Από τη στιγμή που γεννιέται, ο εγκέφαλος του μωρού λειτουργεί σαν σφουγγάρι. Κατά τα τρία πρώτα χρόνια της ζωής του, σχηματίζει πάνω από ένα εκατομμύριο νέες συνδέσεις το δευτερόλεπτο, οι οποίες διαμορφώνονται μέσα από τις αλληλεπιδράσεις του με εσάς και το περιβάλλον του. Το μωρό σας μαθαίνει να επικοινωνεί, να ηρεμεί, να παρατηρεί και να λύνει προβλήματα μέσα από τη σχέση του μαζί σας. Και το πιο σημαντικό: η ποιότητα αυτής της σχέσης καθορίζει ποιες από αυτές τις συνδέσεις θα διατηρηθούν και ποιες θα χαθούν.
Η δύναμη της ασφάλειας
Ο εγκέφαλος μαθαίνει μόνο όταν αισθάνεται ασφάλεια. Η στοργική, σταθερή παρουσία ενός ενήλικα είναι το θεμέλιο για τη γνωστική και συναισθηματική ανάπτυξη. Αυτή η αίσθηση προστασίας ενεργοποιεί τον εγκέφαλο να εξερευνήσει, να μάθει και να συνδεθεί. Αντίθετα, η αδιαφορία ή η υπερδιέγερση προκαλούν στρες, που δυσκολεύει τη μάθηση.
Διαβάστε επίσης: Μωρά: Αναπτύσσουν την αίσθηση του χιούμορ από τον 1ο μήνα ζωής τους
Ομιλία
Η γλώσσα είναι από τα πιο ισχυρά εργαλεία για τη νοητική ανάπτυξη. Έρευνες δείχνουν ότι τα μωρά που ακούνε περισσότερες λέξεις από τους γονείς τους έχουν καλύτερη επεξεργασία του λόγου, πλουσιότερο λεξιλόγιο και υψηλότερες επιδόσεις στη σχολική ηλικία.
Δεν χρειάζεται να λέτε πάντα κάτι «έξυπνο», αρκεί να το λέτε με ένταση, ρυθμό και συναίσθημα. Η λεγόμενη «parentese», η ήπια, τραγουδιστή φωνή που χρησιμοποιούν αυθόρμητα οι γονείς, βοηθά το μωρό να διαχωρίσει ήχους και να μιμηθεί τη φωνή.
Γύρω στους 9-10 μήνες, τα μωρά αρχίζουν να δείχνουν αντικείμενα. Αυτή η χειρονομία, το λεγόμενο «κοινό σημείο αναφοράς», είναι βασικό στάδιο στην επικοινωνία. Όταν δείχνει κάτι, ονομάστε το: «Ναι, είναι το μπαλόνι!» Κάντε κι εσείς το ίδιο: δείξτε, περιγράψτε, σχολιάστε. Έτσι «χτίζετε» το λεξιλόγιο και τη λογική σκέψη.
Οπτική επαφή
Μπορεί να νιώθετε αστεία να κάνετε γκριμάτσες, αλλά για το μωρό σας είναι «μάθημα επικοινωνίας». Από τους τρεις μήνες αναγνωρίζει εκφράσεις και, στους πέντε, αρχίζει να αντιλαμβάνεται τα συναισθήματα πίσω από αυτές. Έτσι καλλιεργεί την ικανότητα κατανόησης των συναισθημάτων, μια δεξιότητα που θα το βοηθήσει αργότερα στις σχέσεις του.
Κίνηση και ελευθερία
Τα μωρά μαθαίνουν με το σώμα τους. Όσο περισσότερο μπορούν να κινηθούν, να τεντωθούν, να γυρίσουν, τόσο πιο έντονα ενεργοποιείται ο εγκέφαλος. Αφήστε το να παρατηρεί τον χώρο, να αγγίζει διαφορετικές υφές, να πειραματίζεται με την ισορροπία του. Η κίνηση ενισχύει τη συγκέντρωση, τη μνήμη και τη λογική σκέψη.
Διαβάστε μαζί με το μωρό σας
Ακόμη κι αν το μωρό σας δεν καταλαβαίνει τις λέξεις, απολαμβάνει τη φωνή, τον ρυθμό και την επανάληψη. Το διάβασμα από νωρίς συνδέεται με καλύτερη γλωσσική ανάπτυξη, φαντασία και συναισθηματική σύνδεση. Επιλέξτε βιβλία με χρώματα, ήχους και επαναλαμβανόμενες φράσεις. Ένα βιβλίο πριν τον ύπνο είναι η πιο όμορφη ρουτίνα.
Όχι οθόνες, περισσότερη επαφή
Σύμφωνα με τον ΠΟΥ και την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, τα μωρά κάτω των 18 μηνών δεν χρειάζονται καθόλου χρόνο μπροστά σε οθόνες – εκτός από βιντεοκλήσεις. Η πραγματική μάθηση έρχεται μέσα από την επαφή και το παιχνίδι με ανθρώπους, όχι με εικόνες.
Και πάνω απ’ όλα, αγάπη
Η αγκαλιά, το χαμόγελο, η ήρεμη φωνή είναι τα πιο «έξυπνα» ερεθίσματα που μπορείτε να του προσφέρετε. Όταν το μωρό αισθάνεται ασφαλές, ο εγκέφαλός του αναπτύσσεται με τον πιο φυσικό και σταθερό τρόπο.
