Η ευγένεια δεν είναι θέμα προσωπικότητας, αλλά εξάσκησης και σε έναν κόσμο πολύπλοκο και συχνά σκληρό, το να μεγαλώνουμε παιδιά που ενεργούν με καλοσύνη και συμπόνια είναι πιο σημαντικό από ποτέ. Όταν όμως σκεφτόμαστε τι σημαίνει πραγματικά ευγένεια, πολλοί από εμάς, ακόμα και ως ενήλικες, δεν είμαστε απόλυτα σίγουροι. Αλήθεια, πώς μοιάζει στην πράξη;
Ευγένεια δεν είναι μόνο να μάθουν να λένε τα παιδιά «ευχαριστώ»
Η ευγένεια συχνά αντιμετωπίζεται ως μια βασική συμπεριφορά. Τη συνδέουμε με τους καλούς τρόπους — να λέμε ευχαριστώ, να περιμένουμε τη σειρά μας, να είμαστε φιλικοί. Αν και όλα αυτά είναι απαραίτητα, η ευγένεια έχει βαθύτερη έννοια. Είναι η ενσυναίσθηση, η επίγνωση και η ικανότητα να βλέπουμε και να ανταποκρινόμαστε στους άλλους με φροντίδα. Το να είναι κανείς ευγενικός δεν είναι ένα χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Είναι κάτι που εξασκείται.
Διαβάστε επίσης: Θαρραλέα παιδιά: Τα μαθαίνουμε να αγκαλιάζουν την αβεβαιότητα
Στη γονεϊκότητα, η ευγένεια ξεκινά από το πώς φερόμαστε στα παιδιά μας. Διατηρούμε την ψυχραιμία μας όταν τα πράγματα δυσκολεύουν; Τα σεβόμαστε ακόμα και όταν δεν ακολουθούν το πρόγραμμά μας; Η ανατροφή ευγενικών παιδιών ξεκινά με το να τα βλέπουμε και τα αποδεχόμαστε γι’ αυτό που είναι, αφήνοντας στην άκρη υψηλές προσδοκίες. Όταν στηρίζουμε τα μοναδικά τους ενδιαφέροντα, ακόμα και όταν αυτά αλλάζουν, τα βοηθάμε να παραμένουν ανοιχτά απέναντι στους άλλους ανθρώπους. Αυτή η ενσυναίσθηση γίνεται το θεμέλιο για το πώς τα παιδιά φέρονται στους άλλους.
Η ανατροφή ευγενικών παιδιών ξεκινά νωρίτερα απ’ ό,τι νομίζουμε
Είναι λογικό να υποθέσουμε ότι η ευγένεια ξεκινά όταν τα παιδιά μπορούν να μιλήσουν για τα συναισθήματά τους ή να καταλάβουν πώς οι πράξεις τους επηρεάζουν τους άλλους. Αλλά τα παιδιά μαθαίνουν πώς να φέρονται πολύ πριν μπορέσουν να εξηγήσουν τα πράγματα με λέξεις, πριν καν γίνουν ενός. Αρχίζουν να αναπτύσσουν ενσυναίσθηση και σημάδια ευγένειας από πολύ νωρίς, παρακολουθώντας τους ενήλικες στη ζωή τους. Μαθαίνουν συνεχώς από τις πράξεις και τις συμπεριφορές μας, επομένως, το να δίνουμε το καλό παράδειγμα είναι το «κλειδί».
Και εμείς ως γονείς, επίσης μαθαίνουμε ενώ προσπαθούμε να διαχειριστούμε όλα όσα μας φέρνει η ζωή. Το παράδειγμά μας δεν χρειάζεται να είναι τέλειο. Μικρές, αυθεντικές στιγμές που θυμίζουν στα παιδιά μας τι σημαίνει φροντίδα, αρκούν:
- Να λέμε: «Συγγνώμη για το πώς σου μίλησα πριν. Δεν ήταν ευγενικό.»
- Να παίρνουμε μια βαθιά ανάσα πριν αντιδράσουμε όταν το παιδί μας περνά μια δύσκολη στιγμή.
- Να βοηθάμε τους ανθρώπους και να εξηγούμε γιατί αυτό έχει σημασία.
- Να αφήνουμε το παιδί να μας δει να παρηγορούμε έναν φίλο ή να ρωτάμε πώς νιώθει κάποιος.
- Να μιλάμε για συναισθήματα μέσα από βιβλία, σειρές και δικές μας εμπειρίες.
- Να δείχνουμε κατανόηση στον εαυτό μας και να του μιλάμε όμορφα.
- Να αφήνουμε τα παιδιά να είναι ο εαυτός τους. Να εξερευνούν νέα ενδιαφέροντα, να βιώνουν τα συναισθήματά τους χωρίς να τα πιέζουμε να τα ξεπεράσουν γρήγορα. Το να αφήνουμε πίσω μας την εικόνα για το ποια άτομα νομίζαμε ότι θα γίνουν και να τους δίνουμε χώρο να γίνουν αυτά που πραγματικά είναι, είναι μια ηχηρή πράξη ευγένειας.
Συνεργασία με όσους βοηθούν στην ανατροφή των παιδιών μας
Κάποια στιγμή, τα παιδιά αρχίζουν να περνούν χρόνο εκτός της φροντίδας μας. Αυτό μπορεί να είναι η παιδική χαρά, ένα μάθημα χορού, το σχολείο… Οι δάσκαλοι, οι παππούδες και οι γείτονες είναι όλοι μέρος της κοινότητας που διαμορφώνει τα παιδιά μας. Μερικές φορές, αυτοί οι άνθρωποι μπορεί να παρατηρήσουν κάτι που εμείς δεν βλέπουμε. Ίσως το παιδί μας δεν μοιράζεται. Ίσως είπε κάτι που δεν ήταν ευγενικό. Ή ίσως είναι αυτό που δέχεται την κακή συμπεριφορά. Η συνεργασία γονιών και περίγυρου είναι απαραίτητη για την ευημερία των παιδιών. Χρειάζεται εμπιστοσύνη και επικοινωνία. Αυτό θέτει τη βάση για ειλικρινείς συζητήσεις, ακόμη και όταν είναι δύσκολες.