Τα αγόρια που εκτίθενται τακτικά σε αιθέρια έλαια, όπως η λεβάντα, ο ευκάλυπτος, το χαμομήλι και η μέντα, ενδεχομένως να διατρέχουν κίνδυνο εκδήλωσης γυναικομαστίας, σύμφωνα με νέα μελέτη που παρουσιάζεται, σήμερα, στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας στο Σικάγο. Η μελέτη έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες αναφορές που ενοχοποιούν συγκεκριμένα φυτικά έλαια λόγω της περιεκτικότητάς τους σε χημικές ουσίες που είναι ικανές να διαταράξουν τις ορμόνες του φύλου. «Μπορεί να θεωρούμε ότι τα αιθέρια έλαια είναι ασφαλή επειδή προέρχονται από τη φύση. Αλλά δεν είναι έτσι, αφού περιέχουν μια μεγάλη ποσότητα χημικών ουσιών που μπορεί να διαταράξουν το ενδοκρινικό σύστημα», σημειώνει ο βιολόγος Τ. Τάιλερ Ράμσεϊ από το Εθνικό Ινστιτούτο Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας των ΗΠΑ. Τα αιθέρια έλαια εμπεριέχονται σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα, από σαπούνια και κρέμες έως καθαριστικά και προϊόντα αρωματοθεραπείας και σκευάσματα εναλλακτικής ιατρικής. Οι ερευνητές του Εθνικού Ινστιτούτου Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας εδώ και μια δεκαετία είχαν ανακαλύψει ότι τα αιθέρια έλαια λεβάντας και τεοδεντρου περιείχαν χημικές ουσίες που μιμούνται τα οιστρογόνα και αναστέλλουν την τεστοστερόνη. Οι παρατηρήσεις αυτές έγιναν κατόπιν ανάλυσης ανθρώπινων κυττάρων στα αιθέρια έλαια σε εργαστηριακό περιβάλλον αλλά κατόπιν μελέτης τριών αγοριών τεσσάρων, επτά και δέκα ετών, που είχαν εμφανίσει προεφηβική ηγυναικομαστία. Στην περίπτωση των παιδιών είχε αναφερθεί τοπική εφαρμογή προϊόντων που περιείχαν αιθέριο έλαιο λεβάντας και τεόδεντρου. Ευτυχώς, η προεβηφική γυναικομαστία είχε εξαλειφθεί μετά την διακοπή της χρήσης των επίμαχων προϊόντων. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές δοκίμασαν σε ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα του μασρού οκτώ συγκεκριμένες χημικές ουσίες από τις εκατοντάδες που έχουν η λεβάντα ή το τεόδεντρο, σε εργαστηριακές συνθήκες.
Από τα πειράματα διαπιστώθηκε ότι, και τα οκτώ χημικά που προκαλούν διαταραχή του ενδοκρινικού συστήματος, είχαν διαφόρων επιπέδων ιδιότητα οιστρογονικές ιδιότητες και ανέστειλαν την τεστοστερόνη. Κι ενώ μερικά εξ αυτών δεν είχαν κάποια πραγματική επίπτωση, άλλα ήταν ικανά να συντελέσουν στη διέγερση του μαστικού αδένα στα αγόρια. Αυτό που δημιουργεί ανησυχία στους επιστήμονες είναι το γεγονός ότι τα χημικά που εξέτασαν δεν περιέχονται μόνο στη λεβάντα και τεόδεντρο, αλλά και σε τουλάχιστον άλλα 65 αιθέρια έλαια που κυκλοφορούν ευρέως. Πρόκειται εν συνόλω για 67 εκχυλίσματα που εμπεριέχονται σε ευρεία γκάμα προϊόντων αλλά όπως τονίζουν οι ερευνητές δεν θα πρέπει να σπεύσουμε να θεωρήσουμε ότι είναι επικίνδυνα ευθύς εξ αρχής. «Δεν σημαίνει ότι όποιος εκτίθεται σε αιθέρια έλαια κινδυνεύει. Ενδεχομένως συγκεκριμένα άτομα να είναι πιο ευαίσθητα στις επιπτώσεις των εν λόγω χημικών ουσιών ή η υπερβολική χρήση να είναι επιβλαβής», σχολιάζει ο Γιουαν Χοτζες από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, που δεν συμμετείχ στη μελέτη. Και συμπληρώνει ότι «η σχέση των οιστρογόνων, της τεστοστερόνης και άλλων ορμονών είναι περίπλοκη και δεν μπορεί να αναπαραχθεί σε εργαστηριακές συνθήκες. Ωστόσο, άγνωστες παραμένουν οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις από την έκθεση σε αιθέρια έλαια».