Σύμφωνα με τις πιο πρόσφατες εκτιμήσεις, φαίνεται ότι 1 στα 7 παιδιά που έχουν διαγνωστεί με νόσο Covid-19 μπορεί να εκδηλώσουν σύνδρομο long Covid.
Με βάση τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας πρόκειται για τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε άτομα με ιστορικό πιθανής ή επιβεβαιωμένης λοίμωξης από SARS-COV-2, συνήθως μέσα σε 3 μήνες από την έναρξη της COVID-19, διαρκούν τουλάχιστον 2 μήνες και δεν μπορούν να εξηγηθούν από κάποια εναλλακτική διάγνωση.
Σύμφωνα με τη μελέτη RECOVER (Researching COVID to Enhance Recovery), περίπου το 45% των παιδιών που αναπτύσσουν μακρά Covid έχουν προηγουμένως εμφανίσει συμπτωματική Covid-19 ενώ μόνο το 15% έχουν ασυμπτωματική νόσο.
Διαβάστε επίσης: Κρυολόγημα: Πώς θα θωρακίσουμε τον οργανισμό του παιδιού μας;
Συμπτώματα
Τα πιο κοινά συμπτώματα της long Covid στα παιδιά είναι η κόπωση, οι επίμονοι πονοκέφαλοι, η αδυναμία, οι μυοσκελετικοί πόνοι, η δύσπνοια, η ανοσμία και η αγευσία, καθώς και η ζάλη. Σύμφωνα με στοιχεία από το επιστημονικό περιοδικό Pediatrics, ως και το 44% των παιδιών με μακρά Covid παρουσιάζουν προβλήματα συγκέντρωσης, γνωστά ως «ομίχλη εγκεφάλου» (brain fog) όταν καταβάλλουν σωματική ή νοητική προσπάθεια. Η κόπωση και η «ομίχλη εγκεφάλου» μιμούνται μάλιστα τα συμπτώματα της μυαλγικής εγκεφαλομυελίτιδας που αποκαλείται συνήθως σύνδρομο χρόνιας κόπωσης και μπορούν να διαρκέσουν τουλάχιστον έξι μήνες παρεμβαίνοντας στη λειτουργικότητα των παιδιών.
Πόσο διαρκεί η long Covid στα παιδιά
Οι περισσότεροι έφηβοι που έχουν ταλαιπωρηθεί από long Covid αναρρώνουν μέσα σε δύο χρόνια, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη μελέτη του είδους της που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.
Με επικεφαλής ειδικούς από το University College του Λονδίνου (UCL), η μελέτη εξέτασε στοιχεία για χιλιάδες μεγαλύτερα παιδιά και εφήβους. Οι νέοι ηλικίας 11 έως 17 ετών ρωτήθηκαν για την υγεία τους τρεις, έξι, 12 και 24 μήνες μετά τη διενέργεια τεστ PCR για τον ιό Covid μεταξύ Σεπτεμβρίου 2020 και Μαρτίου 2021.
Από τους 12.632 εφήβους και μεγαλύτερα παιδιά που συμμετείχαν στη μελέτη, 943 βρέθηκαν θετικοί και έδωσαν απαντήσεις τρεις, έξι, 12 και 24 μήνες μετά την αρχική τους εξέταση. Από αυτούς, οι 233 θεωρήθηκαν ότι είχαν long Covid τρεις μήνες μετά το αρχικό τεστ. Μετά από έξι μήνες, 135 εξακολουθούσαν να πληρούν τον ερευνητικό ορισμό της long Covid. Μετά από ένα χρόνο, 94 άτομα εξακολουθούσαν να έχουν long Covid. Το ποσοστό αυτό μειώθηκε σε 68 δύο χρόνια μετά την αρχική θετική εξέταση.
Επιπλοκές
Η long Covid συνδέεται επίσης με εμφάνιση διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 στα παιδιά περίπου έναν μήνα μετά την αρχική λοίμωξη καθώς και με το πολυσυστηματικό φλεγμονώδες σύνδρομο (MIS-C) το οποίο αποδίδεται σε υπέρμετρη ανοσολογική απόκριση του παιδικού οργανισμού στην COVID-19 και εκδηλώνεται μεταξύ άλλων με ανώμαλο καρδιακό ρυθμό και καρδιακές βλάβες.
Η μακρά Covid μπορεί να επιδεινώσει χρόνια αναπνευστικά νοσήματα των παιδιών όπως το άσθμα. Μπορεί επίσης να επιδεινώσει την ινομυαλγία αλλά και σπάνιες διαταραχές του συνδετικού ιστού. Αυτού του είδους οι διαταραχές συνδέονται και με το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης καθώς και με απορρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού παλμού.
Ανωμαλίες στους πνεύμονες παιδιών και εφήβων που νοσούν από μακρά Covid εντοπίστηκαν, τώρα, με τη χρήση ενός προηγμένου τύπου μαγνητικής τομογραφίας σε έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Radiology της Ακτινολογικής Εταιρείας της Βόρειας Αμερικής. Στη συγκεκριμένη μελέτη, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μια προηγμένη τεχνολογία μαγνητικής τομογραφίας (PREFUL MRI), που μπορεί να αναλύσει την κίνηση του αέρα μέσα και έξω από τους πνεύμονες και τη ροή του αίματος μέσω των πνευμόνων. Όπως διαπιστώθηκε, τα παιδιά και οι έφηβοι με μακρά Covid είχαν σημαντικά μειωμένη ροή αίματος στους πνεύμονες, σε σύγκριση με τους υγιείς συμμετέχοντες. Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων κόπωσης συσχετίστηκε με αυτές τις αλλαγές στη ροή του αίματος. Μια υποομάδα ασθενών με καρδιοπνευμονικά συμπτώματα, όπως δύσπνοια, παρουσίασε μείωση της κίνησης και της εμβέλειας του αέρα στους πνεύμονες.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η συνεχής παρακολούθηση των επιπλοκών και των ανωμαλιών των πνευμόνων σε παιδιά με long Covid σε διάφορα στάδια της πάθησης θα μπορούσε να βοηθήσει τις στρατηγικές παρακολούθησης και τις θεραπευτικές παρεμβάσεις.