Η κατανόηση του τι είναι αναπτυξιακά «φυσιολογικό» για την κοινωνικο-συναισθηματική εξέλιξη του παιδιού σας είναι απλώς το πρώτο βήμα. Μόλις ξέρετε τι να περιμένετε σε κάθε ηλικία, το επόμενο ερώτημα είναι: Πώς μπορώ πραγματικά να υποστηρίξω το παιδί μου σε αυτά τα στάδια με τρόπους που ενισχύουν τις δεξιότητές του, ενώ σέβονται τις ατομικές του ανάγκες;
Αντί να βλέπουμε τις εκρήξεις ως προβλήματα που πρέπει να διορθωθούν, ας τις δούμε ως επικοινωνία. Όταν ικανοποιούμε τις βασικές ανάγκες των παιδιών με συνέπεια, δεν μειώνονται μόνο οι κρίσεις—τα βοηθάμε να χτίσουν ενσυναίσθηση, ανθεκτικότητα και συναισθηματική νοημοσύνη.
Διαβάστε επίσης: Γίνεται το παιδί να «ξεμάθει» κακές συμπεριφορές;
Παιδί 2 ετών
- Ονομάστε τα συναισθήματά του με μορφή ερώτησης: «Είσαι στενοχωρημένος επειδή χάλασε το παιχνίδι;»
- Προσφέρετε παρηγοριά, όχι διόρθωση, κατά τη διάρκεια κρίσεων. Η ήρεμη παρουσία σας βοηθά το παιδί να νιώσει ασφάλεια.
- Χρησιμοποιήστε βιβλία και παιχνίδια για να μιλήσετε για τα συναισθήματα. Κάντε παύση σε καίρια σημεία και αναρωτηθείτε πώς μπορεί να νιώθει ένας χαρακτήρας.
- Δώστε παράδειγμα ψυχραιμίας: «Νιώθω πολύ αγχωμένη. Θα πάρω μια βαθιά ανάσα. Θέλεις να πάρουμε μαζί μία;»
- Ενθαρρύνετε νέες στρατηγικές διαχείρισης συναισθημάτων και πανηγυρίστε την προσπάθεια: «Πήρες βαθιά ανάσα. Πολύ ωραία ιδέα!»
3 ετών
- Βρείτε τι βοηθά το παιδί να ηρεμεί: π.χ. αγκαλιά ή ένα παιχνίδι.
- Αξιοποιήστε το παιχνίδι για να εκφράσετε συναισθήματα και να εξερευνήσετε κοινωνικούς ρόλους.
- Δείξτε ότι τα συναισθήματα είναι προσωρινά: π.χ. «Νιώθω χαρούμενη τώρα» αντί για «Είμαι χαρούμενη».
- Μιλήστε για τα συναισθήματά σας. Τα παιδιά χρειάζονται πρότυπα συναισθηματικής έκφρασης.
4 ετών
- Ενθαρρύνετε συνεργατικό παιχνίδι με συνομηλίκους και μείνετε κοντά για υποστήριξη αν χρειαστεί.
- Χρησιμοποιήστε πλούσιο συναισθηματικό λεξιλόγιο στην καθημερινότητα: «Νιώθω απογοητευμένη που ακυρώθηκε η συνάντηση.»
- Επικυρώστε τα συναισθήματα του παιδιού πριν προσφέρετε προτάσεις ή εναλλακτικές.
- Καλλιεργήστε την επίλυση προβλημάτων: «Τι θα μπορούσες να κάνεις όταν νιώθεις εκνευρισμένος;»
- Κάντε παιχνίδι ρόλων με δύσκολες κοινωνικές καταστάσεις για να τα προετοιμάσετε.
- Αναθέστε στο παιδί ευθύνες με νόημα και αναγνωρίστε τη συμβολή του.
5 έως 6 ετών
- Αφιερώστε χρόνο για συζητήσεις συναισθημάτωνμε όλη την οικογένεια.
- Εφαρμόστε συνεργατική επίλυση προβλημάτων: «Πάμε να το λύσουμε μαζί.»
- Προσφέρετε ευκαιρίες για οργανωμένο παιχνίδι σε ομάδες. Μειώνετε σταδιακά την επίβλεψη.
- Εξασκήστε την ενσυναίσθηση. Δείτε τα πράγματα από την οπτική των άλλων: «Πώς λες να ένιωσε η φίλη σου όταν έγινε αυτό;»