Καλοί γονείς «γίνονται, δεν γεννιούνται», όπως λένε οι ερευνητές. Και αυτό ισχύει όχι μόνο για τις μαμάδες, αλλά και για τους μπαμπάδες, που φαίνεται ότι βιώνουν σημαντικές νευρολογικές και ορμονικές αλλαγές μετά τη γέννηση του παιδιού τους.
Διαβάστε επίσης: Μπαμπάδες: Πώς επηρεάζεται το παιδί, όταν έχουν κατάθλιψη;
Ο εγκέφαλος των μπαμπάδων μικραίνει, αλλά γίνεται πιο αποδοτικός
Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cerebral Cortex έδειξε ότι οι πατέρες χάνουν μέρος της φαιάς ουσίας του εγκεφάλου τους όταν αποκτούν παιδιά, περίπου 1% στους πρώτους μήνες. Το ίδιο φαινόμενο έχει παρατηρηθεί και στις μητέρες, αν και πιο έντονα. Η απώλεια όγκου, όμως, δεν σημαίνει απώλεια νοητικής λειτουργίας, αλλά πιθανόν «κλάδεμα» των συνάψεων, ώστε ο εγκέφαλος να λειτουργεί πιο αποδοτικά για τις απαιτήσεις της γονεϊκότητας.
Ωστόσο, σε ορισμένους μπαμπάδες, η μεγαλύτερη απώλεια φαιάς ουσίας συνδέθηκε με αυξημένα σημάδια άγχους, κατάθλιψης, στρες και διαταραχές ύπνου. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι οι αλλαγές στον εγκέφαλο προηγούνται αυτών που οφείλονται σε προβλήματα ψυχικής υγείας, αν και χρειάζονται περισσότερες μελέτες σχετικά με αυτό το ζήτημα.
Ορμονικές αλλαγές στους μπαμπάδες
Η βιολογία των μπαμπάδων αλλάζει επίσης ορμονικά:
- Μείωση τεστοστερόνης (όσο πιο πολύ εμπλέκονται στη φροντίδα του παιδιού, τόσο πιο χαμηλά τα επίπεδα).
- Αύξηση προλακτίνης (ορμόνη που σχετίζεται με τη φροντίδα και τη στήριξη).
- Αύξηση ωκυτοκίνης (η «ορμόνη της αγάπης», που ενισχύει τον δεσμό γονιού-παιδιού).
Μεγάλης κλίμακας μελέτες έχουν δείξει ότι άνδρες που έγιναν πατέρες εμφάνισαν σημαντικές πτώσεις τεστοστερόνης, σε σύγκριση με όσους παρέμειναν εργένηδες. Παράλληλα, η πρώτη επαφή με το νεογέννητο αύξησε κατακόρυφα την ωκυτοκίνη τους.
Αυτές οι αλλαγές συνδέονται με μεγαλύτερη εμπλοκή στη φροντίδα του παιδιού και ισχυρότερους δεσμούς πατέρα-παιδιού.
Γιατί όλα αυτά έχουν σημασία
Η ερευνητική ομάδα τονίζει ότι οι φυσιολογικές αλλαγές στους πατέρες δείχνουν πως «οι καλοί γονείς διαμορφώνονται». Η εμπλοκή τους στη φροντίδα του παιδιού δεν είναι μόνο κοινωνική ή πολιτισμική επιλογή, αλλά και βιολογικά υποστηριζόμενη διαδικασία.
Παράλληλα, η γονεϊκότητα συνοδεύεται από ευαλωτότητες. Κάποιες από τις πιο συνήθεις είναι το άγχος, η έλλειψη ύπνου και η ψυχολογική πίεση. Οι αλλαγές στον εγκέφαλο και στις ορμόνες κάποιου όταν γίνεται μπαμπάς αποδεικνύουν ότι η γονεϊκότητα είναι μια μεταμορφωτική εμπειρία.
Η υποστήριξη των πατέρων, ώστε να συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή είναι κρίσιμη, όχι μόνο για τη δική τους υγεία αλλά και για την ευημερία των παιδιών και της οικογένειας συνολικά.
