Στην εποχή μας, όπου οι δείκτες ψυχικής ευεξίας των παιδιών και των εφήβων παρουσιάζουν ανησυχητική πτώση, γίνεται όλο και πιο σημαντικό να τους στηρίζουμε με τρόπους που καλλιεργούν την ανθεκτικότητα και τους κάνουν να νιώθουν ότι τους αποδεχόμαστε και τους κατανοούμε.
Σύμφωνα με πρόσφατα διεθνή στοιχεία, η ευημερία των νέων μειώνεται αισθητά σε όλο τον κόσμο. Στις ΗΠΑ, σχεδόν οι μισοί φοιτητές δηλώνουν ότι νιώθουν μοναξιά, ενώ ένας στους πέντε αναφέρει ότι δεν έχει κανέναν άνθρωπο στον οποίο να μπορεί να στηριχθεί, ποσοστά που έχουν αυξηθεί δραματικά σε σχέση με πριν από είκοσι χρόνια.
Διαβάστε επίσης: Παιδί: Διώξτε το κοινωνικό του άγχος με 5 απλούς τρόπους!
Αυτή η πραγματικότητα καθιστά πιο επιτακτικό από ποτέ το να ενθαρρύνουμε τα παιδιά να καλλιεργούν αυθεντικές σχέσεις, όχι μόνο online αλλά και εκτός οθόνης, στον πραγματικό κόσμο.
Γιατί τα παιδιά χρειάζονται παρόντες φίλους
Η επιστήμη είναι σαφής: οι φιλίες είναι θεμέλιο για την ψυχική και σωματική μας υγεία. Προσφέρουν ασπίδα απέναντι στο άγχος, ενισχύουν την αίσθηση ικανοποίησης από τη ζωή και καλλιεργούν τη γενικότερη ευημερία. Έρευνες μακράς διάρκειας, όπως η περίφημη μελέτη του Harvard για την ανάπτυξη, δείχνουν ότι οι στενές σχέσεις είναι ο πιο καθοριστικός παράγοντας για μια υγιή και ευτυχισμένη ζωή.
Για τα παιδιά και τους εφήβους, οι φιλίες δεν είναι μόνο πηγή χαράς, αλλά και πολύτιμο «εργαστήριο» δεξιοτήτων: μαθαίνουν να συνεργάζονται, να μοιράζονται, να ηγούνται, να επικοινωνούν και να επιλύουν διαφορές. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με κοντινούς φίλους έχουν καλύτερες σχολικές επιδόσεις και λιγότερο άγχος.
Ακόμη και προγράμματα που εκπαιδεύουν τα παιδιά στα «θεμέλια της φιλίας» έχουν θετικά αποτελέσματα: ενισχύουν την ψυχολογική ευημερία, την εμπιστοσύνη, την ειλικρίνεια και τη συνεργασία, αξίες που βρίσκονται στον πυρήνα των υγιών σχέσεων.
Ο ρόλος των γονιών
Ως γονείς, μπορούμε να παίξουμε καθοριστικό ρόλο βοηθώντας τα παιδιά να καταλάβουν τη σημασία της φιλίας και να καλλιεργήσουν αυτές τις σχέσεις. Δεν αρκεί μόνο να τους παρέχουμε ευκαιρίες για δραστηριότητες και μαθήματα· χρειάζεται να δίνουμε έμφαση και στο πώς σχετίζονται με τους συνομηλίκους τους, πώς συνδέονται, πώς συνεργάζονται.
Πρακτικά, μπορούμε:
Να τους δίνουμε χώρο και χρόνο για ανεπίσημο, δημιουργικό παιχνίδι με φίλους.
Να μιλάμε ανοιχτά για τις αξίες που στηρίζουν μια υγιή σχέση (σεβασμός, ειλικρίνεια, αμοιβαιότητα).
Να τους ενθαρρύνουμε να επενδύουν σε ποιοτικές σχέσεις, όχι μόνο επιφανειακές.
Στο τέλος της ημέρας, τα παιδιά δεν χρειάζονται μόνο ένα ακόμη μάθημα ή gadget για να πετύχουν· χρειάζονται σχέσεις που να τα στηρίζουν και να τα εμπνέουν. Οι φιλίες που χτίζουν τώρα θα τους προσφέρουν στήριξη, νόημα και ανθεκτικότητα για τις προκλήσεις του αύριο.
Εξάλλου, ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον σε κάθε ηλικία. Επενδύοντας νωρίς στις σχέσεις τους, βοηθάμε τα παιδιά να ανθίσουν και να γίνουν ενήλικες με αυτοπεποίθηση, ενσυναίσθηση και ισχυρούς δεσμούς. Κι αυτό είναι ίσως το σημαντικότερο «μάθημα» που μπορούμε να τους προσφέρουμε.
