Συναισθηματική βία είναι μία μορφή συνεχούς συναισθηματικής κακομεταχείρισης ή παραμέλησης στην οποία υπόκειται το παιδί. Μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγάλη ζημιά στη γνωστική, κοινωνική, ψυχολογική και συναισθηματική ανάπτυξη του παιδιού και πολλές φορές οι γονείς το κάνουν ενώ γνωρίζουν το αντίκτυπο. Υπάρχουν όμως και εκείνοι που κακοποιούν συναισθηματικά ένα παιδί χωρίς καν να το γνωρίζουν. Ίσως επειδή το έχουν υποστεί οι ίδιοι ή επειδή έχουν διδαχθεί ότι έτσι πρέπει να μεγαλώνουν τα παιδιά τους. Και μπορεί να μιλάμε για καταστάσεις που μέχρι τώρα δεν τις αναγνωρίζατε ως μορφή βίας ή κακής γονικής συμπεριφοράς. Ποιες είναι όμως αυτές οι καταστάσεις που κάνουν τόσο μεγάλο κακό στο παιδί;
- Αγνοείτε το παιδί. Αυτό έχει διαβαθμίσεις. Μπορεί να λείπετε συνέχεια και να νιώθει μόνο του ή να είστε παρούσα και να μην ασχολείστε καθόλου μαζί του. Το παιδί νιώθει την αδιαφορία ακόμα κι αν δεν το κοιτάτε στα μάτια όταν του μιλάτε ή όταν δεν του απευθύνεστε με το όνομά του.
- Απορρίπτετε τις ανάγκες του. Μπορεί να το γελοιοποιείτε μπροστά στους άλλους κι ενώ εσάς σας φαίνεται μικρό και αστείο, να επηρεάζει πάρα πολύ την ψυχοσύνθεση και την αυτοπεποίθησή του. Από την άλλη, μπορεί να αγνοείτε την ανάγκη του για σωματική επαφή, αγκαλιά και αγγίγματα.
- Το κρατάτε απομονωμένο. Μπορεί να μην του επιτρέπετε να έχει κοινωνικές επαφές με τους συνομήλικούς του ή με συγγενικά πρόσωπα ενώ θέλει το αντίθετο. Αλλά και η τιμωρία με περιορισμό κινήσεων είναι μία μορφή συναισθηματικής βίας.
- Το εκμεταλλεύεστε μέσα από τη χειραγώγηση. Αν του μαθαίνετε πώς να είναι αντικοινωνικό ή αυτοκαταστροφικό, μαθαίνει να λειτουργεί μέσα από ριψοκίνδυνες συμπεριφορές και να οδηγηθεί ακόμα και σε παραβατικό τρόπο ζωής.
- Ασκείτε λεκτική βία. Είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της συναισθηματικής κακοποίησης. Μπορεί να νιώθετε λιγότερες ενοχές επειδή δεν του ασκείτε σωματική βία, αλλά η λεκτική κακοποίηση έχει τα ίδια αποτελέσματα. Αν το απειλείτε προκειμένου να υπακούσει, αν το χωρίζετε από το κατοικίδιο ή από τα αδέρφια του μέχρι να συμμορφωθεί και αν έχετε μη ρεαλιστικές προσδοκίες από εκείνο, τότε το τρομοκρατείτε με πιο έμμεσους τρόπους.
Πρόληψη κατά της συναισθηματικής βίας
Το ρίσκο της συναισθηματικής βίας αυξάνεται όταν μία οικογένεια αντιμετωπίζει σοβαρές οικονομικές δυσκολίες και δεν μπορούν να καλύψουν βασικές και εκπαιδευτικές ανάγκες. Οι οικογένειες με διαζευγμένους γονείς καθώς και οι μονογονεικές ανήκουν στις κατηγορίες με τα υψηλότερα ποσοστά συναισθηματικής βίας του παιδιού. Είτε ανήκετε σε αυτές τις κατηγορίες είτε όχι, απλά εκφράστε την αγάπη στα παιδιά σας. Θυμίστε τους, όσο πιο συχνά μπορείτε, ότι είναι υπέροχα και πολύ σημαντικά. Μείνετε στο πλάι του και διατηρήστε θετική στάση ζωής. Αν νιώθετε ανεπάρκεια, απευθυνθείτε σε ψυχολόγο για να σας ξεμπλοκάρει από τυχόν κακοποιητικές συμπεριφορές και γίνετε καλύτερος γονιός για χάρη του παιδιού σας.