Η εφηβεία είναι μια περίοδος έντονων σωματικών και ψυχολογικών αλλαγών, και η σωστή διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη, την ενέργεια και τη διάθεση των εφήβων. Σήμερα όμως, περισσότερο από ποτέ, οι διατροφικές επιλογές των εφήβων επηρεάζονται από τη γρήγορη καθημερινότητα, τις επιρροές των social media και τη διαθεσιμότητα πρόχειρου φαγητού. Αυτές οι συνήθειες δεν επηρεάζουν μόνο το βάρος, αλλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Οι έφηβοι σήμερα καταναλώνουν:
- Περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, όπως σνακ, μπισκότα, κρουασάν, πατατάκια.
- Υψηλές ποσότητες ζάχαρης, κυρίως μέσω αναψυκτικών, ενεργειακών ποτών και γλυκών.
- Λίγες φυτικές ίνες, λόγω μειωμένης κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών και οσπρίων.
- Ακανόνιστα γεύματα, λόγω πίεσης χρόνου, σχολείου, φροντιστηρίων ή και της επιρροής της τεχνολογίας.
Διαβάστε επίσης: Τι πραγματικά πιστεύουν οι έφηβοι για τα social media;
Αυτές οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να οδηγήσουν σε:
Απότομες αυξομειώσεις του σακχάρου στο αίμα, προκαλώντας υπερδιέγερση ή υπνηλία.
Μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης, ειδικά μετά από γεύματα πλούσια σε ζάχαρη.
- Αλλαγές στη διάθεση, που συνδέονται με τις διακυμάνσεις του σακχάρου.
Αντίσταση στην ινσουλίνη, που μπορεί να αποτελέσει πρώιμο στάδιο για προδιαβήτη.
Οι έφηβοι με υψηλό σάκχαρο έχουν τριπλάσιο κίνδυνο πρόωρης καρδιακής βλάβης
Επιστήμονες από την Ελβετία, την Αυστραλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Φινλανδία υποστηρίζουν ότι το επίμονα υψηλό σάκχαρο στο αίμα και η αντίσταση στην ινσουλίνη αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο λειτουργικής και δομικής καρδιακής βλάβης κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης από την εφηβεία στη νεαρή ενήλικη ζωή.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Diabetes Care, το 6,2% των 17χρονων εφήβων είχαν σάκχαρο νηστείας πάνω από 5,6 mmol/L, το οποίο αυξήθηκε σχεδόν πενταπλάσια σε 26,9% έως την ηλικία των 24 ετών. Μόνο το 1,1% των εφήβων είχαν επίπεδο πάνω από 6,1 mmol/L, αλλά η συχνότητα εμφάνισης αυξήθηκε πενταπλάσια σε 5,6% έως την ηλικία των 24 ετών.
Μάλιστα, η συχνότητα εμφάνισης υπερβολικής αύξησης των τοιχωμάτων της καρδιάς (υπερτροφία αριστερής κοιλίας) αυξήθηκε τριπλάσια από 2,4% στην ηλικία των 17 ετών σε 7,1% στην ηλικία των 24 ετών, ενώ η συχνότητα εμφάνισης καρδιακής δυσλειτουργίας αυξήθηκε από 9,2% στην εφηβεία σε 15,8% στη νεαρή ενήλικη ζωή.
Η ερευνητική ομάδα παρατήρησε ότι το επίμονα υψηλό σάκχαρο νηστείας πάνω από 5,6 mmol/L από την ηλικία των 17 έως τα 24 έτη συσχετίστηκε με 46% αυξημένο κίνδυνο υπερτροφίας αριστερής κοιλίας. Ο κίνδυνος ήταν τριπλάσιος εάν το σάκχαρο νηστείας ήταν επίμονα πάνω από 6,1 mmol/L. Το υψηλό σάκχαρο στο αίμα μείωσε επίσης τη χαλάρωση του καρδιακού μυός, αλλοίωσε τη φυσιολογική καρδιακή λειτουργία και αύξησε υπερβολικά την πίεση της ροής του αίματος που επέστρεφε στην καρδιά. Επιπλέον, η επίμονη αντίσταση στην ινσουλίνη συσχετίστηκε με 10% αυξημένο κίνδυνο πρόωρης και επιδεινούμενης καρδιακής βλάβης, περισσότερο στις γυναίκες.
«Η πενταπλάσια αύξηση της συχνότητας εμφάνισης προδιαβήτη εντός επτά ετών ανάπτυξης από την εφηβεία στη νεαρή ενήλικη ζωή υπογραμμίζει την κρίσιμη σημασία της συμπεριφοράς του τρόπου ζωής και των διατροφικών συνηθειών, ειδικά μετά την ανεξαρτητοποίηση των εφήβων από την οικογένειά τους», εξηγεί ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Άντριου Άγκμπατζε, αναπληρωτής καθηγητής Κλινικής Επιδημιολογίας και Παιδικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Ανατολικής Φινλανδίας.