Κανένας γονιός δεν θέλει να βλέπει το μικρό του λυπημένο, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα αρκετές φορές να καταλήγουμε να του κάνουμε το χατίρι, ακόμη κι αν δεν συμφωνούμε. Ωστόσο, στην πραγματικότητα κάνουμε μεγάλο καλό στο παιδί όταν του λέμε «όχι», καθώς του δίνουμε κάποια σημαντικά μαθήματα που θα του χρησιμεύσουν και στη μετέπειτα ζωή του.
Τι μαθαίνει το “όχι” στο παιδί
Το «όχι» μαθαίνει στο παιδί πώς να διαχειρίζεται την απογοήτευση, πώς να αμφισβητεί, πώς να βάζει προτεραιότητες και πώς να βρίσκει ισορροπία ανάμεσα σε αυτό που θέλει και σε αυτό που μπορεί να έχει. Μάλιστα, τα παιδιά που είναι σε θέση να αντιληφθούν ότι δεν μπορούν να έχουν πάντα αυτό που θέλουν είναι πιο πιθανό να είναι επιτυχημένα στο σχολείο, στις διαπροσωπικές σχέσεις και αργότερα στην καριέρα τους.
Πότε πρέπει να λέμε «όχι» στο παιδί;
Όταν οι πράξεις του μπορεί να πληγώσουν κάποιον ή να χαλάσουν κάτι
Η αποφυγή μιας ζημιάς είναι ο νούμερο 1 λόγος να πούμε «όχι» στο παιδί. Τα παιδιά συχνά δυσκολεύονται να αντιληφθούν μια πιθανή αρνητική έκβαση και χρειάζονται καθοδήγηση ώστε να κάνουν σωστές επιλογές. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει να σκέφτεται εκ των προτέρων. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι παράλληλα να προσφέρουμε μια εναλλακτική λύση, ώστε να διδάξουμε στο παιδί να επιλέγει βάσει λογικής. Για παράδειγμα: «Μη χοροπηδάς στο σαλόνι, γιατί μπορεί να σπάσεις κάτι. Αν θέλεις να τρέξεις, βγες στην αυλή».
Όταν κάτι είναι ενάντια στις αρχές μας
Μέσω των επιλογών που κάνουμε διδάσκουμε στα παιδιά αξίες. Μερικές φορές μπορεί να αισθανόμαστε ότι είμαστε οι μόνοι γονείς που παίρνουμε μια συγκεκριμένη απόφαση και το παιδί μας διαμαρτύρεται για αυτή, όμως πρέπει να μένουμε πιστοί στις πεποιθήσεις μας. Με αυτόν τον τρόπο μαθαίνουμε στο παιδί την ηθική ακεραιότητα. Μάλλον θα χρειαστεί να του εξηγήσουμε τη λογική πίσω από αυτή μας την επιλογή, όμως δεν χρειάζεται να το πείσουμε ότι έχουμε δίκιο. Για παράδειγμα: «Όχι, δεν θα σου πάρουμε κινητό, επειδή θεωρούμε ότι δεν είσαι ακόμα στην κατάλληλη ηλικία και δεν θέλουμε να επηρεάσει τα μαθήματά σου και τον χρόνο που περνάμε μαζί ως οικογένεια».
Όταν υπάρχουν άλλες προτεραιότητες
Τα παιδιά είναι εκ φύσεως εγωκεντρικά, ωστόσο πρέπει να τα μάθουμε να σκέφτονται και να σέβονται τις ανάγκες κάποιου άλλου ώστε να ξεπεράσουν αυτή τους την τάση. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει τη γενναιοδωρία και τον αλτρουισμό.
Όταν μπορεί να κάνει κάτι μόνο του
Μερικές φορές τα παιδιά μάς ζητούν να κάνουμε πράγματα που μπορούν να κάνουν μόνα τους. Σίγουρα, δεν είναι κακό να τους κάνουμε πού και πού το χατίρι, τα παιδιά όμως πρέπει να εξασκούν τις ικανότητές τους και να αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους ως χρήσιμο μέλος της οικογένειας. Με αυτόν τον τρόπο, το παιδί μαθαίνει να βασίζεται στις δικές του δυνάμεις. Μπορούμε να του προσφέρουμε βοήθεια αν τη χρειάζεται, αλλά πρέπει να το ενθαρρύνουμε να αναλαμβάνει τις υποχρεώσεις του.
Όταν τα σχέδια αλλάζουν
Ακόμη και αν έχουμε σχεδιάσει να κάνουμε κάτι που θέλει το παιδί, ορισμένες φορές οι συνθήκες δεν το επιτρέπουν. Λέγοντας “όχι” στο παιδί, το μαθαίνουμε να έχει υπομονή και ευελιξία. Ένα νέο πλάνο μπορεί να βοηθήσει το παιδί να αντέξει την προσμονή.
Όταν αυτό που ζητάει πρόκειται για επιθυμία και όχι ανάγκη
Ενώ είναι διασκεδαστικό να παίρνουμε στο παιδί μια στο τόσο κάτι που το ευχαριστεί, δεν πρέπει να νιώθουμε υποχρεωμένοι να του αγοράζουμε ό,τι του μπει στο μυαλό. Με αυτόν τον τρόπο, το μαθαίνουμε να διαχειρίζεται την απογοήτευση, καθώς και ότι δεν μπορεί να αποκτά ό,τι του αρέσει.