Το παιχνίδι φαίνεται κάτι απλό, αλλά στην ουσία είναι η «μηχανή» της παιδικής μάθησης. Εδώ θα δείτε πώς να το προστατεύετε, να το ενισχύετε και να αισθάνεστε καλά κάνοντας… λιγότερα, ώστε το παιδί σας να κάνει περισσότερα.

Διαβάστε επίσης: Το παιδί μου δεν μου μιλά γι’ αυτό- Τι άραγε συμβαίνει στο σχολείο;

Ήδη ξέρετε ότι το παιχνίδι του παιδιού έχει σημασία. Το βλέπετε όταν το νήπιό σας παρατάσσει αυτοκινητάκια, όταν το παιδί σας σε ηλικία που πάει δημοτικό φτιάχνει ένα κάστρο με κουβέρτες ή όταν ο προέφηβός σας αυτοσχεδιάζει μια θεατρική σκηνή στην αυλή.

Παιχνίδι και οφέλη για το παιδί

Αυτό που εύκολα χάνουμε είναι το τι συμβαίνει «κάτω από την επιφάνεια». Στο παιχνίδι, τα παιδιά δοκιμάζουν ιδέες, εξασκούν τη γλώσσα και αναπτύσσουν κοινωνικές δεξιότητες με τρόπους που καμία σχολική άσκηση δεν θα καταφέρει.

Πολλές οικογένειες σήμερα πιέζονται από φορτωμένα προγράμματα και την ανάγκη να «βελτιστοποιούν» τα πάντα. Έτσι το παιχνίδι φαίνεται σαν κάτι προαιρετικό, αντί για αυτό που πραγματικά είναι: η «δουλειά» της παιδικής ηλικίας.

Τι «χτίζει» το παιχνίδι που δεν μπορεί να κάνει η μελέτη

Γιατί το παιχνίδι έχει δύναμη, τι είδη παιχνιδιού προσφέρουν διαφορετικά οφέλη, πώς να το εντάξετε πιο φυσικά στην καθημερινότητα και πώς να το υποστηρίξετε στο σχολείο, χωρίς ενοχές;

Το παιχνίδι είναι μια άσκηση για όλο το σώμα και τον εγκέφαλο. Σύμφωνα με την Αμερικανική Παιδιατρική Ακαδημία, το παιχνίδι βοηθά στην ανάπτυξη κοινωνικο-συναισθηματικών, γνωστικών, γλωσσικών και αυτορρυθμιστικών δεξιοτήτων. Ποιά είναι τα έξι βασικά του οφέλη;

1. Εκτελεστικές λειτουργίες

Τα παιχνίδια με κανόνες και η προσποίηση ενισχύουν τον αυτοέλεγχο, τη μνήμη εργασίας, την ευελιξία σκέψης και την επίλυση προβλημάτων.

2. Παιχνίδι και γλώσσα

Το παιχνίδι ρόλων, η αφήγηση και το τραγούδι διευρύνουν το λεξιλόγιο και καλλιεργούν τη δομή της αφήγησης.

3. Μαθηματική και χωρική αντίληψη

Στοίβαγμα, ταξινόμηση και κατασκευές εισάγουν σχήματα, μοτίβα, μεγέθη και πρώιμες μαθηματικές έννοιες.

4. Κοινωνική και συναισθηματική υγεία

Οργάνωση ρόλων, σειρά, επίλυση συγκρούσεων -όλα αυτά «χτίζουν» ενσυναίσθηση, συνεργασία και αυτοπεποίθηση.

5. Παιχνίδι και φυσική ανάπτυξη

Αναρρίχηση, τρέξιμο, σκάψιμο και χορός ενισχύουν ισορροπία, συντονισμό και μυϊκή δύναμη.

6. Το παιχνίδι μειώνει το στρες

Είναι ένας φυσικός τρόπος εκτόνωσης, βοηθά στη μετάβαση μεταξύ δραστηριοτήτων και στην επεξεργασία συναισθημάτων.

Το παιχνίδι, με λίγα λόγια δεν είναι απλώς ένα διάλειμμα από τη μάθηση. Είναι η ίδια η μάθηση. Είναι εργαλείο για να αναπτυχθούν τα παιδιά σε όλα τα επίπεδα και μάλιστα με τον πιο ευχάριστο τρόπο.

Τα είδη παιχνιδιού που χρειάζονται τα παιδιά

Δεν υπάρχει ένας σωστός τρόπος για να παίζει ένα παιδί. Η ποικιλία είναι το μυστικό. Παρακάτω 5 είδη:

1. Ανοιχτό παιχνίδι

Κύβοι, χαρτόκουτα, υλικά χειροτεχνίας, υφάσματα -όλα αυτά χωρίς συγκεκριμένο στόχο. Ενισχύουν δημιουργικότητα και επιμονή.

2. Κοινωνικό-παιχνιδόδραμα

Τσάι-πάρτι, υπερήρωες, μαγειρική, κτηνιατρείο. Ενισχύουν γλώσσα και αυτοέλεγχο.

3. Παιχνίδι με ρίσκο αλλά και με όρια

Αναρρίχηση, γρήγορο τρέξιμο, μεγάλα τσουλήθρες. «Χτίζει» κρίση και αυτοπεποίθηση.

4. Παιχνίδι στη φύση

Λάσπη, νερό, ξύλα. Προφέρει φυσική ηρεμία και αισθητηριακή τόνωση.

5. Παιχνίδια με κανόνες

Επιτραπέζια, κρυφτό, αυτοσχέδια παιχνίδια αυλής. Μαθαίνουν ευγένεια, υπομονή, ευελιξία.

Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς

Δεν χρειάζεστε το «τέλειο δωμάτιο παιχνιδιού». Απλές αλλαγές μπορούν να βοηθήσουν:

Χώρος, όχι σχέδιο

Προστατέψτε έστω 10-20 λεπτά καθημερινά χωρίς πρόγραμμα. Πείτε στο παιδί «Αυτή είναι η ώρα παιχνιδιού σου, εσύ αποφασίζεις».

Απλοποιήστε το περιβάλλον

  • Λιγότερα παιχνίδια έξω, περισσότερη συγκέντρωση.
  • Εναλλαγή παιχνιδιών εβδομαδιαία.
  • Υλικά καθημερινότητας (καπάκια, κουτιά, μανταλάκια) είναι ό,τι πρέπει για δημιουργία.

Το «τρίλεπτο ζέσταμα»

Μπείτε στο παιχνίδι για λίγα λεπτά, ακολουθήστε το παιδί, δώστε του μια μικρή ιδέα  και μετά κάντε πίσω και αφήστε το να συνεχίσει μόνο του.

Μικρά ερεθίσματα

  • «Μπορείς να φτιάξεις ένα σπίτι για το αρκουδάκι με μόνο 3 πράγματα;»
  • «Τι θα μπορούσε να γίνει αυτό το κουτί μέχρι το βράδυ;»
  • «Πόσους τρόπους έχεις να περάσεις το δωμάτιο χωρίς να πατήσεις το πάτωμα;»

Τσάντα παιχνιδιού στο αυτοκίνητο

Μπορεί να περιέχει μολύβια και μαρκαδόρους, μικρά ζωάκια, μίνι φιγούρες.

Πείτε ναι στο… χάος, πάντα με όρια

Σεντόνι κάτω από κατασκευές, «ζώνες παιχνιδιού», γρήγορη τακτοποίηση στο τέλος.