Είναι απολύτως φυσιολογικό, γύρω στους 18 μήνες, να μειώνεται σημαντικά ο ρυθμός της αύξησης του βάρους σε σύγκριση με την προηγούμενη περίοδο. Εάν από τη γέννησή του μέχρι τον πρώτο χρόνο της ζωής του μωρού το βάρος του έχει αυξηθεί 10-11 κιλά, από τους 18 μήνες έως τα 2 χρόνια θα αυξηθεί κατά ένα περίπου κιλό. Γίνεται, δηλαδή, ένα είδος φυσιολογικής «στάσης» που δεν πρέπει να ανησυχεί τους γονείς. Στην πραγματικότητα δεν σταματά η ανάπτυξη, απλώς επιβραδύνεται ο ρυθμός της. Οι αιτίες αυτής της επιβράδυνσης είναι πολλές: – Ιδιαίτερο ρόλο παίζει το γεγονός ότι τότε το παιδί μαθαίνει να περπατά και αρχίζει να κινείται αυτόνομα. Νιώθει ακαταμάχητη περιέργεια να ανακαλύψει μόνο του το χώρο που το περιβάλλει κι έτσι κινείται συνεχώς για να τον εξερευνήσει. Αυτό σημαίνει ότι καταβάλλει μεγαλύτερη προσπάθεια, άρα καταναλώνει και περισσότερη ενέργεια από όση κατανάλωνε όταν το μετέφερε η μαμά του. – Παράλληλα, αλλάζει και η διατροφή του, η οποία τώρα μοιάζει όλο και περισσότερο με των ενηλίκων τόσο ως προς την υφή όσο και ως προς τις γεύσεις. Το παιδάκι καλείται να δοκιμάσει διάφορες γεύσεις, να αποκτήσει νέες συνήθειες και προτιμήσεις. Είναι μια γενικότερη περίοδος νέου «προσανατολισμού» που το οδηγεί και σε γευστικές εξερευνήσεις. Επιπλέον, τώρα που απέκτησε αυτονομία κινήσεων, χάνει το ενδιαφέρον του για το φαγητό. Όλη του η προσοχή στρέφεται στην ανακάλυψη των νέων κινητικών ικανοτήτων του. Έτσι, η μεγαλύτερη φυσική δραστηριότητα από τη μια και η μεταβατική φάση της διατροφής από την άλλη, επιβραδύνουν το ρυθμό της αύξησης βάρους. Μια μεταβατική φάση Στην ηλικία αυτή, ακόμη και η εξωτερική εμφάνιση του παιδιού αλλάζει. Σιγά σιγά χάνει τα χαρακτηριστικά του βρέφους, π.χ. εξαφανίζεται η χαρακτηριστική στρουμπουλή κοιλίτσα και η λιπώδης μάζα μετατρέπεται σε μυϊκή, εξασφαλίζοντάς του την αυτόνομη κίνηση. Είναι μια φάση μετάβασης και αλλαγής στην οποία συμμετέχει ολόκληρος ο οργανισμός. Αλλάζει ακόμη και ο ρυθμός του μεταβολισμού και το έντερο πρέπει να προσαρμοστεί στην πέψη των διαφόρων τροφών. Πώς θα είμαστε σίγουροι ότι όλα εξελίσσονται καλά; Εάν το παιδί δεν παρουσιάζει σημαντικές αλλαγές στο ρυθμό του ύπνου, δεν εκδηλώνει απότομες αλλαγές στη διάθεσή του και πηγαίνει κανονικά στην τουαλέτα, σημαίνει ότι αναπτύσσεται κανονικά. Εάν πάντως δείτε ότι η κατάσταση παρατείνεται και επί ένα-ενάμιση μήνα, για παράδειγμα, το παιδί δεν έχει πάρει καθόλου βάρος θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρο. Πάντως, όσο παράξενο κι αν φαίνεται, οι αλλαγές του ρυθμού ανάπτυξης επηρεάζονται ακόμη και από τις εποχές. Στη διάρκεια του χειμώνα, για παράδειγμα, το παιδί παίρνει πιο εύκολα βάρος, γιατί περιορίζονται οι δραστηριότητές του στο ύπαιθρο. Επομένως, εάν αυτή η στάση στη αύξηση του βάρους διαρκεί υπερβολικά στη διάρκεια του χειμώνα, η επίσκεψη στον παιδίατρο είναι απαραίτητη. Αντιθέτως, εάν είναι άνοιξη ή καλοκαίρι, είναι πιο πιθανό να οφείλεται στο ότι το παιδί κινείται πολύ στις διακοπές ή τρέχει στο πάρκο, στην παιδική χαρά και την παραλία. Έτσι η κατανάλωση ενέργειας αυξάνεται και το βάρος παραμένει στάσιμο. Μήπως φταίει η οδοντοφυΐα; Μεταξύ των διαφόρων αλλαγών που συμβαίνουν κατά την περίοδο αυτή και μπορούν να περιορίσουν την αύξηση του βάρους του μικρού είναι και η οδοντοφυΐα. Τα πρώτα δοντάκια έχουν ήδη βγει, αλλά τώρα είναι η σειρά των γομφίων και των προγομφίων να το βασανίσουν. Τα πρησμένα ούλα και η δυσφορία δεν βοηθούν και πολύ την όρεξη. Γι’ αυτό θα πρέπει μέχρι να αρχίσει να νιώθει καλύτερα να του ετοιμάζετε γεύματα μαλακά και νόστιμα και να του αφήνετε αρκετό χρόνο για να μασήσει. Με τη συνεργασία της Ελπίδας Βλαχοπαπαδοπούλου (παιδίατρος – παιδοενδοκρινολόγος)