Κάποια παιδιά μοιάζουν να «λάμπουν» από νωρίς: έχουν πλούσιο λεξιλόγιο, λύνουν παζλ με ευκολία ή δείχνουν εξαιρετική επιδεξιότητα. Άλλα όμως έχουν ταλέντα που δεν είναι τόσο εμφανή…
Η αναπτυξιακή ψυχολογία μάς δείχνει ότι οι ικανότητες δεν εκδηλώνονται πάντα με τον ίδιο τρόπο. Κάποιες χρειάζονται χρόνο και προσεκτική παρατήρηση για να αναδειχθούν.
Διαβάστε επίσης: Το παιδί μου δεν μου μιλά γι’ αυτό- Τι άραγε συμβαίνει στο σχολείο;
Παρακάτω, ειδικοί στην αναγνώριση χαρισματικών παιδιών μάς βοηθούν να «διαβάσουμε» τα σήματα που στέλνουν τα παιδιά μέσα από την καθημερινότητά τους και να τα υποστηρίξουμε με τρόπο που θα τα βοηθήσει να ανθίσουν:
1. Το παιδί που λατρεύει να ταξινομεί: ο μικρός αναλυτής
Αν το παιδί ταιριάζει κάλτσες, παρατάσσει αυτοκινητάκια ή ομαδοποιεί αντικείμενα κατά χρώμα, μέγεθος ή σχήμα, πιθανότατα αναζητά μοτίβα. Αυτή η συμπεριφορά συνδέεται με τον τρόπο σκέψης μαθητών που παρατηρούν λεπτομέρειες, οργανώνουν τις πληροφορίες και ακολουθούν λογικές ακολουθίες.
Τι σημαίνει αυτό;
Τα παιδιά αυτά συχνά αναπτύσσουν νωρίς δεξιότητες που αργότερα σχετίζονται με τα μαθηματικά, τις φυσικές επιστήμες και τη συστηματική ανάλυση.
Τι να κάνετε:
Προσφέρετε παιχνίδια που απαιτούν αναγνώριση μοτίβων (π.χ. χάντρες, κάρτες αντιστοίχισης, παιχνίδια μνήμης).
Αναθέστε μικρές «αποστολές» οργάνωσης.
Δημιουργήστε ένα κουτί συλλογών για πετραδάκια, κουμπιά, βότσαλα ή φύλλα.
2. Το παιδί που μιλά ασταμάτητα: ο φυσικός αφηγητής
Η συνεχής ομιλία, το προχωρημένο λεξιλόγιο, οι περίπλοκες ιστορίες και η ικανότητα διατύπωσης επιχειρημάτων δεν είναι «πολυλογία». Είναι δείκτες πρώιμης γλωσσικής ευφυΐας. Τα παιδιά αυτά συχνά έχουν έντονη περιέργεια για τις λέξεις και έναν ιδιαίτερο τρόπο να επεξεργάζονται τη σκέψη τους φωναχτά.
Τι σημαίνει αυτό;
Η προχωρημένη λεκτική ικανότητα αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους προγνωστικούς δείκτες σχολικής επιτυχίας. Συχνά αυτά τα παιδιά εξελίσσονται σε άτομα που αγαπούν τη γραφή, το διάβασμα, τη δημοσιογραφία, τη ρητορική.
Τι να κάνετε:
Ζητήστε του να υπαγορεύει ιστορίες που μπορείτε να μετατρέψετε σε μικρά βιβλία.
Κάντε συχνές επισκέψεις στη βιβλιοθήκη.
Διδάξτε όμως και την τέχνη της ακρόασης, ώστε η κοινωνική αλληλεπίδραση να είναι ισορροπημένη.
3. Το παιδί που πειράζει τα πάντα: ο γεννημένος μηχανικός
Κουμπιά, διακόπτες, μηχανισμοί, άνοιγμα και κλείσιμο… Αν κάτι έχει λειτουργία, θέλει να την καταλάβει. Συχνά αποσυναρμολογεί αντικείμενα και προσπαθεί να τα επανασυνθέσει, χτίζει πύργους, παρατηρεί μηχανήματα και αναρωτιέται «πώς δουλεύει».
Τι σημαίνει αυτό;
Πρόκειται για οπτικο-χωρικό μαθητή. Αυτά τα παιδιά συχνά σκέφτονται σε εικόνες και έχουν ικανότητες που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική, τη μηχανική, τη ρομποτική, τον σχεδιασμό.
Τι να κάνετε:
Βεβαιωθείτε ότι έχει στη διάθεσή του άφθονα δομικά παιχνίδια.
Επιτρέψτε του να φτιάχνει κατασκευές με άδεια κουτιά, ρολά χαρτιού ή ανακυκλώσιμα υλικά.
Προσφέρετε ασφαλή αντικείμενα με μηχανισμούς, όπως λουκέτα με κλειδιά.
Δώστε προσοχή όταν «πειράζει» συσκευές , η περιέργειά του χρειάζεται πλαίσιο και επίβλεψη.
4. Το παιδί που ονειροπολεί: ο δημιουργικός νους
Μερικά παιδιά μοιάζουν να ζουν ανάμεσα σε πραγματικό και φανταστικό κόσμο. Εμπνέονται από εικόνες, ιστορίες, παιχνίδι ρόλων, μουσική. Χρησιμοποιούν αντικείμενα με απρόσμενους τρόπους και βρίσκουν ευφάνταστες λύσεις.
Τι σημαίνει αυτό;
Η ονειροπόληση συχνά κρύβει έντονη δημιουργικότητα, έναν τρόπο σκέψης που οδηγεί σε καινοτόμες ιδέες και εκφραστικότητα. Αυτά τα παιδιά μπορεί να δυσκολεύονται με τους κανόνες της καθημερινότητας επειδή ο εσωτερικός τους κόσμος είναι πλούσιος και απαιτητικός.
Τι να κάνετε:
Προσφέρετε υλικά για ζωγραφική, χειροτεχνία, μουσική ή θεατρικό παιχνίδι.
Ενθαρρύνετε τις ιστορίες και τις επινοημένες περιπέτειές του.
Επισκεφθείτε μουσεία, θέατρα και συναυλίες για νέες πηγές έμπνευσης.
Ξεκαθαρίστε πότε «επιτρέπονται» οι φανταστικές ιστορίες και πότε χρειάζεται να ειπωθεί η πραγματικότητα.
5. Το παιδί που λύνει παζλ: ο έμπειρος παρατηρητής
Αν αγαπά τα παζλ, τα αινίγματα ή τις ιστορίες μυστηρίου και βρίσκει τις σωστές λύσεις με ελάχιστη δοκιμη ή λάθη, πιθανότατα σκέφτεται ολιστικά.
Τι σημαίνει αυτό;
Πρόκειται για ακόμη έναν τύπο οπτικο-χωρικού μαθητή. Αυτή η ικανότητα συχνά «μεταφράζεται» σε εξαιρετική αναλυτική σκέψη, δεξιότητες επίλυσης προβλημάτων και καλή οπτική μνήμη.
Τι να κάνετε:
Συνεχίστε να προσφέρετε παζλ αυξανόμενης δυσκολίας.
Επιλέξτε παιχνίδια ταξινόμησης και αντιστοίχισης.
Εντάξτε αινίγματα, μυστήρια και βιβλία που απαιτούν αναλυτική σκέψη.
6. Το παιδί που θέλει να είναι «αρχηγός»: ο μικρός ηγέτης
Αν έχει ισχυρή άποψη για το πώς πρέπει να γίνονται τα πράγματα και προσπαθεί να καθοδηγεί το παιχνίδι ή τις δραστηριότητες, μπορεί να βλέπετε έναν μελλοντικό ηγέτη.
Τι σημαίνει αυτό;
Τα παιδιά με φυσική κλίση στην ηγεσία συχνά έχουν ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση, ικανότητα διαχείρισης ομάδων και κατανόηση συγκρούσεων. Αυτές οι δεξιότητες είναι χρήσιμες σε κοινωνικούς, επιχειρηματικούς, εκπαιδευτικούς ή πολιτικούς ρόλους.
Τι να κάνετε:
Δώστε μικρές ευθύνες: οργάνωση δωματίου, επιλογή διαδρομής στη βόλτα.
Ζητήστε τη γνώμη του για την επίλυση μικρών οικογενειακών ζητημάτων.
Μάθετε την αξία της εναλλαγής ρόλων: άλλοτε καθοδηγεί, άλλοτε ακολουθεί.
7. Το παιδί που δεν σταματά να κινείται: ο «σωματικός» μαθητής
Κάποια παιδιά αντιλαμβάνονται τον κόσμο μέσω της κίνησης: τρέχουν, χορεύουν, αγγίζουν, εξερευνούν. Η μάθηση, για εκείνα, περνάει μέσα από το σώμα.
Τι σημαίνει αυτό;
Τα παιδιά αυτά μαθαίνουν κιναισθητικά. Ο εγκέφαλός τους ενεργοποιείται μέσα από δραστηριότητες που περιλαμβάνουν δράση. Συχνά έχουν εξαιρετικές κινητικές δεξιότητες και βρίσκουν τη ροή τους μέσα από τον χορό, τον αθλητισμό, τα μουσικά όργανα.
Τι να κάνετε:
Προγραμματίστε καθημερινή φυσική δραστηριότητα.
Προσφέρετε δραστηριότητες λεπτής κινητικότητας (ζωγραφική, πηλός, χάντρες).
Καθιερώστε ρουτίνες χαλάρωσης πριν τον ύπνο με μπάνιο, ανάγνωση και χαμηλό φωτισμό.
Όταν τα χαρίσματα δεν είναι ακόμη ορατά
Αν δεν αναγνωρίζετε κανένα από τα παραπάνω, δεν σημαίνει ότι το παιδί δεν έχει ιδιαίτερες ικανότητες. Σημαίνει απλώς ότι ο τρόπος έκφρασής τους δεν έχει φανεί ακόμη. Η παρατήρηση, η υπομονή και η ανατροφοδότηση από άτομα που περνούν χρόνο με το παιδί (νηπιαγωγό, παππούδες, φροντιστές) συχνά αποκαλύπτουν πτυχές που οι γονείς δεν βλέπουν άμεσα.
Το σημαντικότερο είναι να αγαπάτε και να στηρίζετε το παιδί για αυτό που είναι, όχι για αυτό που περιμένετε να γίνει.
