Όλοι οι γονείς έχουν βρεθεί σε δύσκολη θέση όταν το παιδί ξεσπάει, λέει «όχι» στα πάντα, κλαίει ή κάνει πως δεν ακούει καθόλου. Είναι κουραστικό, απογοητευτικό και μπορεί να σε κάνει να αναρωτιέσαι αν κάνεις κάτι λάθος…
Έρευνες υποστηρίζουν ότι τα παιδιά που συνεργάζονται πιο εύκολα μεγαλώνουν σε περιβάλλοντα όπου δεν κυριαρχούν οι φωνές, οι απειλές ή οι εκβιασμοί. Ο τρόπος που μιλάμε στα παιδιά μας μπορεί να κάνει όλη τη διαφορά.
Διαβάστε επίσης: Γίνεται το παιδί να «ξεμάθει» κακές συμπεριφορές;
Υπάρχουν ορισμένες φράσεις που ενεργοποιούν στο παιδί τον μηχανισμό πάλης ή φυγής, δηλαδή μια αυτόματη αντίδραση που εμποδίζει τη σκέψη, τη μάθηση και φυσικά τη συνεργασία. Μόνο όταν δείξουμε σεβασμό στην προσωπικότητά του, θα είναι πρόθυμο να συνεργαστεί μαζί μας.
4 φράσεις που εμποδίζουν την ουσιαστική επικοινωνία με το παιδί
1. «Θα το κάνεις γιατί το λέω εγώ»
Κανείς δεν θέλει να ακούει κάποιον που δίνει εντολές χωρίς εξηγήσεις. Μείνετε ήρεμοι, δώστε ξεκάθαρες οδηγίες και όταν επιτρέπουν οι συνθήκες, ίσως και επιλογές.
2. «Αν δεν ακούσεις, τέλος το τάμπλετ»
Οι απειλές και οι τιμωρίες δημιουργούν αντιδράσεις. Αντ’ αυτού πείτε: «Όταν είσαι έτοιμος/η να κάνεις αυτό που ζήτησα, μπορούμε να συνεχίσουμε με το παιχνίδι». Έτσι το όριο παραμένει σαφές αλλά δίνετε στο παιδί τον έλεγχο του πότε θα συνεργαστεί.
3. «Σταμάτα να κλαις, δεν είναι τίποτα»
Καλύτερα πείτε: «Βλέπω ότι είσαι πολύ αναστατωμένος. Θες να μου πεις τι συμβαίνει;». Όταν ακυρώνουμε τα συναισθήματα του παιδιού, το απομακρύνουμε. Αντίθετα, όταν το ακούμε πραγματικά, νιώθει ασφάλεια και ηρεμεί πιο εύκολα.
4. «Πόσες φορές πρέπει να στο πω;»
Η φράση αυτή βάζει την ταμπέλα «πεισματάρης/α» ή «ανυπάκουος/η» στο παιδί. Χρησιμοποιήστε μια εναλλακτική που προσκαλεί σε συνεργασία και εστιάζει στη λύση: «Το έχουμε ξανασυζητήσει αυτό. Βοήθησέ με να καταλάβω τι σε δυσκολεύει».
Γιατί τα παιδιά εκφράζουν τα συναισθήματά τους με ξεσπάσματα;
Τα παιδιά δεν έχουν ακόμα αναπτύξει πλήρως την ικανότητα να διαχειρίζονται και να εκφράζουν με λόγια ό,τι νιώθουν. Η γλωσσική τους ανάπτυξη βρίσκεται σε εξέλιξη, και συχνά τα συναισθήματά τους είναι πιο δυνατά από τη δυνατότητά τους να τα περιγράψουν. Αυτό σημαίνει πως όταν νιώθουν λύπη, θυμό ή απογοήτευση, το πιο φυσικό είναι να το εκφράσουν με έναν άμεσο και υπερβολικό τρόπο.
Επιπλέον, τα παιδιά μαθαίνουν από το περιβάλλον τους. Αν δεν έχουν παραδείγματα ή εργαλεία για να εκφράσουν το θυμό ή τη λύπη τους, θα καταφεύγουν σε ό,τι ξέρουν, δηλαδή την έντονη αντίδραση.
Εάν κοιτάτε την οθόνη του κινητού σας ενώ το παιδί σας μιλάει για την ημέρα του, αναρωτηθείτε τί παράδειγμα δίνετε εκείνη τη στιγμή. Εάν θέλετε πραγματικά το παιδί σας να σας ακούει, σταματήστε αυτό που κάνετε και ακούστε το και εσείς. Δείξτε του τί του ζητάτε να κάνει δίνοντας το παράδειγμα εσείς. Όταν άλλο λέμε και άλλο κάνουμε δίνουμε αντικρουόμενα μηνύματα.