Είναι συνηθισμένο οι έφηβοι να νιώθουν νευρικότητα ή να ντρέπονται όταν βρίσκονται και άλλοι κοντά, ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο οι γονείς τους τους αντιμετωπίζουν μπορεί να μειώσει ή να ενισχύσει το κοινωνικό τους άγχος, σύμφωνα με μια νέα μελέτη του Πανεπιστημίου της Γεωργίας. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τόσο οι μαμάδες, όσο και οι μπαμπάδες επηρεάζουν την κοινωνική αυτοπεποίθηση των παιδιών τους με σημαντικούς αλλά διαφορετικούς τρόπους.
Διαβάστε επίσης: Έφηβοι: Τι τους ανησυχεί πραγματικά σήμερα;
Κάθε γονέας μπορεί να μειώσει το κοινωνικό άγχος του παιδιού εκφράζοντάς του στοργή, ζεστασιά και αποδοχή. Αντίθετα, μπορεί να το επιδεινώσει μέσω ενίσχυσης της αίσθησης της ντροπής, μέσω της ενοχοποίησης και του υπερβολικού ελέγχου.
Σύμφωνα με τους επικεφαλής της μελέτης, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Adolescent Research Review, και οι δύο γονείς συνεισφέρουν ισότιμα στα συμπτώματα κοινωνικού άγχους. Ο καθένας έχει τη δική του μοναδική επίδραση στο παιδί του.
Το κοινωνικό άγχος κορυφώνεται συνήθως στην εφηβεία και μπορεί να κυμαίνεται από περιστασιακή ντροπαλότητα έως αγχώδεις διαταραχές. Ακόμη και το ήπιο κοινωνικό άγχος, όμως, μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ευημερία και την ανάπτυξη των εφήβων. Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, περισσότερη υποστήριξη από τους γονείς συνδέεται με λιγότερα συμπτώματα άγχους.
Έφηβοι με μεγαλύτερη αποδοχή, έχουν μικρότερο κοινωνικό άγχος
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν μία ανάλυση μελετών που περιλάμβαναν τόσο μαμάδες, όσο και μπαμπάδες. Μεγαλύτερη στοργή και αποδοχή και από τους δύο γονείς συνδέθηκε με λιγότερα συμπτώματα κοινωνικού άγχους. Αντίθετα, η απόρριψη και η ψυχρότητα συνδέθηκαν με υψηλότερα επίπεδα.
Οι γονείς συνήθως θέτουν όρια, αλλά τακτικές όπως το να προκαλούν ενοχές στο παιδί, το να το προστατεύουν υπερβολικά και να το πιέζουν για ακατόρθωτες προσδοκίες ενδεχομένως να είναι επιζήμιες.
Η εν λόγω μελέτη έδειξε ότι τα παιδιά με υπερβολικά ελεγκτικούς γονείς ήταν πιο πιθανό να εμφανίσουν συμπτώματα κοινωνικού άγχους. Και, με βάση τα ευρήματα, οι ελεγκτικές μητέρες φαίνεται να έχουν μεγαλύτερη επίδραση από τους αυστηρούς μπαμπάδες.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι είναι σημαντικό οι γονείς να εξετάσουν ποιο επίπεδο ελέγχου είναι αναγκαίο και πότε γίνεται υπερβολικό και επιδεινώνει κιόλας την πιθανή αντιδραστική ή αντικοινωνική συμπεριφορά του παιδιού. Αναφέρουν ακόμη ότι ένας υποστηρικτικός και ενθαρρυντικός γονιός που περνά ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά του μπορεί να επηρεάσει θετικά την ευημερία τους.
Ισορροπία ανάμεσα στην ελευθερία και τον έλεγχο
Αν και τα αποτελέσματα αυτά μπορεί να δείχνουν ότι οι περιορισμοί στην εφηβική ηλικία είναι συχνά επιβλαβείς, υπάρχουν στιγμές που χρειάζονται. Η υπερβολική ελευθερία χωρίς καθοδήγηση μπορεί να αφήσει τους εφήβους ευάλωτους σε κινδύνους ή αβέβαιους για το πώς να αντιμετωπίσουν προκλήσεις. Οι γονείς θα πρέπει να ισορροπούν το να θέτουν κατάλληλα όρια ανάλογα με την ηλικία των παιδιών τους, με το να τους δίνουν χώρο να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις.
Σύμφωνα με τους μελετητές, υπάρχει ένα κατάλληλο επίπεδο ελέγχου που υποστηρίζει την αυτονομία του παιδιού, θέτοντάς του όρια, δίνοντάς του οδηγίες και μια κατάλληλη δομή, ενώ από την άλλη οι υπερβολικά ελεγκτικές συμπεριφορές εμποδίζουν την ικανότητα του παιδιού να μάθει να αυτορυθμίζεται, να αντιμετωπίζει προκλήσεις και να αποκτά τις γνωστικές δεξιότητες που χρειάζεται για να αντεπεξέλθει σε κοινωνικά περιβάλλοντα χωρίς υπερβολικό άγχος.
