Όλοι οι γονείς έχουν βιώσει στιγμές που το παιδί τους είναι λυπημένο, αγχωμένο ή εκνευρισμένο χωρίς προφανή λόγο… Πριν προσπαθήσετε να «φτιάξετε» τη διάθεση του παιδιού, είναι σημαντικό να κατανοήσετε τι νιώθει και γιατί.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η ενσυναίσθηση, η ικανότητα να βλέπουμε τα πράγματα από την πλευρά του παιδιού, είναι ο ακρογωνιαίος λίθος της συναισθηματικής υποστήριξης.
Διαβάστε επίσης: Ανάπτυξη: 8 φράσεις που ενθαρρύνουν τα παιδιά να ξεπεράσουν τα εμπόδια
Μερικές πρακτικές στρατηγικές:
Ακούστε ενεργά: Αφήστε το παιδί να μιλήσει χωρίς διακοπές και δείξτε ότι κατανοείτε τα συναισθήματά του.
Ονομάστε τα συναισθήματα: Λέγοντας «Καταλαβαίνω ότι νιώθεις θυμό επειδή δεν πήρες αυτό που ήθελες» βοηθάτε το παιδί να αναγνωρίσει και να επεξεργαστεί τα συναισθήματά του.
Αποφύγετε την υποτίμηση: Φράσεις όπως «Δεν είναι τίποτα» ή «Μην κλαις για τέτοια πράγματα» συχνά κάνουν το παιδί να νιώθει ανασφάλεια.
Η αναγνώριση και η επικύρωση των συναισθημάτων δημιουργεί το πλαίσιο για την πραγματική συναισθηματική ανακούφιση.
Η έρευνα δείχνει ότι η έκθεση των παιδιών σε ευχάριστες και ασφαλείς δραστηριότητες ενισχύει τη διάθεση και μειώνει το στρες:
- Κινητική δραστηριότητα: Το παιχνίδι σε εξωτερικούς χώρους ή ακόμα και λίγη γυμναστική στο σπίτι ενισχύει την έκκριση των ορμονών που βελτιώνουν τη διάθεση.
- Δημιουργικό παιχνίδι: Ζωγραφική, μουσική ή θέατρο… Τα παιχνίδια δίνουν στο παιδί τρόπο να εκφράσει συναισθήματα χωρίς λόγια.
- Μικρές νίκες: Ενθαρρύνετε το παιδί να ολοκληρώνει μικρές δραστηριότητες ή να δοκιμάζει κάτι νέο. Η αίσθηση επιτυχίας ενισχύει την αυτοεκτίμηση και ανεβάζει τη διάθεση.
Όσο κι αν είναι δελεαστικό να προσπαθήσετε να βελτιώσετε τη διάθεση του παιδιού με επιβράβευση ή δώρα, η έρευνα δείχνει ότι αυτά τα μέτρα έχουν σύντομο αποτέλεσμα. Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση είναι η ενεργητική ακρόαση, η κατανόηση και η δημιουργία ασφαλούς περιβάλλοντος για την έκφραση των συναισθημάτων.
Διδάξτε στο παιδί τεχνικές αυτορρύθμισης
Μαθαίνοντας στα παιδιά πώς να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους, τα προετοιμάζετε για μελλοντικές προκλήσεις:
Αναπνοή και χαλάρωση: Απλές τεχνικές βαθιάς αναπνοής μπορούν να ηρεμήσουν το μυαλό ενός εκνευρισμένου παιδιού.
Οπτικοποίηση και φαντασία: Ζητήστε από το παιδί να φανταστεί ένα ασφαλές μέρος ή μια ευχάριστη εμπειρία, για να αποσπάσει την προσοχή από όσα το αγχώνουν.
Διαχείριση σκέψεων: Ενθαρρύνετε το παιδί να εκφράζει με λόγια τι το στενοχωρεί, βοηθώντας το να επεξεργαστεί και να αλλάξει αρνητικές σκέψεις.
Οι σχέσεις και η συναισθηματική σύνδεση με τους γονείς έχουν ισχυρή επίδραση στη διάθεση του παιδιού. Απλές αλλά ουσιαστικές στιγμές προσοχής μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά:
Κοινός χρόνος χωρίς περισπασμούς: Αφιερώστε 10–15 λεπτά καθημερινά μόνο για παιχνίδι ή συζήτηση, χωρίς τηλεόραση ή κινητά.
Σωματική επαφή: Αγκαλιές και τα χάδια μειώνουν τα επίπεδα άγχους και ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας.
Χιούμορ και γέλιο: Το γέλιο μειώνει την κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες.
Η ικανότητα να φτιάχνετε τη διάθεση του παιδιού σας δεν είναι απλώς θέμα στιγμιαίας παρέμβασης. Αφορά τη δημιουργία ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος που ενισχύει την αυτορρύθμιση, την αυτοεκτίμηση και την ανθεκτικότητα.