Η ανάπτυξη της αυτογνωσίας είναι ίσως μία από τις πιο σημαντικές δεξιότητες που μπορεί να αποκτήσουν τα παιδιά μας.
Αν και οι περισσότεροι γονείς εστιάζουν στην ενίσχυση της αυτοεκτίμησης ή της ανεξαρτησίας, οι ειδικοί τονίζουν ότι η ικανότητα να κατανοεί και να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του είναι εξίσου σημαντική.
Υπάρχουν 6 απλά αλλά ισχυρά βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε ως γονείς ή παππούδες για να βοηθήσετε τα παιδιά να αναπτύξουν την αυτογνωσία τους.
Διαβάστε επίσης: Παιδιά: Τα βοηθάμε να αποσυνδεθούν και να… συνδεθούν με τους γύρω τους
Δημιουργήστε έναν χώρο για αυτοπαρατήρηση
Ο πρώτος και ίσως πιο σημαντικός τρόπος για να βοηθήσετε το παιδί να αναπτύξει την αυτογνωσία είναι να δημιουργήσετε έναν ασφαλή και υποστηρικτικό χώρο για παρατήρηση και ενδοσκόπηση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, τα παιδιά έχουν φυσική ικανότητα να παρατηρούν, αλλά εξαρτάται από την αντίδραση των ενηλίκων αν θα μάθουν να εμπιστεύονται και να εκφράζουν τις παρατηρήσεις τους.
- Μιλήστε ανοιχτά για τα συναισθήματα
Ρωτώντας τα παιδιά για τα συναισθήματά τους μετά από δύσκολες καταστάσεις ή απλές καθημερινές δραστηριότητες, όπως το δείπνο, ενθαρρύνετε την παρατήρηση και την ανάλυση των συναισθημάτων τους.
Από μικρή ηλικία, είναι σημαντικό να μάθουν να τα αναγνωρίζουν και να τα εκφράζουν. Οι ειδικοί προτείνουν να ζητάτε από τα παιδιά να ονομάσουν τα συναισθήματά τους όταν βιώνουν τόσο θετικά όσο και αρνητικά συναισθήματα. «Ρωτήστε τα: “Πώς αισθάνεσαι τώρα;” ή “Μπορείς να μου πεις τι σε έκανε να νιώσεις έτσι;”» Αυτή η διαδικασία βοηθά τα παιδιά να κατανοήσουν τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις και να μάθουν πώς να τις διαχειρίζονται με υγιή τρόπο.
- Επικυρώστε τα
Η επικύρωση των συναισθημάτων είναι καθοριστική για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας. Ως γονείς το να δείχνουμε κατανόηση, χωρίς να κρίνουμε, ενισχύει την εμπιστοσύνη του παιδιού στην ικανότητά του να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του. Η επικύρωση δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε με όλα όσα λέει το παιδί, αλλά δείχνουμε ότι κατανοούμε τα συναισθήματα του. Για παράδειγμα, όταν το παιδί σας είναι θυμωμένο, αντί να το απορρίψετε, μπορείτε να πείτε: «Καταλαβαίνω ότι αισθάνεσαι θυμωμένος που δεν πήρες αυτό που ήθελες.» Αυτή η στάση βοηθά το παιδί να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί τα συναισθήματά του.
- Ενθαρρύνετε τον αυτοαναστοχασμό
Η ενθάρρυνση του αυτοαναστοχασμού είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την ανάπτυξη της αυτογνωσίας. Οι ειδικοί προτείνουν να ενσωματώσετε καθημερινές ερωτήσεις που προκαλούν σκέψη στις συνομιλίες σας με τα παιδιά. Ερωτήσεις όπως: «Τι σου άρεσε περισσότερο σήμερα στο σχολείο;» ή «Πώς ένιωσες όταν συνέβη αυτό;» επιτρέπουν στα παιδιά να αναγνωρίσουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους, και τους ενθαρρύνουν να τα επεξεργαστούν.
- Αναγνωρίστε τις δυνάμεις και τα ενδιαφέροντά τους
Ένα άλλο σημαντικό βήμα για να βοηθήσετε τα παιδιά να αναπτύξουν αυτογνωσία είναι να τους επισημάνετε τις δυνάμεις τους και τα ενδιαφέροντά τους. Η συζήτηση για τα χόμπι και τις προτιμήσεις τους ενισχύει την αυτοεκτίμηση και τη συνειδητοποίηση των ικανοτήτων τους. Ρωτώντας τα για τα ενδιαφέροντά τους, όπως «Ποιες δραστηριότητες σε ενθουσιάζουν περισσότερο;», τα βοηθάτε να κατανοήσουν τα δικά τους ατομικά χαρακτηριστικά και να νιώσουν πιο σίγουρα για τον εαυτό τους.
- Ενθαρρύνετε το διάβασμα
Το διάβασμα βιβλίων και η παρακολούθηση βίντεο ή σειρών που εξερευνούν τα συναισθήματα μπορεί να ενισχύσουν τη συναισθηματική νοημοσύνη των παιδιών. Βιβλία που μιλούν για την αυτογνωσία και τον πολιτισμό βοηθούν τα παιδιά να κατανοήσουν καλύτερα τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις και τις κοινωνικές σχέσεις τους.
Οι γονείς και οι παππούδες μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να αναπτύξουν αυτή τη δεξιότητα, ενισχύοντας όχι μόνο τη συναισθηματική νοημοσύνη τους, αλλά και την ικανότητά τους να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής με αυτοπεποίθηση.
