Πόσο επηρεάζονται τελικά τα παιδιά από τη χρήση των social media; Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό JAMA και περιλάμβανε 6.554 παιδιά στην προεβηφική και εφηβική ηλικία διαπίστωσε ότι εκείνοι που περνούσαν περισσότερο χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σημείωναν χαμηλότερες επιδόσεις σε τεστ προφορικής ανάγνωσης, μνήμης και λεξιλογίου.
Διαβάστε επίσης: Παιδιά: Πώς η γυμναστική επηρεάζει την ακαδημαϊκή επιτυχία τους;
Ένα παιδί πριν την εφηβεία περνά κατά μέσο όρο περίπου 5½ ώρες την ημέρα μπροστά σε οθόνες για μη εκπαιδευτικούς λόγους. Ένα μεγάλο μέρος αυτού του χρόνου το αφιερώνει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είτε δημιουργώντας δικό του περιεχόμενο, είτε παρακολουθώντας αυτό που αναρτούν άλλοι.
Social media VS τηλεόραση: Οθόνες με διαφορές
Σε αντίθεση με τον παθητικό χρόνο οθόνης, όπως είναι αυτός που κάποιος περνά βλέποντας τηλεόραση ή βίντεο, τα social media απαιτούν ενεργή συμμετοχή: συνεχή κύλιση, έλεγχο ειδοποιήσεων και αλληλεπίδραση με άλλους χρήστες.
Όλες αυτές οι δραστηριότητες ενεργοποιούν διαρκώς περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την επεξεργασία πληροφοριών και τη λήψη αποφάσεων. Αυτή η διαρκής εγρήγορση καθιστά τα social media πολύ πιο απαιτητικά πνευματικά από το απλό «κοίταγμα» μιας οθόνης.
Πώς επιδρούν τα social media στην απόδοση;
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ο εθισμός στη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών δυσκολιών στα παιδιά στην προεφηβική ηλικία και εφηβική ηλικία. Ωστόσο, η επίδρασή τους στις γνωστικές λειτουργίες των παιδιών, στον τρόπο που αυτά σκέφτονται, μαθαίνουν και επεξεργάζονται πληροφορίες, παραμένει λιγότερο ξεκάθαρη.
Οι ερευνητές αυτής της μελέτης θέλησαν να εξετάσουν αν και πώς ο χρόνος που οι έφηβοι περνούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει τις γνωστικές τους ικανότητες όσο μεγαλώνουν.
Για την ανάλυση, χρησιμοποίησαν δεδομένα από μία μεγάλη μακροχρόνια μελέτη, η οποία παρακολουθεί τη νευροανάπτυξη, τις γνωστικές δεξιότητες και τις συμπεριφορικές αλλαγές 11.880 παιδιών, καθώς περνούν από την παιδική ηλικία στην εφηβεία.
Οι ερευνητές επέλεξαν 6.554 εφήβους -το 51,1% ήταν αγόρια και το 48,9% ήταν κορίτσια- και συνέλεξαν δεδομένα σε τρεις χρονικές στιγμές, ξεκινώντας από την ηλικία των 9-10 ετών. Οι επιστήμονες προσπάθησαν να κατανοήσουν πώς εξελίσσονταν οι συνήθειες χρήσης των social media με το χρόνο και έτσι εντόπισαν τρία διακριτά πρότυπα χρήσης:
- το 57,6% των παιδιών είχε μηδενική ή πολύ χαμηλή χρήση
- το 36,6% είχε χαμηλή αλλά αυξανόμενη χρήση
- το 5,8% εμφάνιζε υψηλή και συνεχώς αυξανόμενη χρήση
Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι τα παιδιά της ομάδας υψηλής και αυξανόμενης χρήσης των social media είχαν τις χαμηλότερες επιδόσεις σε πολλαπλά γνωστικά τεστ, κυρίως σε αυτά που αφορούσαν στη γλώσσα και τη μνήμη. Αντίθετα, τα παιδιά που χρησιμοποιούσαν ελάχιστα ή καθόλου τα social media σημείωσαν τις καλύτερες επιδόσεις.