Αν το παιδί σας πετυχαίνει συνήθως σε αυτά με τα οποία καταπιάνεται, αν είστε περήφανοι γι’ αυτό και το καμαρώνετε, μπορεί να το επαινείτε συχνά, πολλές φορές και περισσότερο από ό,τι πρέπει, κάνοντάς το να νομίζει ότι θα βγαίνει πάντα νικητής.

Μπορεί να πιστεύετε ότι έχει περισσότερες δυνατότητες από τους συμμαθητές του στο σχολείο ή στις δραστηριότητες με τις οποίες ασχολείται, μπορεί να βάζει πιο πολλά καλάθια στο μπάσκετ ή να γράφει εκπληκτικά ποιήματα για την ηλικία του, να είναι η καλύτερη μπαλαρίνα στην τάξη χορού ή ο καλύτερος παίκτης σκάκι από όλα τα παιδιά της γειτονιάς.

Διαβάστε επίσης: Τι προνόμια έχουν τα μοναχοπαίδια, σύμφωνα με την επιστήμη

Ακόμη κι αν τα παιδιά μας είναι έξυπνα και δημιουργικά, τόσο που να αξίζουν τη συνεχή επιβράβευσή μας, συχνά όταν το παρακάνουμε μπορεί να βγει σε κακό. Τι σημαίνει αυτό; Τα παιδιά χρειάζονται τακτικές δόσεις γονεϊκής τρυφερότητας και αγάπης και συχνά αυτό παίρνει τη μορφή ενθαρρυντικών λέξεων που τα βοηθούν να αισθάνονται ότι γίνονται «ορατά» και αποδεκτά. Ωστόσο, οι ενθαρρυντικές αυτές λέξεις που συνεχώς ξεχωρίζουν το παιδί από την ομάδα έχουν την τάση να ενθαρρύνουν την ανάπτυξη ναρκισσιστικών χαρακτηριστικών.

Τα ναρκισσιστικά αυτά χαρακτηριστικά μπορεί να έχουν σοβαρές αρνητικές συνέπειες αργότερα στη ζωή του παιδιού, στις σχέσεις του με τους άλλους αλλά και σε άλλους τομείς. Μπορεί, επίσης, ένα παιδί να ακούει συνέχεια κομπλιμέντα και επιβραβεύσεις από τους γονείς του, όμως όταν μεγαλώνει και αρχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες στις διαπροσωπικές του σχέσεις ως ενήλικας, παλεύοντας με άγχη και προκλήσεις, δεν μπορεί με τίποτα να καταλάβει γιατί το ότι χαρακτηρίζεται από αυτή τη μοναδικότητα δεν του λύνει τα προβλήματα!

Παιδί και κίνδυνος ενός ευάλωτου εαυτού

Μπορεί να φαίνεται αντιφατικό στους γονείς ότι το να λένε στο παιδί τους ότι είναι «ξεχωριστό» ενδέχεται να έχει σοβαρές αρνητικές συνέπειες. Όμως ακόμη και οι καλές προθέσεις του γονέα είναι πιθανό να το οδηγήσουν στο να διαμορφώσει μια ταυτότητα, βασισμένη στην αίσθηση ότι είναι καλύτερο από τους άλλους, κάτι που μπορεί να το κάνει να έχει μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του.

Αυτό με τη σειρά του μπορεί να το κάνει πιο ευάλωτο, αφού μια ζωή θα απαιτεί από τον εαυτό του να πετυχαίνει τους στόχους του, για να αναγνωρίζεται η αξία του με κάθε κόστος και θα απογοητεύεται όταν αυτό δεν θα συμβαίνει. Η αυτοεκτίμησή του τότε θα μειωθεί, ενδεχομένως οδηγώντας σε άγχη, κατάθλιψη, ακόμη και αυτό-κατηγορία.

Τα παιδιά που έχουν το βάρος αυτό, ντρέπονται όταν δεν τα πηγαίνουν καλά, γιατί φοβούνται ότι δεν θα ανταποκριθούν στις προσδοκίες των γονιών τους. Ως ενήλικες πιστεύουν πως οι γονείς τους και κατ’ επέκταση όλοι οι υπόλοιποι άνθρωποι με τους οποίους συνδέονται αργότερα στη ζωή τους θα τους αγαπούν μόνο επειδή είναι τέλειοι σε όλα και ξεχωριστοί.

Γι’ αυτό πρέπει να προσέχουμε ως γονείς πώς και πότε επιβραβεύουμε τα παιδιά μας. Ίσως δεν είναι καλή ιδέα να τους λέμε διαρκώς ότι είναι καλύτεροι από όλους τους άλλους. Για να μην καταπιεστούμε, αν θέλουμε να τους δείξουμε τον θαυμασμό και την αγάπη μας, το πιο σοφό θα ήταν να τους πούμε κάτι του στυλ «θεωρώ ότι είσαι ο/η καλύτερος/η, γιατί είσαι το παιδί μου και είμαι περήφανος/η για σένα».