Σε μία από τις μεγαλύτερες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ για τη σειρά γέννησης, το μέγεθος της οικογένειας και την προσωπικότητα, Καναδοί ερευνητές συνέλεξαν δεδομένα από περισσότερους από 700.000 εθελοντές και διαπίστωσαν ότι, κατά μέσο όρο, τα μεσαία παιδιά συγκέντρωσαν υψηλότερες βαθμολογίες από τα αδέλφια τους σε χαρακτηριστικά που θεωρούνται σημαντικά για τη συνεργασία. Μάλιστα μια ξεχωριστή ομάδα 75.000 ατόμων απάντησε στις ίδιες ερωτήσεις, αναφέροντας και τον αριθμό των παιδιών με τα οποία μεγάλωσαν.
Διαβάστε επίσης: Δίδυμα: Γιατί δεν μοιάζουν πάντα σε όλα;
Τι δείχνουν τα στοιχεία για τα μεσαία παιδιά;
Προηγούμενες μελέτες έχουν βρει στοιχεία ότι οι πρωτότοκοι είναι ελαφρώς πιο έξυπνοι από τα επόμενα παιδιά, με την καναδική μελέτη να καταλήγει στο ίδιο συμπέρασμα. Όμως, οι ερευνητές εντόπισαν και άλλες διαφορές. Τα άτομα με περισσότερα αδέλφια τείνουν να έχουν υψηλότερες βαθμολογίες σε δύο χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τη συνεργασία:
- Την καλοσύνη (agreeableness): πόσο πρόθυμος είναι κάποιος να συνεργάζεται και να βοηθά.
- Ειλικρίνεια και ταπεινότητα (honesty-humility): πόσο δίκαιος και αυθεντικός είναι κάποιος στις σχέσεις του.
Όσο περισσότερα αδέλφια είχε κάποιος, τόσο υψηλότερες ήταν οι βαθμολογίες του σε αυτά τα χαρακτηριστικά. Φαίνεται πως όταν μεγαλώνεις με πολλά αδέλφια, μαθαίνεις να μοιράζεσαι, να συνεργάζεσαι και να βρίσκεις λύσεις μέσα στην ομάδα.
Τα μεσαία παιδιά ή όπως αποκαλούνται από άλλους ειδικούς «παιδιά ειρηνοποιοί», παρουσίασαν ακόμα υψηλότερες βαθμολογίες, ξεπερνώντας ελαφρώς τα πρωτότοκα και τα μικρότερα αδέλφια.
Έτσι, ειδικά τα μεσαία παιδιά, που συχνά βρίσκονται ανάμεσα σε δύο «κόσμους» —των μεγαλύτερων και των μικρότερων— φαίνεται ότι αναπτύσσουν ιδιαίτερες ικανότητες συνεργασίας και επικοινωνίας.
Τι σημαίνει αυτό στην πράξη;
Σαφώς και η σειρά γέννησης δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για να κατανοήσουμε την προσωπικότητα ενός παιδιού. Όπως λένε οι ερευνητές, οι διαφορές είναι μικρές σε κάθε άτομο ξεχωριστά, αλλά όταν κοιτάξουμε τον μέσο όρο σε πολλές περιπτώσεις, η εικόνα γίνεται πιο ξεκάθαρη.
Για παράδειγμα, αν διαλέγαμε στην τύχη δύο ανθρώπους – έναν μοναχοπαίδι και κάποιον που μεγάλωσε σε οικογένεια με έξι παιδιά – υπάρχει 60% πιθανότητα ο δεύτερος να είναι πιο συνεργάσιμος.
Γιατί συμβαίνει αυτό με τα μεσαία παιδιά;
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι:
- Τα παιδιά που μεγαλώνουν με αδέλφια μαθαίνουν από μικρά να συνεργάζονται.
- Τα μεσαία παιδιά χρειάζεται να «χτίσουν γέφυρες» και με τα μεγαλύτερα και με τα μικρότερα αδέλφια τους.
- Οι πρωτότοκοι μπορεί να έχουν περισσότερες ευθύνες, ενώ οι μικρότεροι συχνά διεκδικούν την προσοχή με δημιουργικούς τρόπους.
Αν και η προσωπικότητα διαμορφώνεται από πολλούς παράγοντες —γονείς, περιβάλλον, εμπειρίες— η σειρά γέννησης και το μέγεθος της οικογένειας παίζουν έναν μικρό αλλά υπαρκτό ρόλο.
Οι συγγραφείς αναφέρουν επίσης ότι η ύπαρξη περισσότερων αδελφών καλλιεργεί μια πιο συνεργατική προσωπικότητα, ενώ το να είσαι μεσαίο παιδί απαιτεί τη δημιουργία καλών σχέσεων τόσο με τα μεγαλύτερα όσο και με τα μικρότερα αδέλφια. Οπότε, την επόμενη φορά που θα ακούσετε κάποιον να λέει «είμαι το μεσαίο παιδί», να ξέρετε: ίσως έχει μάθει να συνεργάζεται καλύτερα απ’ όλους!