Είναι 4:45 το απόγευμα. Μόλις επιστρέψατε στο σπίτι και βιάζεστε να ετοιμάσετε το φαγητό. Ο σκύλος γαβγίζει γιατί πρέπει να βγει βόλτα, οι ειδήσεις παίζουν χαμηλά στο βάθος με έναν ακόμη ανησυχητικό τίτλο. Θυμάστε ξαφνικά ότι έχετε ξεμείνει από γάλα και ότι σήμερα είναι η τελευταία μέρα για να γραφτεί το παιδί σε μια εξωσχολική δραστηριότητα. Τη στιγμή που προσπαθείτε να τα βάλετε όλα σε μια σειρά, το παιδί μπαίνει στο δωμάτιο: «Έχω για αύριο μια εργασία που χρειάζεται υλικά από το βιβλιοπωλείο!» Αναστενάζετε απογοητευμένα και κλείνεστε για λίγο σε ένα άλλο δωμάτιο μέχρι να πάρετε ανάσα. Κάθεστε, ανοίγετε μηχανικά το κινητό και μπαίνετε στα social media.
Εκεί σας περιμένει μια καταιγίδα από μηνύματα: συμβουλές για «gentle parenting», προειδοποιήσεις ότι το βιαστικό πρόγραμμα κάνει τα παιδιά αγχώδη, αποφθέγματα για το πώς πρέπει να μένετε ήρεμοι όταν το παιδί σας ξεσπά. Οι ενοχές σας πνίγουν και πριν προλάβετε να το συνειδητοποιήσετε, η κατσαρόλα στο μάτι της κουζίνας σας επαναφέρει απότομα στην πραγματικότητα.
Διαβάστε επίσης: Ευτυχισμένοι μαζί: Οι συνήθειες που δένουν περισσότερο τις οικογένειες
Στέλνετε μήνυμα στη μητέρα σας για λίγη κατανόηση κι εκείνη απαντά: «Στα έλεγα εγώ… Μόνο όταν κάνεις δικά σου παιδιά καταλαβαίνεις πόσο δύσκολο είναι να είσαι γονιός».
Είναι όντως πιο δύσκολο να είσαι γονιός τώρα;
Πολλοί γονείς αναζητούν την επιβεβαίωση ότι μεγαλώνουμε παιδιά σε συνθήκες πιο απαιτητικές από οποιαδήποτε άλλη εποχή. Η αλήθεια είναι ότι η εμπειρία της γονεϊκότητας είναι πάντα μοναδική και δύσκολα συγκρίνεται ιστορικά.
Σύμφωνα με έρευνα του Pew Research, το 70% των γονιών πιστεύει ότι το μεγάλωμα παιδιών σήμερα είναι πιο δύσκολο απ’ ό,τι πριν από 20 χρόνια. Ωστόσο, κάθε γενιά τείνει να βλέπει τη δική της εμπειρία ως πιο απαιτητική σε σχέση με την προηγούμενη.
Και πράγματι, για πρώτη φορά στην ιστορία, ο Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ εξέδωσε προειδοποίηση για την κρίση ψυχικής υγείας των γονιών. Τι είναι, λοιπόν, αυτό που κάνει τη γονεϊκότητα σήμερα να μοιάζει τόσο περίπλοκη;
Η άνοδος της «εντατικής γονεϊκότητας» στην εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Ένας βασικός λόγος είναι το φαινόμενο της λεγόμενης «εντατικής γονεϊκότητας» (intensive parenting). Τα τελευταία είκοσι χρόνια έχει επικρατήσει μια νοοτροπία που απαιτεί συνεχή παρουσία, συναισθηματική διαθεσιμότητα, εξατομικευμένη φροντίδα και συνεχή ερεθίσματα για την ανάπτυξη του παιδιού.
Με άλλα λόγια, ο γονιός θεωρείται υπεύθυνος σχεδόν αποκλειστικά για την πορεία και την επιτυχία του παιδιού του. Αν πάει καλά, «έκανες καλή δουλειά». Αν όχι, «κάπου απέτυχες». Αυτή η ασπρόμαυρη λογική προσθέτει ένα τεράστιο βάρος στους γονείς που νιώθουν ότι περπατούν σε τεντωμένο σχοινί.
Έρευνες δείχνουν ότι οι γονείς που αφιερώνουν ατελείωτες ώρες σε συναισθηματική στήριξη συχνά αναφέρουν και περισσότερα προβλήματα ψυχικής υγείας. Ειδικά οι εργαζόμενοι γονείς, που ήδη ζουν με ενοχές, νιώθουν ακόμα πιο πιεσμένοι.
Η διαρκής ανάγκη να αποδεικνύουμε – στους άλλους και στον εαυτό μας – ότι το κάνουμε «σωστά»
Στον πυρήνα του προβλήματος βρίσκεται το γεγονός ότι η γονεϊκότητα έχει γίνει δημόσια υπόθεση. Στα social media, κάθε άποψη για το πώς «πρέπει» να μεγαλώνουμε τα παιδιά μας συνοδεύεται από έντονες αντιδράσεις και επικρίσεις.
Έτσι, δημιουργείται η εντύπωση ότι υπάρχει μόνο ένας «σωστός τρόπος» να γίνεις γονιός – και ότι οποιοδήποτε λάθος μπορεί να αφήσει ανεξίτηλο σημάδι στο παιδί σου. Αυτή η αίσθηση μόνιμης επιτήρησης κάνει πολλούς γονείς να αισθάνονται απομονωμένοι και ανασφαλείς.
