Στην εποχή της σύγχρονης τεχνολογίας, το κινητό έχει γίνει αναπόσπαστο αξεσουάρ καθημερινής ανάγκης για τους περισσότερους από εμάς. Είναι εργαλείο της εργασίας μας, της επικοινωνίας με φίλους και της ψυχαγωγίας. Ωστόσο, αν περνάτε πολύ χρόνο με το κινητό στο χέρι ενώ βρίσκεστε με το παιδί σας, αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξή του, ειδικά τη γλωσσική. Αυτό συμβαίνει επειδή οι γονείς, που η προσοχή του αποσπάται συχνά, περνούν λιγότερο χρόνο συμμετέχοντας σε ουσιαστικές αλληλεπιδράσεις, προσφέροντας έτσι στα παιδιά λιγότερες ευκαιρίες να μάθουν.
Διαβάστε επίσης: Γιατί τα παιδιά συνεχίζουν το scrolling ακόμη κι όταν φοβούνται όσα βλέπουν;
Η σημασία της επικοινωνίας στην πρώιμη ανάπτυξη του παιδιού
Η γλωσσική ανάπτυξη ξεκινά από το σπίτι και είναι στενά συνδεδεμένη με την αλληλεπίδραση μεταξύ γονέα και παιδιού. Έρευνες έχουν δείξει ότι όσο περισσότερο μιλούν οι γονείς στο παιδί τους, τόσο καλύτερα αναπτύσσει το παιδί γλωσσικές δεξιότητες. Όμως, όταν οι γονείς είναι ασχολούνται συνεχώς με το κινητό τους, η σύνδεση με το παιδί μειώνεται και εκείνο χάνει πολλές ευκαιρίες για να μάθει νέες λέξεις και να εξελιχθεί γλωσσικά. Οι έρευνες δείχνουν ότι η παρακολούθηση τηλεφώνου μειώνει τις λεκτικές και μη λεκτικές αλληλεπιδράσεις, όπως οι εκφράσεις προσώπου και η οπτική επαφή, στοιχεία πολύ σημαντικά για τη γλωσσική ανάπτυξη.
Μία ακόμη μελέτη διαπίστωσε ότι όταν ο γονέας χρησιμοποιεί το κινητό του κατά τη διάρκεια του γεύματος, η λεκτική αλληλεπίδραση με το παιδί μειώνεται κατά 20%, ενώ η μη λεκτική επικοινωνία (όπως το βλέμμα και οι κινήσεις του σώματος) μειώνεται κατά 39%.
Ένας άλλος παράγοντας που επηρεάζει την ανάπτυξη της γλώσσας είναι το φαινόμενο της «τεχνοπαρεμβολής» (technoference), όταν δηλαδή το κινητό τηλέφωνο διακόπτει τις συζητήσεις και την αλληλεπίδραση με το παιδί. Αυτό μειώνει τις ευκαιρίες για το παιδί να μάθει τις κοινωνικές δεξιότητες που απαιτούνται για την ομαλή επικοινωνία, όπως η διατήρηση της οπτικής επαφής και η ανταπόκριση σε ερωτήσεις.
Πώς να χρησιμοποιείτε πιο συνειδητά το κινητό σας
1. Προγραμματίστε xρόνο xωρίς κινητό
Ορίστε συγκεκριμένες ώρες μέσα στην ημέρα όπου δεν θα χρησιμοποιείτε το κινητό σας τηλέφωνο. Κατά τη διάρκεια αυτών των στιγμών, κλείστε το κινητό ή αφήστε το σε άλλο δωμάτιο και αφιερώστε όλη την προσοχή σας στο παιδί σας. Δημιουργήστε επίσης περιοχές στο σπίτι όπου η χρήση του κινητού θα είναι απαγορευμένη, όπως η τραπεζαρία ή το παιδικό δωμάτιο, για να ενθαρρύνετε τη φυσική αλληλεπίδραση.
2. Απενεργοποιήστε τις ειδοποιήσεις
Οι ειδοποιήσεις του κινητού μπορούν να σας αποσπούν την προσοχή ανά πάσα στιγμή. Απενεργοποιήστε τις για να μειώσετε τις περισπασμούς και να ενισχύσετε τη συναισθηματική σύνδεση με το παιδί σας.
3. Εξηγήστε στο παιδί σας
Αν χρειάζεται να χρησιμοποιήσετε το κινητό για κάποια επείγουσα ανάγκη, εξηγήστε το στο παιδί σας. Αυτό βοηθά να κατανοήσει γιατί χρειάζεστε το τηλέφωνο και ενισχύει την εμπιστοσύνη του.
4. Χρησιμοποιήστε την οθόνη για καλό
Η τεχνολογία μπορεί να ενισχύσει τις επικοινωνιακές δεξιότητες του παιδιού όταν χρησιμοποιείται σωστά. Χρησιμοποιήστε την για να κάνετε βιντεοκλήσεις με συγγενείς ή να διαβάσετε ψηφιακά βιβλία και εφαρμογές που ενισχύουν τη γλωσσική ανάπτυξη .
Τα παιδιά χρειάζονται καθημερινά ερεθίσματα και αλληλεπιδράσεις για να μάθουν και να εξελιχθούν, γι’ αυτό είναι σημαντικό να δημιουργείτε ένα περιβάλλον στο σπίτι που ενθαρρύνει τη φυσική και ουσιαστική επικοινωνία.