Κάποιες φορές λόγω άγχους ή επειδή βρισκόμαστε εν βρασμώ ψυχής, λέμε πράγματα στα παιδιά, για τα οποία αμέσως μετά μετανιώνουμε. Πολλές φορές είναι φράσεις που τις ξεστομίσαμε θυμωμένοι και δεν τις εννοούμε πραγματικά, όμως ξέρουμε, ότι αυτά τα λόγια μπορούν να πληγώσουν το παιδί. Δε χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός, για να καταλάβει ότι κάποιες από τις παρακάτω κουβέντες μπορούν να πληγώσουν ένα παιδί και να προκαλέσουν αντίθετες αντιδράσεις. 1. «Γιατί δεν έμοιασες σε τίποτα στον αδερφό σου;» Συνήθως η συγκεκριμένη φράση, απευθύνεται σε ένα παιδί με μεγαλύτερο αδερφό ή αδερφή. Η προτροπή αυτή αντί να οδηγήσει το παιδί να προσπαθήσει να μοιάσει στον αδελφό-πρότυπο, μπορεί να το κάνει να παραιτηθεί από κάθε προσπάθεια να ανταγωνιστεί κάποιον που κάνει τα πάντα «σωστά». Αντιμετωπίστε ισότιμα και τα δυο σας παιδιά και αναγνωρίστε τις ικανότητες που έχει το καθένα, γιατί αυτές το κάνουν ξεχωριστό. Οι διακρίσεις και οι συγκρίσεις θα κάνουν το ένα παιδί να αισθάνεται, ότι το απορρίπτετε και ότι το αγαπάτε λιγότερο από το άλλο. Μη ξεχνάτε, ότι αυτός ο διαχωρισμός μπορεί να επηρεάσει τη μελλοντική τους σχέση και να απομακρύνει το ένα παιδί από το άλλο ή να δημιουργήσει επιθετικότητα 2. «Είσαι πολύ κακομαθημένο» Αν κάθε φορά που το παιδί σας κάνει λάθος, του λέτε πόσο κακομαθημένο είναι, τότε το μόνο που θα καταφέρετε είναι η φράση σας να γίνει τελικά πραγματικότητα. Αν κάνει κάτι λάθος, εξετάστε τις βαθύτερες αιτίες της κακής συμπεριφοράς. Τα «κακομαθημένα» παιδιά είναι κάποιες φορές παιδιά απλώς κουρασμένα, που πεινάνε, που ζηλεύουν, που φοβούνται, ή παιδιά που απλώς προσπαθούν να τραβήξουν την προσοχή σας. Συζητήστε με το παιδί και δώστε του την ευκαιρία να εκφράσει τι το ενοχλεί ή τι το φοβίζει. Αναλύστε αν αυτό μπορεί να διορθωθεί και ρωτήστε το αν πραγματικά πιστεύει, πως η συγκεκριμένη συμπεριφορά του ήταν σωστή. 3. «Μην κλαις, γιατί θα σε κλειδώσω στο δωμάτιό σου» Οι απειλές, όταν γίνονται πράξη, δημιουργούν στα παιδιά λανθασμένη εικόνα για την αγάπη σας, ενώ αποτελούν εμπόδιο στη δημιουργία μιας καλής σχέσης μαζί τους. Τα παιδιά κάνουν τελικά αυτό που θέλετε, επειδή φοβούνται τις αντιδράσεις σας και όχι επειδή καταλαβαίνουν το λόγο για τον οποίο η συμπεριφορά τους δεν είναι σωστή, ώστε να μην την επαναλάβουν. 4. «Αν δεν έρθεις τώρα, θα δεις τι έχει να γίνει…» Τέτοιες απειλητικές φράσεις δημιουργούν στο παιδί λανθασμένες εντυπώσεις για τη ζωή και την πραγματικότητα και το αναγκάζουν να σας υπακούσει, μόνο και μόνο επειδή φοβάται τις συνέπειες. Τα παιδιά που υπακούουν από φόβο και εκτελούν εντολές σαν στρατιωτάκια, αφενός δυσανασχετούν μαζί σας και αφετέρου πνίγουν τον αυθορμητισμό τους, αφού δεν τολμούν να κάνουν πράγματα που μπορεί να σας δυσαρεστήσουν. Μεγαλώνοντας, τα μικρά παιδιά που έμαθαν να ζουν με το φόβο, θα γίνουν εσωστρεφή και θα κρατούν μυστικά από εσάς. 5. «Γιατί δεν κάνεις τίποτα από αυτά που σου λέω;» Τι μπορεί αλήθεια να απαντήσει ένα παιδί σε μια τόσο γενική ερώτηση άραγε; Πώς θα μάθει, που έκανε λάθος, για να μην το ξανακάνει; Αν θέλετε το παιδί σας να εξακολουθεί να προσπαθεί, να είστε σαφείς και συγκεκριμένοι. Μην μπερδεύετε το παιδί με γενικότητες, γιατί θα πάψει να ανταποκρίνεται στις προτροπές σας. Όταν η συμπεριφορά του δεν είναι αποδεκτή, φροντίστε να του εξηγείτε αναλυτικά το λάθος του. Αντίστοιχα, επιβραβεύστε αμέσως την καλή συμπεριφορά, φροντίζοντας να είστε και πάλι σαφείς: «Μπράβο, πολύ χαίρομαι που τακτοποίησες τα παιχνίδια στη ντουλάπα σου.» 6. «Μόλις έρθει σπίτι ο πατέρας σου, θα δεις τι έχει να γίνει!» Αν απειλείτε και μένετε μόνο στα λόγια, το παιδί δεν πρόκειται να σας πάρει στα σοβαρά και θα συνεχίζει να κάνει αυτό για το οποίο του φωνάζετε. Το μόνο που θα καταφέρετε λέγοντας αυτή τη φράση, είναι να μειώσετε το κύρος σας. Μη μετατοπίζετε τις ευθύνες και μην απειλείτε με τιμωρία που θα επέλθει αργότερα. Πολύ πιθανόν, ο πατέρας να έρθει αργά και το θέμα να έχει ξεχαστεί, όμως το παιδί δεν πρόκειται να σας υπακούσει στο μέλλον, αφού θα έχει την εντύπωση ότι “θέματα πειθαρχίας” τα χειρίζεται μόνο ο μπαμπάς. 7. «Αν δε σταματήσεις τη φασαρία, θα μείνεις μόνη σου στο σπίτι» Ένας από τους μεγαλύτερους φόβους των παιδιών, ειδικά στις μικρές ηλικίες, είναι η εγκατάλειψη. Μην τα τρομάζετε χωρίς λόγο, επιλέξτε άλλη μέθοδο “πειθαρχίας”.