Υπάρχουν 3 χαρτοπετσέτες στο τραπέζι. Από κάτω κρύβονται 3 μπισκότα, 2 για το παιδί και 1 για τον μπαμπά. Η χαρτοπετσέτα της μαμάς είναι άδεια. Θα μοιραστεί το παιδί τα μπισκότα του ή θα τα κρατήσει; Οι αντιδράσεις ποικίλλουν: κάποια παιδιά δείχνουν ενσυναίσθηση και γενναιοδωρία, άλλα προσφέρουν εναλλακτικές λύσεις, ενώ ορισμένα το κρατούν για τον εαυτό τους.
Ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα που έχουμε να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τα συναισθήματα των άλλων, ακόμα κι αν διαφωνούμε μαζί τους. Δεν σημαίνει ότι απαραίτητα βιώνω ή έχω βιώσει το ίδιο συναίσθημα, σημαίνει ότι θέλω και μπορώ να καταλάβω πώς είναι να το βιώνει κάποιος άλλος και να επιλέξω με σαφήνεια και εγκυρότητα πως θέλω και πως χρειάζεται να ανταποκριθώ αποτελεσματικά.
Διαβάστε επίσης: Το viral Ice Bucket Challenge επέστρεψε – Η ψυχική υγεία των νέων στο επίκεντρο
Η πρόκληση αυτή, γνωστή και ως “cookie challenge” έχει γίνει viral, με εκατομμύρια προβολές στο TikTok.
Παρόλο που η πρόκληση φαίνεται αθώα και διασκεδαστική, ειδικοί προειδοποιούν ότι δεν αποτελεί αξιόπιστο μέτρο ενσυναίσθησης. Η Mary Margaret Fair, κοινωνική λειτουργός, επισημαίνει στη New York Post ότι η ενσυναίσθηση είναι ένα πολύπλοκο συναίσθημα που αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και επηρεάζεται από πολλούς παράγοντες, όπως η ηλικία, η ανατροφή και το κοινωνικοοικονομικό υπόβαθρο.
Επιπλέον, η ψυχολόγος Lilit Ayrapetyan τονίζει ότι τέτοιες προκλήσεις μπορεί να προκαλέσουν άγχος στα παιδιά και να μην προάγουν την πραγματική ενσυναίσθηση. Η συμπεριφορά όπως το μοίρασμα είναι κάτι που μαθαίνεται με τον καιρό μέσω της καθοδήγησης και της επανάληψης, όχι μέσω απομονωμένων δοκιμών.
Μπορούν οι γονείς να μεταδόσουν την ενσυναίσθηση στο παιδί;
Γνωρίζαμε ότι η δεξιότητα αυτή – αν και εκ γενετής εμπεδωμένη στο DNA μας – είναι προϊόν μαθησιακής και βιωματικής εμπειρίας, αλλά πρόσφατα, μια ερευνήτρια από το Πανεπιστήμιο του Würzburg βρήκε ότι είναι και μεταδοτική.
Σύμφωνα με την μελέτη της που δημοσιεύθηκε στο Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), μπορούμε να μάθουμε ή να «ξεμάθουμε» την ενσυναίσθηση μέσω της παρατήρησης, ακόμη και από άτομα που δεν γνωρίζουμε προσωπικά. Δηλαδή, φαίνεται ότι το κοινωνικό μας περιβάλλον διαμορφώνει τις συναισθηματικές μας δεξιότητες.
Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια υπογραμμίζουν ότι οι γονείς παίζουν καθοριστικό ρόλο σε αυτό – ειδικά την περίοδο της εφηβείας. Συγκεκριμένα, η νέα έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Child Development δείχνει ότι οι γονείς που δίνουν το καλό παράδειγμα και εκφράζουν ενσυναίσθηση προς τους εφήβους τους μπορεί να βοηθούν τα παιδιά να αναπτύξουν περισσότερη ενσυναίσθηση μεγαλώνοντας.
Επιπλέον, οι έφηβοι που δείχνουν ενσυναίσθηση και υποστήριξη προς τους φίλους τους είναι πιο πιθανό να γίνουν υποστηρικτικοί γονείς, γεγονός που μπορεί να προωθήσει την ενσυναίσθηση στα δικά τους παιδιά.