Βάζετε το παιδί στο κρεβάτι στις 8:30, του δίνετε ένα φιλί, εύχεστε «όνειρα γλυκά» και νομίζετε πως ήρθε η ώρα να χαλαρώσετε. Πριν προλάβετε να καθίσετε στον καναπέ, όμως, ακούγεται η γνώριμη φωνή: «Θέλω λίγο νερό», «Φοβάμαι το σκοτάδι», «Έλα λίγο ακόμα στο δωμάτιό μου». Όταν επιτέλους καταφέρνετε να ηρεμήσετε και οι δύο, το ρολόι δείχνει 11:00…
Η αλήθεια είναι πως η ρουτίνα του ύπνου, όσο απλή κι αν μοιάζει, είναι μια σύνθετη συναισθηματική διαδικασία για ένα παιδί 3 έως 5 ετών. Από τη μία, βρίσκεται στο στάδιο που μαθαίνει να αυτονομείται και να ασκεί έλεγχο — κι έτσι δοκιμάζει τα όρια, ακόμη και μέσα από το «δεν θέλω να κοιμηθώ». Από την άλλη, αρχίζει να αναπτύσσει φαντασία και μαζί της φόβους για το σκοτάδι, τα τέρατα ή τους ήχους της νύχτας.
Διαβάστε επίσης: Παιδιά: Ο δρόμος για την πραγματικότητα περνά από τη φαντασία!
Παιδοψυχολόγοι εξηγούν ότι η αντίσταση στον ύπνο είναι ένας τρόπος για το παιδί να κρατήσει τον γονιό κοντά του λίγο ακόμη. Είναι μια μορφή ελέγχου αλλά και ένδειξη ανασφάλειας.
Αφιερώστε λίγο χρόνο στη σύνδεση
Ιδίως αν οι γονείς εργάζονται πολλές ώρες, το βράδυ είναι συχνά η μόνη στιγμή της ημέρας που το παιδί έχει την ευκαιρία να συνδεθεί συναισθηματικά μαζί τους. Αφιερώστε 10-15 λεπτά πριν τον ύπνο σε μια ήρεμη κουβέντα για το πώς πέρασε τη μέρα του. Αυτή η μικρή στιγμή επαφής συχνά αρκεί για να το βοηθήσει να χαλαρώσει και να κοιμηθεί πιο εύκολα.
Δημιουργήστε σταθερή ρουτίνα
Τα παιδιά νιώθουν ασφάλεια μέσα στη συνέπεια και την προβλεψιμότητα. Η ώρα του ύπνου καλό είναι να ακολουθεί μια σταθερή σειρά βημάτων: μπάνιο, βούρτσισμα δοντιών, πιτζάμες, παραμύθι, καληνύχτα. Μπορείτε να φτιάξετε έναν πίνακα με εικόνες που θα βλέπει το παιδί, ώστε να συμμετέχει ενεργά στη διαδικασία.
Η ρουτίνα αυτή προετοιμάζει τον εγκέφαλο του παιδιού για ύπνο — έτσι, οι ορμόνες χαλάρωσης ενεργοποιούνται φυσικά.
Δώστε στο παιδί επιλογές
Η άρνηση του ύπνου είναι συχνά ένας τρόπος για το παιδί να διεκδικήσει αυτονομία. Αντί να του την αρνηθείτε, προσφέρετέ του ελεγχόμενες επιλογές:
• Θες να διαλέξεις ποιο βιβλίο θα διαβάσουμε απόψε;
• Θες να πιεις νερό πριν ή μετά το παραμύθι;
Έτσι, νιώθει ότι έχει λόγο στις αποφάσεις, χωρίς να καθυστερεί τη διαδικασία.
Κρατήστε ήρεμη αλλά σταθερή στάση
Όταν το παιδί αρχίζει να «παζαρεύει» («πέντε λεπτά ακόμα!»), ο ρόλος του γονιού είναι να μείνει σταθερός και ψύχραιμος. Οι εντάσεις ή οι απειλές μόνο θα ενισχύσουν την αντίσταση. Θυμηθείτε: ο στόχος δεν είναι να κερδίσετε μια μάχη, αλλά να εμπνεύσετε συνέπεια και ασφάλεια.
Διερευνήστε τι το δυσκολεύει
Μήπως φοβάται το σκοτάδι; Μήπως απλώς δεν είναι αρκετά κουρασμένο; Παρατηρήστε και ρωτήστε το. Αν φοβάται, αφήστε ένα μικρό φωτάκι νυκτός ή βάλτε χαμηλά, απαλές μελωδίες.
Επίσης, περιορίστε την οθόνη τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο. Η έκθεση στο φως των συσκευών καθυστερεί την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης που βοηθά το σώμα να «καταλάβει» ότι έφτασε η ώρα για ξεκούραση.
