Παίζοντας βιντεοπαιχνίδια ή περνώντας χρόνο στα social media, οι έφηβοι καταναλώνουν περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα σε καθιστικές δραστηριότητες, γεγονός που μπορεί να διαταράξει την ψυχική τους υγεία, σύμφωνα με νέα μελέτη.

Με βάση τη νέα αυτή έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Adolescent Health, τα παιδιά στην εφηβεία που έχουν καθιστική συμπεριφορά μπροστά σε οθόνες, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αντιμετωπίσουν ψυχική δυσφορία στο μέλλον, σε σχέση με άλλα που αθλούνται ή γενικά κινούνται περισσότερο.

Διαβάστε επίσης: Ανάπτυξη εγκεφάλου στην εφηβεία: Το ντόμινο σκέψης που οδηγεί στην ευτυχία

Από την άλλη πλευρά, η έρευνα έδειξε ότι η μέτρια έκθεση στην οθόνη, μεταξύ 60 και 119 λεπτών την ημέρα, που επενδύεται σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες, όπως είναι η μελέτη ή η παρακολούθηση μαθημάτων, θεωρείται προστατευτικός παράγοντας που συνδέεται με λιγότερη ψυχολογική δυσφορία.

Η καθιστική συμπεριφορά μεταξύ των εφήβων έχει γίνει ένα αυξανόμενο πρόβλημα σε παγκόσμιο επίπεδο, που φέρεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις για τη φυσική και ψυχική υγεία αυτής της ηλικιακής ομάδας.

Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, ειδικά όταν συνδυάζεται με την υπερβολική χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, συμβάλλει στην αύξηση προβλημάτων υγείας, όπως είναι η παχυσαρκία και οι καρδιαγγειακές ασθένειες.

Επιπλέον, υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν ότι οι επιπτώσεις του καθιστικού τρόπου ζωής στους εφήβους δεν περιορίζονται μόνο στο σώμα. Μπορεί να επηρεάσει εξίσου την ψυχική υγεία, αυξάνοντας, για παράδειγμα, τα συναισθήματα άγχους και κατάθλιψης.

Τι έδειξε η μελέτη

Οι ερευνητές ανέλυσαν πληροφορίες από 3675 εφήβους που συμμετείχαν. Η ανάλυση περιλάμβανε πληροφορίες για τη καθιστική συμπεριφορά που συλλέχθηκαν σε δύο χρονικές στιγμές. Η μία ήταν όταν οι έφηβοι ήταν 14 ετών και στη συνέχεια στην ηλικία των 17 ετών.

Στην πρώτη φάση, οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ημερολόγιο στο οποίο κατέγραφαν τις διάφορες δραστηριότητες που πραγματοποιούσαν κάθε δέκα λεπτά. Αυτές οι δραστηριότητες κατηγοριοποιήθηκαν σε γενικές φυσικές δραστηριότητες, σε χρόνο ύπνου, σε χρόνο ψυχαγωγίας μπροστά στην οθόνη και σε εκπαιδευτική καθιστική δραστηριότητα.

Στην ηλικία των 17, οι ίδιοι συμμετέχοντες ανέφεραν την ψυχολογική τους δυσφορία, χρησιμοποιώντας ένα ερωτηματολόγιο έξι ερωτήσεων για τα συναισθήματά τους.

Για να αναλύσουν τα δεδομένα, οι ερευνητές έλαβαν υπ’ όψιν διάφορους παράγοντες, όπως το φύλο, η εκπαίδευση των γονέων, το καθαρό οικογενειακό εισόδημα, η ψυχολογική δυσφορία των γονέων, ο δείκτης μάζας σώματος, η φυσική δραστηριότητα, ο συνολικός χρόνος καθιστικής συμπεριφοράς και τα συμπτώματα κατάθλιψης.

Μετά από τη διασταύρωση των πληροφοριών, διαπίστωσαν ότι οι έφηβοι περνούσαν κατά μέσο όρο τέσσερις ώρες την ημέρα σε εκπαιδευτική καθιστική δραστηριότητα και περίπου τρεις ώρες την ημέρα σε καθιστικές δραστηριότητες με οθόνες και χωρίς οθόνες. Αυτοί που περνούσαν περισσότερα από 180 λεπτά την ημέρα σε οθόνες για ψυχαγωγία συνδέονταν με μεγαλύτερη ψυχολογική δυσφορία στην ηλικία των 17.

Έφηβοι και ανάγνωση

Παράλληλα, και με έκπληξη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι εκείνοι που περνούσαν περισσότερες από τρεις ώρες την ημέρα διαβάζοντας για ψυχαγωγία -ιδιαίτερα τα αγόρια- ανέφεραν, επίσης, περισσότερη ψυχολογική δυσφορία.

Ενώ προηγούμενη έρευνα έχει δείξει ότι η ανάγνωση συνδέεται με καλύτερη ψυχική υγεία και άλλες υγιεινές συνήθειες, αυτή η νέα έρευνα υποδεικνύει ότι η υπερβολική ανάγνωση μπορεί να είναι επιβλαβής σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ένας από τους λόγους είναι ότι αντί οι έφηβοι να κοινωνικοποιούνται απομονώνονται διαβάζοντας, ενώ κάποιες από τις αναγνώσεις γίνονται σε συσκευές με οθόνες και μπλε φως, όπως είναι τα κινητά, οι υπολογιστές ή τα τάμπλετ.

Πώς να μειώσουμε τις επιπτώσεις 

Βασισμένοι στα ευρήματα, οι μελετητές προτείνουν ορισμένες παρεμβάσεις που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση των αρνητικών ψυχολογικών επιπτώσεων των καθιστικών δραστηριοτήτων μπροστά σε οθόνες στους εφήβους.

  • Θέστε σαφή όρια στον χρόνο οθόνης
  • Ενθαρρύνετε πιο εκπαιδευτικές και οργανωμένες δραστηριότητες με οθόνες
  • Ισορροπήστε τις δραστηριότητες, προτείνοντας στο παιδί σας ένα μείγμα δραστηριοτήτων σε οθόνες και άλλων που σχετίζονται με φυσική δραστηριότητα και κοινωνικοποιήση
  • Προσεγγίστε κάθε περίπτωση παιδιού ξεχωριστά, ακόμη και με βάση το φύλο του
  • Παρέχετε στο παιδί σας εκπαιδευτική υποστήριξη
  • Μάθετε το παιδί σας να διαχειρίζεται και να βελτιστοποιεί τον χρόνο οθόνης αντί να τον εξαλείψει πλήρως