Δεν είναι λίγοι οι μπαμπάδες που νιώθουν πως η αξία τους συνδέεται άμεσα με την ικανότητά τους να εξασφαλίζουν οικονομική σταθερότητα. Δεν πρόκειτα μονάχα για άγχος για τα χρήματα. Αφορά περισσότερο ένα είδος εσωτερικής εντολής που τους λέει: «Αν δεν μπορώ να στηρίξω την οικογένειά μου, έχω αποτύχει.»
Πρόκειται για μια μορφή συνεχούς επαγρύπνησης:
• συνεχείς λογαριασμοί στο μυαλό
• έλεγχος των οικονομικών αργά τη νύχτα
• φόβοι ότι «όλα μπορούν να καταρρεύσουν από τη μια μέρα στην άλλη»
• προσπάθεια για περισσότερη δουλειά, προαγωγές, εναλλακτικές πηγές εισοδήματος
• αίσθηση ότι πρέπει να είναι πάντα ένα βήμα μπροστά
Όλα αυτά δημιουργούν ένα βάρος που συχνά δεν ονομάζεται, δεν συζητιέται και δεν φαίνεται – αλλά επηρεάζει βαθιά τους ίδιους, τη σχέση τους και την οικογενειακή ζωή.
Άγχος: Γιατί είναι τόσο έντονο στους μπαμπάδες σήμερα;
Παρόλο που οι ρόλοι των φύλων αλλάζουν, τα βαθιά ριζωμένα κοινωνικά μηνύματα, δεν έχουν εξαφανιστεί.
Έρευνες δείχνουν ότι:
• το 86% των ανδρών συνδέουν την ανδρική ταυτότητα με τον ρόλο του παρόχου
• το 41% των ανθρώπων θεωρεί ότι «ο πατέρας πρέπει να φέρνει τα χρήματα»
• οι οικονομικές δυσκολίες και η εργασιακή ανασφάλεια εντείνουν αυτό το άγχος
• ακόμα και οι μπαμπάδες που έχουν μια οικονομικά σταθερή πορεία φοβούνται ότι «όλα μπορεί να χαθούν»
Πώς επηρεάζει τη σχέση και την οικογενειακή Ζωή
Αυτό το στρες μπορεί εύκολα να μεταμορφωθεί σε:
• συναισθηματική απόσταση
• δυσκολία των μπαμπάδων να δείξουν τρυφερότητα και να συμμετέχουν σε στιγμές σύνδεσης
• εκνευρισμό ή ευσυγκινησία
• υπερβολική εργασία
• ανάγκη για συνεχή «έλεγχο» των οικονομικών
Έτσι, ασυναίσθητα, δημιουργείται ένας άτυπος κανόνας μέσα στο ζευγάρι: Η μητέρα έχει το νοητικό και συναισθηματικό φορτίο και ο πατέρας έχει το οικονομικό.
Και οι δύο αισθάνονται εξουθενωμένοι — απλώς για διαφορετικούς λόγους.
Η απόσταση που δημιουργείται αθόρυβα
Το υπαρξιακό βάρος μπορεί να περιορίσει την ενσυναίσθηση.
Όταν ένας πατέρας νιώθει ότι «κρατάει την οικογένεια όρθια», δυσκολεύεται να δει:
• το άγχος της συντρόφου του
• τις δικές της ανάγκες
• τη σημασία της συναισθηματικής παρουσίας
• τη συμβολή της στο σπίτι και στα παιδιά
• τις λεπτομέρειες της καθημερινής φροντίδας
Δεν είναι αδιαφορία. Είναι ένα «θολωμένο» βλέμμα από το άγχος της ευθύνης.
Ποια θα μπορούσε να είναι η λύση
Το πρώτο και πιο σημαντικό βήμα είναι η αναγνώριση. Όταν ο πατέρας πει: «Φοβάμαι ότι δεν θα τα καταφέρω οικονομικά» ή «Ανησυχώ ότι δεν είμαι αρκετός» ή «Νιώθω ότι κουβαλάω όλη την ευθύνη στις πλάτες μου», η ένταση μπορεί αμέσως να μειωθεί.
Μιλήστε ανοιχτά για τους φόβους σας
Ακόμα κι αν φαίνονται «υπερβολικοί».
Μοιραστείτε την οικονομική εικόνα
Κάντε μαζί προϋπολογισμούς, πλάνα, επιλογές.
Μοιραστείτε και το νοητικό φορτίο
Όχι μόνο δουλειές — αλλά και τις ευθύνες, π.χ. ο μπαμπάς αναλαμβάνει το πρόγραμμα του παιδικού σταθμού, η μαμά τα οικονομικά.
Απομυθοποιήστε την ταυτότητα του “παρόχου”
Η αξία ενός πατέρα δεν βρίσκεται στον τραπεζικό του λογαριασμό. Βρίσκεται στη σύνδεση, στη συμμετοχή, στην παρουσία.
Αναγνωρίστε ότι και οι δύο κουβαλάτε “αόρατα βάρη”
Το να τα μοιράζεστε, σας φέρνει πιο κοντά.
Η αγάπη δεν μετριέται σε αριθμούς — μετριέται στις στιγμές. Η οικογένειά σας, σας χρειάζεται εκεί σαν άνθρωπο: παρόντα, συνδεδεμένο, αληθινό. Το να κουβαλάτε αυτό το βάρος σιωπηλά δεν είναι δύναμη. Η δύναμη είναι να το μοιραστείτε.