Η επικύρωση (validation) είναι ένα από τα πιο δυνατά «εργαλεία» που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι γονείς για να νιώθει το παιδί ασφάλεια. Και η αίσθηση ασφάλειας είναι το θεμέλιο για ρύθμιση συναισθημάτων, την επικοινωνία και τη σύνδεση.
Τι να πείτε στο παιδί, ανάλογα με την ηλικία του
0–2 ετών: «Είμαι εδώ μαζί σου»
Στα βρέφη και νήπια η επικύρωση βιώνεται περισσότερο μέσα από τον τόνο, το άγγιγμα και την παρουσία, παρά μέσα από τις λέξεις. Η σταθερή παρουσία δείχνει ότι «Δεν φεύγω. Μπορείς να βασιστείς σε μένα». Η εξάσκηση της αναπνοής μπορεί να σας βοηθήσει να ρυθμίσετε τα συναισθήματά σας, προσφέροντας στο παιδί την ηρεμία που χρειάζεται.
Διαβάστε επίσης: Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να μεγαλώσουμε παιδιά που δεν τα παρατάνε;
3–5 ετών: «Δεν ήσουν έτοιμος/η να φύγουμε από το πάρκο και στενοχωρήθηκες»
Τα παιδιά προσχολικής ηλικίας συχνά εκφράζονται περισσότερο με τη συμπεριφορά παρά με τις λέξεις. Ονομάζοντας αυτό που βλέπετε, βοηθάτε το παιδί να κατανοήσει καλύτερα τα συναισθήματά του.
Παράλληλα μπορείτε να θέσετε όρια στη συμπεριφορά, επικυρώνοντας το συναίσθημα, π.χ. «Πέταξες το παιχνίδι γιατί ένιωσες θυμό. Θέλεις να δοκιμάσουμε έναν πιο ασφαλή τρόπο να τον εκφράζεις;».
6–9 ετών: «Είναι φυσιολογικό να νιώθεις απογοήτευση, αλλά θα το ξεπεράσουμε»
Στη σχολική ηλικία τα παιδιά βιώνουν πιο βαθιά συναισθήματα αλλά μπορεί να μην είναι σίγουρα αν είναι «σωστά». Η ονομασία και η κανονικοποίηση των συναισθημάτων από τον γονέα τα βοηθά να χτίζουν αυτοεκτίμηση και σιγουριά ότι μπορούν να διαχειριστούν προκλήσεις.
10–12 ετών: «Έχεις κάθε δικαίωμα να νιώθεις έτσι και να θέλεις να το δουλέψεις»
Οι μεγαλύτεροι μαθητές μπορούν να κάνουν πιο σύνθετες σκέψεις: να είναι αναστατωμένοι αλλά να βλέπουν και την άλλη πλευρά. Η επικύρωση εδώ σημαίνει: αναγνωρίζω την εμπειρία σου, σου δίνω γλώσσα για τη λεπτομέρεια, ενώ ανοίγω χώρο για επίλυση προβλήματος.
13+ ετών: «Ακούγεται δύσκολο. Χαίρομαι που μου το είπες»
Οι έφηβοι χρειάζονται χώρο να εκφράσουν συναισθήματα χωρίς να τα μειώνουμε ή να τα «διορθώνουμε» αμέσως. Η αναγνώριση της εμπειρίας τους και η εκτίμηση της εμπιστοσύνης τους ενισχύει τη σύνδεση και την ασφάλεια, ενώ τους δίνει δύναμη να τακτοποιήσουν μόνοι τους τα θέματα που τους απασχολούν.
Αποφεύγουμε επικριτικές φράσεις, όπως «Δεν είναι τίποτα», «Σιγά το πράγμα», «Εγώ στην ηλικία σου πέρασα πολύ πιο δύσκολα».
Η επικύρωση δεν σημαίνει ότι συμφωνούμε πάντα με το παιδί, αλλά ότι αναγνωρίζουμε πως αυτό που νιώθει είναι αληθινό για εκείνο. Όταν το παιδί νιώθει ασφαλές, μπορεί να περάσει από τη συναισθηματική ένταση στη σκέψη και στη λύση. Αυτή η βάση ασφάλειας γίνεται γέφυρα για επικοινωνία, συναισθηματική ρύθμιση και υγιή σχέση γονέα – παιδιού.
