός προφίλ του παιδιού τους στο Facebook. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα μέσω διαδικτυακού ερωτηματολογίου, που πραγματοποίησε η Δράση Ενημέρωσης «saferinternet.gr» του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου,  με αποδέκτες τους εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, ένα έως δύο στα 10 παιδιά σε ποσοστό 14% των νηπιαγωγείων της χώρας μας έχει ήδη προφίλ σε κάποια ιστοσελίδα κοινωνικής δικτύωσης. «Δυστυχώς, το να ποστάρεις φωτογραφίες ή πληροφορίες για το παιδί σου μπορεί να σου φαίνεται αρχικά ενδιαφέρον, ωστόσο πρόκειται για μια πράξη που θα έχει μελλοντικές συνέπειες γι’ αυτό», λέει ο ειδικός ασφαλείας της εταιρείας AVG. J.R. Smith, και συμπληρώνει: «Στην ουσία, δημιουργείς ένα ψηφιακό άλμπουμ, μια ψηφιακή ιστορία, που θα το ακολουθεί για το υπόλοιπο της ζωής του. Και, βέβαια, χωρίς την έγκρισή του».

Τι να κάνετε για να προστατευτείτε

Μη βάζετε ποτέ τη φωτογραφία του μωρού στο προφίλ σας. Όσο υπερήφανες κι αν είστε που γίνατε μαμάδες, προσπαθήστε να αποφύγετε να βάλετε τη φωτογραφία του μωρού στο προφίλ σας. Ή τουλάχιστον προτιμήστε μια φλου, ώστε να μη διακρίνεται καθαρά το πρόσωπό του.

Δημιουργήστε μια προσωπική λίστα. Δημοσιεύστε τις φωτογραφίες του παιδιού σας όχι σε «ανοιχτές ομάδες», αλλά μόνον εκεί όπου έχουν πρόσβαση οι στενοί σας φίλοι. Ενεργοποιήστε στις ρυθμίσεις σας το υψηλότερο επίπεδο ασφαλείας και την επιλογή «friends only».

Μην απαντάτε σε αιτήματα φίλων από ανθρώπους που δεν γνωρίζετε. Έτσι, θα κρατήσετε το απόρρητό σας ασφαλές.

Ελέγξτε τις εφαρμογές που έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στο λογαριασμό σας στο Facebook και διαγράψτε όλα αυτά στα οποία δεν έχετε δώσει εσείς αυτό το δικαίωμα.

Όπως και στην αληθινή ζωή, προσέξτε την επιλογή των φίλων και των συνομιλητών σας.

Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε τους κωδικούς σας από δημόσια ίντερνετ καφέ και ανοιχτά ασύρματα δίκτυα (WIFI).

«Σκέψου πριν αναρτήσεις»

Σύμφωνα με μελέτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 59% των παιδιών από 9 έως 16 ετών διαθέτει προφίλ κοινωνικής δικτύωσης, με διαφορές μεταξύ των χωρών που κυμαίνονται από 80% στις Κάτω Χώρες έως 46% στη Ρουμανία. Το 26% από αυτά έχει εντελώς «δημόσιο» προφίλ – από 11% στο Ηνωμένο Βασίλειο έως το ανώτατο ποσοστό, 54%, στην Ουγγαρία. Επίσης, ένα 14% των παιδιών περιλαμβάνει στο προφίλ του τη διεύθυνση και τον αριθμό τηλεφώνου του. Συνολικά, το 50% των ευρωπαίων εφήβων αποκαλύπτει προσωπικές πληροφορίες στον κυβερνοχώρο, πληροφορίες που βέβαια μπορούν να παραμείνουν για πάντα στο διαδίκτυο και να διαβαστούν από όλους. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε στους εφήβους το μήνυμα: «Σκέψου πριν αναρτήσεις», και 20 εταιρείες υπέγραψαν τα μέτρα προστασίας των παιδιών-χρηστών ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης.

Με τη συνεργασία της Μαρίας Τουλιάτου (ψυχολόγος).