Μπορούμε άραγε να μάθουμε στα παιδιά μας πώς να κάνουν φίλους; Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν παιδιά που μπορούν εύκολα να πιάσουν φιλίες, με άλλα παιδάκια, και άλλα που δυσκολεύονται. Γι’ αυτά λοιπόν που δεν έχουν αναπτύξει αρκετά τις κοινωνικές τους δεξιότητες, τι μπορούμε να κάνουμε; «Διδάσκεται η φιλία;». Η φιλία είναι μια αφηρημένη έννοια. Αυτό που μπορεί να «διδαχθεί» όμως είναι οι μηχανισμοί υγιούς κοινωνικοποίησης. Το «καλό νέο» είναι ότι αυτό δεν είναι τόσο δύσκολο όσο ενδεχομένως φαντάζει. Γίνεται με απλά και σαφή βήματα.
Απλώς ένα «Γεια!»
Έχετε αναρωτηθεί ποτέ πόσες φιλίες ξεκίνησαν με ένα απλό «γεια»; Από την πρώτη μέρα στο σχολείο, τις πρώτες εξόδους με φίλους, τα φοιτητικά χρόνια και την επαγγελματική σας ζωή; Όσο δυνατή κι να είναι, όμως, η λέξη αυτή δεν πρέπει να θεωρείτε αυτονόητο πως ένα παιδί ξέρει να την χρησιμοποιεί. Δεν είναι λίγες οι φορές που μπορεί να έχετε παρατηρήσει τον εαυτό σας να λέτε «Πες γεια στην κυρία…». Αυτή η προτροπή δεν σημαίνει ότι το παιδί κατακτά τον «μηχανισμό» που κρύβεται πίσω από την λέξη. Απλώς κάνει αυτό που του λέτε. Την επόμενη φορά, λοιπόν, που το παιδί σας διστάσει να μιλήσει σε κάποιο άλλο παιδάκι προσπαθήστε να μην επέμβετε. Αντιθέτως όσο είναι δυνατόν ενισχύστε τις δικές του επικοινωνιακές δεξιότητες. Ρωτήστε το «Τι θα μπορούσες να του πεις εσύ για να γίνετε φίλοι;». Είναι συχνό το φαινόμενο τα παιδιά να γνωρίζουν ήδη την απάντηση. Αν δυσκολεύεται μπορείτε απλά να του προτείνετε το εξής: «Θέλεις να έρθω μαζί σου για να του πεις ένα γεια;».
Ο δρόμος προς την φιλία
Βοηθήστε το παιδί να ακολουθήσει δύο απλά βήματα τα οποία θα το οδηγήσουν, με μεγαλύτερη ευκολία, να γνωρίσει νέους φίλους. Μπορείτε, μάλιστα, να παίξετε με αυτούς τους μηχανισμούς εκμεταλλευόμενοι τα παιχνίδια ρόλων βάζοντας και τα κουκλάκια του να «συμμετέχουν.
- «Συστήνω τον εαυτό μου». Μετά το «Γειά» έρχεται και το «Με λένε…». Ένα σημαντικό βήμα αφού με αυτό δίνουν την πρώτη πληροφορία για τον εαυτό τους. Ενώ ταυτόχρονα ζητούν, άμεσα ή έμμεσα, την πληροφορία αυτή και από το άλλο παιδί.
- «Συμμετέχω στο παιχνίδι». Θυμάστε τον διάλογο που λέγαμε μικροί; «Γειά σου, με λένε… Θέλεις να παίξουμε;», «Ναι αμέ!». Ο διάλογος αυτός κρύβει αρκετή «δύναμη» μέσα στην απλότητά του αφού «σπάει» την αμηχανία της αρχής και τα εντάσσει πολύ γρήγορα στο παιχνίδι.
Πότε μπορεί ένα παιδί να κοινωνικοποιηθεί
Αυτή η δεξιότητα – τεχνική είναι χρήσιμη από την ηλικία που τα παιδιά αρχίζουν να μιλάνε και να λένε το όνομά τους. Ωστόσο δεδομένων των συνθηκών μπορεί να σας φανεί χρήσιμη και για τα παιδιά λίγο μεγαλύτερης ηλικίας. Ξεκινήστε λοιπόν με αυτά τα «βασικά» βήματα υποστηρίζοντας συναισθηματικά τα παιδιά. Προσπαθήστε να μην επεμβαίνετε αλλά περισσότερο να λειτουργείτε υποστηρικτικά και να βοηθάτε το παιδί να βρει τα λόγια και τους τρόπους για να δημιουργήσει «σχέσεις ζωής».