Νέα έρευνα δίνει τις απαντήσεις σχετικά με τις περιπτώσεις κατά τις οποίες η υψηλή πρόσληψη καφεϊνης μπορεί να επηρεάσει την οφθαλμική μας υγεία. Συγκεκριμένα, ο καφές και το τσάι, που περιέχουν καφεϊνη, μπορούν να επηρεάσουν τα μάτια!

Γλαύκωμα: Το σημαντικό βήμα για την θεραπεία της πιο «ύπουλης» πάθησης των ματιών

Η καθημερινή κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων καφεΐνης μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο γλαυκώματος κατά τουλάχιστον τρεις φορές για τους ανθρώπους με γενετική προδιάθεση σε υψηλότερη ενδοφθάλμια πίεση, σύμφωνα με διεθνή, πολυκεντρική μελέτη. Η έρευνα, υπό την καθοδήγηση επιστημόνων της Ιατρικής Σχολής Icahn του Νοσοκομείου Mount Sinai είναι η πρώτη που δείχνει μια διατροφική-γενετική αλληλεπίδραση στο γλαύκωμα και τα αποτελέσματά της, που δημοσιεύθηκαν στο Opthalmology, υποδεικνύουν ότι οι ασθενείς με ισχυρό οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος θα πρέπει να περιορίσουν την πρόσληψη καφεΐνης.

Η μελέτη εξετάζει την επίδραση της πρόσληψης καφεΐνης στο γλαύκωμα και την ενδοφθάλμια πίεση. Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση αποτελεί αναπόσπαστο παράγοντα κινδύνου για το γλαύκωμα, παρόλο που υπάρχουν και άλλοι παράγοντες που συνεισφέρουν στην πάθηση, με τους ασθενείς συνήθως να βιώνουν λίγα ή καθόλου συμπτώματα, μέχρι τη στιγμή που εξελίσσεται τόσο ώστε χάνουν τελικά την όρασή τους.

«Έχουμε ήδη δημοσιεύσει εργασίες που υποδεικνύουν ότι η υψηλή πρόσληψη καφεΐνης αυξάνει τον κίνδυνο γλαυκώματος ανοιχτής γωνίας σε ανθρώπους με οικογενειακό ιστορικό της νόσου. Στην παρούσα μελέτη δείχνουμε ότι η αντίστροφη σχέση ανάμεσα στην υψηλή πρόσληψη καφεΐνης και το γλαύκωμα ήταν εμφανής μόνο ανάμεσα σε εκείνους με υψηλότερη βαθμολογία γενετικού κινδύνου για αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση», αναφέρει ο επικεφαλής συγγραφέας Louis R. Pasquale, αναπληρωτής διευθυντής Οφθαλμολογικής Έρευνας για το Σύστημα Υγεία τους Νοσοκομείου Mount Sinai.

Η ομάδα των ερευνητών ανέλυσε αρχεία περισσότερων από 120.000 συμμετεχόντων ηλικίας 39 έως 73 ετών από τη βρετανική Βιοτράπεζα, στα οποία περιλαμβάνονταν ιστορικά υγείας και δείγματα DNA.

Επιπλέον, οι συμμετέχοντες απάντησαν σε ερωτηματολόγια διατροφής που επικεντρώνονταν στον αριθμό των καφεϊνούχων ροφημάτων και τροφίμων που κατανάλωναν ημερησίως, τα συγκεκριμένα είδη και το μέγεθος της κάθε μερίδας. Απάντησαν, επίσης, για την όρασή τους, και συγκεκριμένα αν έπασχαν από γλαύκωμα ή αν είχαν σχετικό οικογενειακό ιστορικό. Τρία χρόνια αργότερα -κατά τη διάρκεια της μελέτης- υποβλήθηκαν σε εξετάσεις ενδοφθάλμιας πίεσης και μετρήσεις της όρασής τους.

Οι ερευνητές εξέτασαν πρώτα τη σχέση ανάμεσα στην πρόσληψη καφεΐνης, την ενδοφθάλμια πίεση και το γλαύκωμα, πραγματοποιώντας μια πολυπαραγοντική ανάλυση. Στη συνέχεια αξιολόγησαν αν η προσαρμογή σε γενετικά δεδομένα τροποποιούσε τις σχέσεις αυτές, έβαλαν σε κάθε συμμετέχοντα μια βαθμολογία γενετικού κινδύνου για ενδοφθάλμια πίεση και πραγματοποίησαν αναλύσεις αλληλεπίδρασης.

Διαπίστωσαν, λοιπόν, ότι η υψηλή πρόσληψη καφεΐνης δεν σχετιζόταν με αυξημένο κίνδυνο για υψηλότερη ενδοφθάλμια πίεση ή γλαύκωμα γενικά, όμως ανάμεσα στους συμμετέχοντες με την ισχυρότερη γενετική προδιάθεση για αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση, η μεγαλύτερη κατανάλωση καφεΐνης σχετιζόταν με υψηλότερη ενδοφθάλμια πίεση και υψηλότερη επικράτηση του γλαυκώματος.

Πιο συγκεκριμένα, όσοι κατανάλωναν τις μεγαλύτερες ποσότητες καφεΐνης καθημερινά -περισσότερα από 480 ml που αντιστοιχούν σε περίπου τέσσερις κούπες καφέ– είχαν κατά 0,35 mmHg υψηλότερη ενδοφθάλμια πίεση.

Επιπλέον, όσοι ανήκαν στην κατηγορία της υψηλότερης βαθμολογίας γενετικού κινδύνου και κατανάλωναν περισσότερα από 321 ml καφεΐνης ημερησίως -σχεδόν τρεις καφέδες- είχαν 3,9 φορές υψηλότερη επικράτηση του γλαυκώματος όταν συγκρίνονταν με εκείνους που έπιναν λίγο ή καθόλου καφέ και αυτούς που βρίσκονταν στην ομάδα χαμηλότερου γενετικού κινδύνου.

«Οι ασθενείς με γλαύκωμα συχνά ρωτούν αν μπορούν να προστατεύσουν την όρασή τους μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, αλλά μέχρι τώρα αυτός ο τομέας δεν είχε μελετηθεί εκτενώς. Η μελέτη αυτή υποδεικνύει ότι όσοι διατρέχουν υψηλότερο γενετικό κίνδυνο γλαυκώματος μπορεί να ωφεληθούν από τον περιορισμό στην πρόσληψη της καφεΐνης. Θα πρέπει να σημειωθεί, όμως ότι η σύνδεση ανάμεσα στην καφεΐνη και τον κίνδυνο γλαυκώματος παρατηρήθηκε μόνο στις μεγάλες ποσότητες καφεΐνης και σε ανθρώπους με υψηλό γενετικό κίνδυνο», καταλήγει ο επίσης συγγραφέας και αναπληρωτής καθηγητής Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου, Δρ. Anthony Khawaja.