Η τεχνητή νοημοσύνη μπαίνει όλο και περισσότερο στην καθημερινότητα των παιδιών – από τα παιχνίδια και τα chatbots μέχρι τα εκπαιδευτικά apps. Πολλά παιδιά, ειδικά τα πιο μικρά, μπορεί να νιώσουν ότι το «έξυπνο» λογισμικό που τους απαντά, τους μαθαίνει πράγματα και τους ακούει, είναι κάτι σαν φίλος.

Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι σχεδόν το ένα τρίτο των εφήβων που ζουν στην Αμερική βρίσκει τη συνομιλία με AI companions (chatbots) εξίσου ή περισσότερο ικανοποιητική από ό,τι η συνομιλία με τους φίλους τους στην πραγματική ζωή. Ενώ οι περισσότεροι έφηβοι που συμμετείχαν στην έρευνα βλέπουν τα AI chatbots ως ένα πρακτικό εργαλείο, περίπου το 33% ανέφερε ότι τη χρησιμοποιεί για κοινωνική αλληλεπίδραση και σχέσεις, συμπεριλαμβανομένης της εξάσκησης στη συζήτηση, της συναισθηματικής υποστήριξης και της φιλίας.

Όμως, όσο εξελιγμένη κι αν είναι η AI, υπάρχει ένας βασικός λόγος που δεν μπορεί να αντικαταστήσει την ανθρώπινη φιλία: δεν είναι άνθρωπος.

Διαβάστε επίσης: Γιατί τα παιδιά επικοινωνούν με memes;

Γιατί η τεχνητή νοημοσύνη δεν μπορεί να είναι φίλος των παιδιών

  1. Δεν έχει πραγματικά συναισθήματα
    Μπορεί να «προσομοιώνει» χαρά, κατανόηση ή ενθουσιασμό, αλλά δεν τα νιώθει. Η φιλία βασίζεται στην αμοιβαιότητα και στην αληθινή συναισθηματική σύνδεση.

  2. Δεν μπορεί να μοιραστεί εμπειρίες ζωής
    Ένας φίλος δεν είναι μόνο συνομιλητής – είναι κάποιος που ζει μαζί σου στιγμές, παίζει, γελάει, λυπάται. Η AI δεν έχει προσωπική ιστορία ούτε κοινές αναμνήσεις.

  3. Δεν μαθαίνει από εσένα όπως μαθαίνει ένας άνθρωπος
    Μαθαίνει από δεδομένα και αλγορίθμους, όχι από τη μοναδική σχέση σας. Δεν αλλάζει την «προσωπικότητά» της με βάση την αγάπη ή τη φιλία.

  4. Δεν έχει δική της βούληση
    Ό,τι κι αν λέει ή κάνει, είναι αποτέλεσμα προγραμματισμού και εκπαίδευσης από ανθρώπους. Δεν παίρνει αυθόρμητες αποφάσεις όπως ένας φίλος.

  5. Μπορεί να δημιουργήσει ψευδαίσθηση σύνδεσης
    Ειδικά στα παιδιά, υπάρχει κίνδυνος να μπερδέψουν την προσομοιωμένη ενσυναίσθηση με αληθινή. Αυτό μπορεί να κάνει πιο δύσκολη τη δημιουργία πραγματικών σχέσεων με ανθρώπους.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς

  • Να εξηγούν στα παιδιά τη διαφορά μεταξύ ανθρώπινης και τεχνητής επικοινωνίας.

  • Να χρησιμοποιούν την AI ως εργαλείο μάθησης, όχι ως υποκατάστατο κοινωνικής επαφής.

  • Να ενθαρρύνουν τις φιλίες με συνομηλίκους, όπου υπάρχει αμοιβαία ανταλλαγή συναισθημάτων και εμπειριών.

Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να γίνει χρήσιμος σύμμαχος στην εκπαίδευση και τη δημιουργική απασχόληση, αλλά δεν μπορεί – και δεν πρέπει – να πάρει τη θέση ενός φίλου. Η πραγματική φιλία απαιτεί συναισθήματα, εμπειρίες και αυθεντικότητα, στοιχεία που μόνο οι άνθρωποι μπορούν να προσφέρουν.