«Δεν θα μου πεις εσύ τι να κάνω!», σας είπε ξαφνικά ο επτάχρονος γιος σας και χάσατε τη γη κάτω από τα πόδια σας. Δεν χρειάζεται να πανικοβάλλεστε. Αυτή η ξαφνική «ανταρσία» δεν συνεπάγεται πως το παιδί έπαψε να σας σέβεται, ούτε πως η ζωή σας από εδώ και πέρα θα είναι ένα διαρκές πεδίο μάχης. Εντοπίζοντας τις ρίζες του προβλήματος και αντιδρώντας ήρεμα και υπολογισμένα, σύντομα θα έχετε καταφέρει να αφήσετε πίσω σας το πρόβλημα.
Βαθιές ανάσες
Όπως εσείς ξέρετε καλά το παιδί σας, έτσι και αυτό καταλαβαίνει ακριβώς τι μπορεί να πει για να σας πληγώσει ή να σας εκνευρίσει. Όμως αν εκνευριστείτε και απαντήσετε θυμωμένα ή απότομα, ενδέχεται να το τρομάξετε, κάνοντάς το να νιώσει ότι δεν μπορεί να σας μιλάει ανοιχτά ή αντιθέτως να το ωθήσετε σε ακόμη μεγαλύτερες επαναστάσεις.
Υποδείγματα καλής συμπεριφοράς
Με τι τόνο μιλάτε στο παιδί; Με τι τόνο διαφωνείτε με τον ή την σύντροφό σας; Τι εκφράσεις χρησιμοποιείτε σε μία ένταση με αγνώστους; Το παιδί παρακολουθεί τη συμπεριφορά σας ακόμη και όταν πιστεύετε πως η προσοχή του είναι στραμμένη αλλού και μιμείται τις αντιδράσεις σας.
Μαθήματα παιδικού σαβουάρ βιβρ
Εκτός από εσάς, το παιδί παίρνει παράδειγμα και από τους φίλους του ή ακόμη και από τηλεοπτικά προγράμματα, όπου συχνά η παιδική αγένεια παρουσιάζεται ως αστείο. Έτσι, ενδέχεται να μην αντιλαμβάνεται ότι αυτό που κάνει σας προσβάλλει ή σας ενοχλεί. Τις πρώτες φορές που θα εντοπίσετε μια τέτοια συμπεριφορά, εξηγήστε του ότι αυτή δεν είναι αποδεκτή και προτείνετέ του σωστούς τρόπους να εκφράσει αυτό που θέλει.
Παράπτωμα και τιμωρία
Όταν είστε βέβαιοι πως το μικρό σας ξέρει πολύ καλά ότι η στάση του απέναντί σας δεν είναι επιτρεπτή, φροντίστε οι παρασπονδίες του να έχουν κάποιου είδους αντίκρισμα. Φυσικά, δεν είναι κάθε είδους αγένεια ή ανυπακοή εξίσου σημαντική με άλλες και η αντίδρασή σας θα πρέπει να είναι ανάλογη της πράξης του – μπορεί να αντιστοιχεί σε δέκα λεπτά λιγότερης τηλεόρασης όταν πρόκειται για κάτι μικρό ή σε μια επιπλέον αγγαρεία στο σπίτι σε περιπτώσεις μεγαλύτερων παραπτωμάτων. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να ξέρει εκ των προτέρων την… ποινή που το περιμένει.
Μην μένετε στην επιφάνεια
Πολλές φορές τα παιδιά ξεσπούν τα προβλήματά τους στους ανθρώπους με τους οποίους αισθάνονται μεγαλύτερη άνεση: Στους γονείς τους. Μια πολύ συνηθισμένη αιτία είναι απλώς η ανάγκη τους να σας τραβήξουν την προσοχή, ενώ άλλοτε μπορεί η πηγή του κακού να μην έχει καμία σχέση με εσάς. Ρωτήστε το παιδί με ηρεμία αν αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία (π.χ. με το σχολείο ή τους φίλους του) και προσπαθήστε να παρατηρήσετε πότε προκύπτει το πρόβλημα. Αν πράγματι η στάση του είναι σύμπτωμα ενός βαθύτερου προβλήματος, η συμπεριφορά του θα βελτιωθεί αν το βοηθήσετε να το λύσει.
Δούναι και λαβείν
Σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη έρευνα, τα παιδιά που έχουν το θάρρος της γνώμης τους απέναντι στους γονείς τους διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να παρασυρθούν από συνομηλίκους σε επικίνδυνες δραστηριότητες, όπως η χρήση αλκοόλ και ναρκωτικών. Επομένως, στόχος σας δεν θα πρέπει να είναι η ανατροφή ενός παιδιού που συμφωνεί πάντα με αυτό που του λέτε, αλλά η κατανόηση εκ μέρους του πως η διαφωνία θα πρέπει να εκφράζεται με σεβασμό. Εξηγήστε του πως θα ακούσετε αυτό που έχει να σας πει, με τον όρο ότι θα το διατυπώσει ευγενικά. Αντίστοιχα, εξετάστε τον τόνο που χρησιμοποιείτε οι ίδιοι σε περιπτώσεις έντασης. Ηχογραφώντας μια τέτοια συνομιλία σας με το παιδί, μπορεί να εκπλαγείτε ακούγοντας τον εαυτό σας να του απευθύνεται με τον ίδιο ειρωνικό τόνο που σας ενοχλεί.
Εκτιμήστε την προσπάθεια
Δεν έχει κανένα νόημα να νουθετείτε το παιδί αν αισθάνεται πως η καλή συμπεριφορά του περνά απαρατήρητη. Αυτό δεν σημαίνει πως θα μπορεί να έχει ό,τι ζητά ευγενικά, ούτε ότι πρέπει να αντιδράτε με τεράστιο ενθουσιασμό. Όμως, αν εκφράσει την επιθυμία του με ηρεμία και ευγένεια, μπορείτε για παράδειγμα να του πείτε «Εκτιμώ τον τόνο σου, όμως δυστυχώς αυτό που ζητάς δεν μπορεί να γίνει αυτή τη στιγμή».
Να θυμάστε ότι…
Ολα τα παιδιά έχουν την τάση να ελέγχουν και να προσπαθούν να ξεπεράσουν τα όρια που τους θέτουν οι γονείς τους – είναι φυσιολογικό στάδιο στην ανάπτυξή τους. Αν διαχειριστείτε σωστά το πρώτο σοκ, σύντομα θα έχετε αφήσει πίσω σας το πρόβλημα και θα έχετε καταφέρει να δυναμώσετε ακόμη περισσότερο τη σχέση σας μαζί του.