Οι γονείς συχνά ψάχνουν τρόπους για να κάνουν τα παιδιά τους να ακούνε. Το μεγαλύτερο λάθος που κάνουμε πολλές φορές είναι ότι επικεντρωνόμαστε στο άμεσο αποτέλεσμα, αντί να δημιουργούμε μια σταθερή βάση συνεργασίας και εμπιστοσύνης που θα αποδίδει μακροπρόθεσμα.
Ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα παιδιά ακούνε καλύτερα όταν νιώθουν συνδεδεμένα με τους γονείς τους.
Διαβάστε επίσης: Τι είναι η θετική πειθαρχία; Μπορεί να βοηθήσει και τη δική σας οικογένεια
Στο επίκεντρο αυτής της σύνδεσης βρίσκεται η συναισθηματική ασφάλεια: να νιώθουν σεβασμό και να έχουν την ελευθερία να εκφράσουν τα συναισθήματά τους και να ξέρουν ότι δεν θα κριθούν ή θα τιμωρηθούν άδικα.
Τι μπορούν να πουν οι γονείς σε τέτοιες περιπτώσεις
«Καταλαβαίνω τι νιώθεις»
Όταν τα παιδιά νιώθουν αμφισβήτηση, αμέσως κλείνονται στον εαυτό τους και η επικοινωνία γίνεται δύσκολη. Αντί να τα κατηγορήσουμε ή να αμφισβητήσουμε τις προθέσεις τους, η φράση «Καταλαβαίνω τι νιώθεις» δείχνει σεβασμό και δημιουργεί ασφάλεια, δίνοντας τη δυνατότητα στο παιδί να ακούσει και να συμμετέχει στη λύση του προβλήματος.
Παράδειγμα:
- Παιδί: «Δεν έριξα τον χυμό επίτηδες!»
- Γονέας: «Καταλαβαίνω τι νιώθεις. Ας τον καθαρίσουμε μαζί.»
Με αυτό τον τρόπο αντιμετωπίζουμε τη συμπεριφορά χωρίς να ξεκινήσει καβγάς.
«Ας το λύσουμε μαζί»
Όταν οι γονείς περιορίζονται στο να δίνουν εντολές, οι καταστάσεις συχνά καταλήγουν σε αντιπαράθεση. Όταν όμως το παιδί συμμετέχει στην επίλυση ενός προβλήματος, είναι πιο πιθανό να ακολουθήσει τη συμφωνημένη λύση και να νιώσει υπευθυνότητα.
Παράδειγμα:
- Παιδί αρνείται να μαζέψει τα παιχνίδια.
- Γονέας: «Βλέπω ότι δεν θέλεις να τα μαζέψεις όλα τώρα. Ας το κάνουμε μαζί. Από πού θες να ξεκινήσουμε;»
Με αυτόν τον τρόπο, τα όρια παραμένουν σαφή, αλλά αποφεύγουμε τον αγώνα εξουσίας.
«Είναι φυσιολογικό να νιώθεις έτσι. Εγώ είμαι εδώ»
Όταν τα παιδιά βιώνουν έντονα συναισθήματα, βρίσκονται σε κατάσταση «fight-or-flight» και η λογική δεν έχει αποτέλεσμα. Η παραπάνω φράση αναγνωρίζει τα συναισθήματά τους και τους δείχνει ότι δεν είναι μόνα τους, βοηθώντας στην ηρεμία και την αυτορρύθμιση.
Παράδειγμα:
- Προσχολικής ηλικίας παιδί κλαίει γιατί κατέρρευσε ο πύργος του με τα τουβλάκια.
- Αντί για «Σταμάτα να κλαις, υπερβάλλεις», πείτε: «Είναι φυσιολογικό να νιώθεις έτσι. Εγώ είμαι εδώ για να το ξαναχτίσουμε.»
Αφήνουμε τα συναισθήματα να εκτονωθούν μέχρι να είναι έτοιμοι να ξανασυνδεθούν και να συνεργαστούν.
«Σε ακούω. Πες μου τι συνέβη»
Πριν ένα παιδί μας ακούσει, πρέπει να νιώσει ότι το κατανοούμε. Αυτή η αλλαγή προσέγγισης — να δώσουμε προσοχή πριν απαιτήσουμε υπακοή — μειώνει την αντίσταση και ενισχύει την εμπιστοσύνη.
Παράδειγμα:
- Παιδί: «Δεν ξαναπαίζω με τον αδερφό μου!»
- Γονέας: «Σε ακούω. Θέλω να καταλάβω τι συνέβη.»
Με αυτόν τον τρόπο ανακαλύπτουμε τα βαθύτερα συναισθήματα πίσω από τον θυμό ή την απογοήτευση και μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε με τρόπο που ενισχύει τη σχέση και τη συνεργασία.
«Σε καταλαβαίνω. Είμαι με το μέρος σου»
Πολλές εκρήξεις συμβαίνουν επειδή τα παιδιά νιώθουν ότι βρίσκονται σε σύγκρουση με τον πιο σημαντικό άνθρωπο στη ζωή τους. Αυτή η φράση τα μετατρέπει από αντίπαλους σε συμμάχους, μειώνοντας τις άμυνες και ανοίγοντας τον δρόμο για κοινή επίλυση προβλημάτων.
Παράδειγμα:
- Παιδί: «Αυτή η εργασία είναι χαζή! Δεν θα τη κάνω.»
- Γονέας: «Σε καταλαβαίνω. Είμαι με το μέρος σου. Ας βρούμε έναν τρόπο να γίνει πιο εύκολη.»
Η αλλαγή στάσης δείχνει στο παιδί ότι ο γονέας είναι σύμμαχος, όχι αντίπαλος, και αυξάνει σημαντικά τη συνεργασία.
«Είμαστε γονείς σου. Σε στηρίζουμε, ό,τι κι αν γίνει»
Τα λάθη συχνά προκαλούν ντροπή και φόβο. Όταν όμως το παιδί ακούει αυτή τη φράση, μαθαίνει ότι η αγάπη δεν εξαρτάται από την απόδοση ή την τελειότητα, αλλά είναι σταθερή και αμετάβλητη.
Παράδειγμα:
- Παιδί σπάει καταλάθος το έργο ενός συμμαθητή και κλαίει.
- Γονέας: «Είμαι δίπλα σου, ό,τι κι αν γίνει. Ας το διορθώσουμε μαζί.»
Η διαφορά ανάμεσα στην υπακοή από φόβο και στην υπευθυνότητα μέσα από ασφάλεια είναι τεράστια.
