Ακόμα και αν οι κανόνες, τα στυλ ανατροφής και η κουλτούρα κάθε γονιού διαφέρουν, όλοι μοιράζονται ένα κοινό. Θέλουν να βλέπουν τα παιδιά τους ευτυχισμένα, πράγμα που όπως πιθανότατα έχετε διαπιστώσει, ακούγεται πιο εύκολο από όσο μπορεί να είναι. Μερικές φορές είναι δύσκολο να εξισορροπήσουμε αυτό που είναι πραγματικά καλύτερο για τα παιδιά με αυτό που τα κάνει ευτυχισμένα. Ωστόσο, αυτά δεν αλληλοαναιρούνται αλλά πολύ περισσότερο συμπληρώνουν το ένα το άλλο. Τα ευτυχισμένα παιδιά είναι πιο πιθανό να μετατραπούν σε ευτυχισμένους και επιτυχημένους ενηλίκους.
Ευτυχία και απόδοση συμβαδίζουν
Η ευτυχία είναι ένα τεράστιο πλεονέκτημα σε έναν κόσμο που δίνει έμφαση στην απόδοση. Σύμφωνα με έρευνες, οι ευτυχισμένοι άνθρωποι είναι κατά μέσο όρο πιο επιτυχημένοι τόσο στη δουλειά όσο και στην αγάπη. Λαμβάνουν καλύτερες κριτικές απόδοσης, έχουν πιο αξιόλογες θέσεις εργασίας και υψηλότερους μισθούς. Βλέποντας, λοιπόν, τα επιστημονικά δεδομένα, τι είναι αυτό που λειτουργεί για να μεγαλώσουμε ευτυχισμένα παιδιά;
1 Η ευτυχία ξεκινά από εµάς
Τα παιδιά θέλουν να µας βλέπουν ευτυχισµένους. Το πόσο ευτυχισµένοι είστε επηρεάζει σηµαντικά την ευτυχία τους, ακόµα και αν δεν το συνειδητοποιείτε. Σειρά ερευνών επισηµαίνει τη σύνδεση µεταξύ των µαµάδων µε κατάθλιψη και των συνεπειών στην ανάπτυξη ή τη συµπεριφορά των παιδιών. Για να συναντήσετε την πιο ευτυχισµένη σας εκδοχή, αφιερώστε λίγο χρόνο κάθε εβδοµάδα για να διασκεδάσετε µε αγαπηµένα σας πρόσωπα.
Επειδή το γέλιο είναι µεταδοτικό, επιλέξτε την κατάλληλη παρέα και θα δείτε τη διάθεσή σας να βελτιώνεται δίχως προσπάθεια.
2 Καλλιεργούµε σχέσεις
Γνωρίζουµε ότι οι σχέσεις που δηµιουργούµε είναι ζωτικής σηµασίας για µια ευτυχισµένη καθηµερινότητα, για αυτό και είναι σηµαντικό να µάθουµε στα παιδιά πώς να αλληλεπιδρούν µε τους άλλους.
Τα καλά νέα είναι ότι δεν χρειάζεται να κάνετε πολλά. Ξεκινήστε ενθαρρύνοντάς τα να κάνουν µικρές πράξεις καλοσύνης, καθώς έτσι θα καλλιεργήσουν την ενσυναίσθηση. Αυτό όχι µόνο κάνει τα παιδιά καλύτερα, αλλά σύµφωνα µε έρευνες και πιο ευτυχισµένα.
3 Αναµένουµε προσπάθεια, όχι τελειότητα
Σε έναν κόσµο που εστιάζει στο αποτέλεσµα, ως γονείς είναι σηµαντικό να εστιάζουµε στην προσπάθεια που καταβάλλουν τα παιδιά καθηµερινά.
Οι γονείς που δίνουν υπερβολική έµφαση στα επιτεύγµατα είναι πιο πιθανό να έχουν παιδιά µε υψηλά επίπεδα κατάθλιψης και άγχους. Σύµφωνα µε έρευνα, τα παιδιά που επαινέθηκαν για την ευφυΐα τους ήθελαν να λύσουν το πιο εύκολο παζλ, καθώς δεν ήθελαν να κινδυνέψουν να κάνουν λάθος, «χάνοντας» την ευφυΐα τους. Από την άλλη πλευρά, περισσότερο από το 90% των παιδιών µε νοοτροπία ανάπτυξης επέλεξαν το πιο δύσκολο παζλ.
Αυτό διότι όταν επαινούµε τα παιδιά για την προσπάθεια και τη σκληρή δουλειά που οδηγεί στην επιτυχία, θέλουν να συνεχίσουν να συµµετέχουν σε αυτή τη διαδικασία. Δεν εκτρέπονται από το µονοπάτι της µάθησης εξαιτίας της ανησυχίας τους για το πόσο έξυπνα µπορεί να φαίνονται.
4 Αισιοδοξία σε πρώτο πλάνο
Η αισιοδοξία συνδέεται τόσο στενά µε την ευτυχία που µπορούν πρακτικά να εξισωθούν, σύµφωνα µε τους ειδικούς. Σε έρευνα διαπιστώθηκε ότι δεκάχρονα παιδιά που διδάχθηκαν πώς να σκέφτονται και να ερµηνεύουν τον κόσµο αισιόδοξα κινδυνεύουν λιγότερο από την κατάθλιψη στην εφηβεία. Παράλληλα οι αισιόδοξοι άνθρωποι τείνουν να είναι πιο επιτυχηµένοι στο σχολείο, στη δουλειά και στον αθλητισµό, είναι πιο υγιείς και ζουν περισσότερο.
5 Μαµά, τι είναι η συναισθηµατική νοηµοσύνη;
Η συναισθηµατική νοηµοσύνη αποτελεί µια επίκτητη ικανότητα και όχι ένα εγγενές χαρακτηριστικό. Ενα απλό πρώτο βήµα για να ξεκινήσετε είναι να ενθαρρύνετε τα παιδιά να µπαίνουν στη συναισθηµατική θέση των άλλων, να ονοµατίζουν και να επικυρώνουν τόσο τα δικά τους όσο και τα συναισθήµατα των άλλων. Τα ξεσπάσµατα θυµού είναι κορυφαίες διδακτικές στιγµές. Μιλήστε µε το παιδί όταν ξεσπάει, βοηθήστε το να αναγνωρίσει τι νιώθει και αφήστε το να καταλάβει ότι αυτά τα συναισθήµατα είναι εντάξει και όχι η κακή συµπεριφορά.
6 Υιοθετούµε συνήθειες ευτυχίας
Μερικές από τις µεθόδους που µπορείτε να επαναλαµβάνετε καθηµερινά, ώστε να γίνουν συνήθειες για τα παιδιά, περιλαµβάνουν:
Αφαίρεση ερεθισµάτων: Απομακρύνετε τυχόν… πειρασμούς και αντιπερισπασμούς.
Πείτε το φωναχτά: Μοιραστείτε τους στόχους σας και ενθαρρύνετε το παιδί να κάνει το ίδιο για να αυξήσετε την υποστήριξη αλλά και… την πίεση, όταν χρειάζεται.
Ενας στόχος τη φορά: Μπορεί η δημιουργία λίστας να σας βοηθάει, αλλά αυτό δεν ισχύει για τα παιδιά, μιας και οι πολλοί στόχοι μπορεί να τα αποσυντονίσουν.
Υποµονή και επιµονή: Μην περιμένετε αποτελέσματα απευθείας και προσπαθήστε να ενσταλάξετε την ίδια νοοτροπία και στο παιδί. Η εξέλιξη, ανεξαρτήτως τομέα, παίρνει χρόνο και τα εμπόδια ή τα λάθη αποτελούν μέρος της διαδικασίας.
7 Η τέχνη της αυτοπειθαρχίας
Η αυτοπειθαρχία στα παιδιά αποτελεί προγνωστικό παράγοντα για τη µελλοντική τους ευτυχία. Αυτό συµβαίνει, σύµφωνα µε τους ειδικούς, καθώς η αυτοπειθαρχία διευκολύνει τη µάθηση και την επεξεργασία πληροφοριών. Επιπλέον, τα πειθαρχηµένα παιδιά αντιµετωπίζουν καλύτερα την απογοήτευση και το άγχος και τείνουν να έχουν µεγαλύτερη αίσθηση κοινωνικής ευθύνης. Με άλλα λόγια, δεν οδηγεί µόνο στη σχολική επιτυχία και στους καλούς τρόπους, αλλά και σε µεγαλύτερο αίσθηµα ευτυχίας, περισσότερους φίλους και αυξηµένη συµµετοχή στην κοινότητα.
8 Πιο πολύ παιχνίδι
Η ενσυνειδητότητα είναι κοµβικής σηµασίας για την ευτυχία. Μάλιστα, τα περισσότερα παιδιά την εξασκούν ήδη, χωρίς να το καταλαβαίνουµε, απολαµβάνοντας πλήρως την παρούσα στιγµή, όταν παίζουν. Για αυτό είναι σηµαντικό να στρέφετε τα παιδιά στο ελεύθερο, µη δοµηµένο και αυθόρµητο παιχνίδι. Εκτός από το ότι βοηθά τα παιδιά να µάθουν να αυτορρυθµίζονται, το µη δοµηµένο παιχνίδι (µε ή χωρίς ενηλίκους) προωθεί την πνευµατική, σωµατική, κοινωνική και συναισθηµατική τους ευεξία. Το µη δοµηµένο παιχνίδι βοηθά τα παιδιά να µάθουν πώς να δουλεύουν σε οµάδες, να µοιράζονται, να διαπραγµατεύονται, να επιλύουν συγκρούσεις, να ρυθµίζουν τα συναισθήµατα και τη συµπεριφορά τους και να µιλούν για τον εαυτό τους.
9 Τρώµε µαζί
Μερικές φορές η επιστήµη έρχεται να επιβεβαιώσει τα πράγµατα που οι παππούδες µας ήξεραν από παλιά. Ναι, το οικογενειακό δείπνο έχει σηµασία. Αυτή η απλή συνήθεια τονώνει την ψυχολογία των παιδιών και τα κάνει επίσης πιο χαρούµενα. Μελέτες δείχνουν ότι τα παιδιά που τρώνε δείπνο µε τις οικογένειές τους σε τακτική βάση είναι πιο σταθερά συναισθηµατικά, ενώ µειώνεται και ο κίνδυνος παχυσαρκίας ή άλλων διατροφικών διαταραχών.
10 Ευτυχισµένα παιδιά αυτά που γυµνάζονται
Αν θέλετε να προάγετε την ευτυχία των παιδιών, τότε ενθαρρύνετέ τα να γυµναστούν µαζί σας. Σύµφωνα µε έρευνα, που δηµοσιεύθηκε στο περιοδικό «Pediatrics Journal», τα παιδιά που ασκούνται τακτικά και γενικά είναι σωµατικά δραστήρια, εκτός από άριστη φυσική κατάσταση, φαίνεται πως έχουν και καλή ψυχική υγεία. Πιο συγκεκριµένα διαπιστώθηκε ότι είναι λιγότερο πιθανό να υποφέρουν από συναισθηµατικές διαταραχές κατά την ενήλικη ζωή τους.