Το FOMO (Fear of Missing Out) είναι το αίσθημα ότι άλλοι βιώνουν εμπειρίες πιο ενδιαφέρουσες, απολαυστικές ή σημαντικές από εμάς. Και ενώ οι ενήλικες το αναγνωρίζουν εύκολα, τα παιδιά και οι έφηβοι το ζουν εξίσου έντονα — και συχνά, χωρίς να μπορούν να το εκφράσουν.
Μπορεί να δημιουργηθεί από:
- Εικόνες και περιεχόμενο στα social media
- Συζητήσεις φίλων για πάρτι ή εκδρομές
- Φόβο ότι τα ίδια τα παιδιά δεν είναι «αρκετά δημοφιλή» ή «μέσα στα πράγματα»
Διαβάστε επίσης: Μικρές κουβέντες, μεγάλα οφέλη: Πώς οι συζητήσεις ενώνουν την οικογένεια;
Πώς εκδηλώνεται το παιδικό FOMO;
Το παιδί σας μπορεί να βιώνει FOMO αν:
- Αναφέρεται συχνά στο τι κάνουν «όλοι οι άλλοι»
- Δείχνει απογοητευμένο ή στενοχωρημένο όταν χάνει κάποια δραστηριότητα
- Είναι κολλημένο με το κινητό ή τις ειδοποιήσεις
- Δυσκολεύεται να συγκεντρωθεί ή να απολαύσει τη στιγμή
- Αντιδρά υπερβολικά όταν δεν προσκαλείται κάπου
Η υποτίμηση αυτών των συναισθημάτων μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση, κοινωνικό άγχος ή ακόμα και απομόνωση.
Η συζήτηση είναι το πιο δυνατό σας εργαλείο. Ρωτήστε ανοιχτά:
“Είδες κάτι που σε έκανε να νιώσεις ότι μένεις απέξω;” ή “Θα ήθελες να μιλήσουμε για το πώς ένιωσες;”
Μοιραστείτε και δικές σας εμπειρίες. Τα παιδιά νιώθουν πιο ασφαλή όταν βλέπουν ότι και οι γονείς έχουν περάσει παρόμοιες καταστάσεις.
Μαθαίνοντας να “διαβάζουν” καλύτερα τα social media
Δεν φτάνει να πούμε «μην περνάς τόση ώρα στο κινητό». Τα παιδιά χρειάζονται παιδεία στα ψηφιακά μέσα:
- Εξηγήστε τους ότι τα περισσότερα ποστ είναι επιλεγμένες στιγμές — όχι η πλήρης εικόνα.
- Ενισχύστε την κριτική τους σκέψη: Ρωτήστε “Αυτό που βλέπεις πιστεύεις ότι είναι η καθημερινότητά τους;”
- Το θέμα δεν είναι να απαγορεύσουμε την τεχνολογία, αλλά να τους μάθουμε πώς να τη διαχειρίζονται συναισθηματικά.
Είναι σημαντικό το παιδί σας να έχει ενδιαφέροντα και δραστηριότητες εκτός οθόνης. Να έχουν χόμπι που του αρέσουν (τέχνες, αθλήματα, μουσική) και πραγματικές, ποιοτικές φιλίες. Αυτά ενισχύουν τη δημιουργικότητα και την προσωπική τους έκφραση. Τα παιδιά που έχουν ισχυρή προσωπική ταυτότητα είναι λιγότερο ευάλωτα στο FOMO.
Για αυτό και οι ρουτίνες οθόνης είναι βασικές:
- Κανόνας «όχι συσκευές στο υπνοδωμάτιο»
- Οικογενειακός χρόνος χωρίς κινητά (π.χ. φαγητό, βόλτες)
- Δοκιμάστε “τεχνολογικά ανάλαφρα Σαββατοκύριακα”
- Συμπεριλάβετε τα παιδιά στη δημιουργία αυτών των κανόνων. Έτσι, νιώθουν ότι συμμετέχουν και σέβονται πιο εύκολα τα όρια.
Μάθετέ τους το JOMO – Τη χαρά του να μένεις εκτός
Το JOMO (Joy of Missing Out) ενισχύει την εσωτερική ισορροπία και την αυτονομία. Αντί να φοβούνται ότι κάτι χάνουν, δείξτε τους ότι η ηρεμία, η ξεκούραση και ο προσωπικός χρόνος έχουν αξία. “Δεν χρειάζεται να είσαι παντού. Είσαι υπέροχος/η και όταν απλώς ξεκουράζεσαι ή κάνεις αυτό που αγαπάς.”
Ωστόσο αν δείτε ότι το παιδί σας:
- Παρουσιάζει έντονο άγχος ή θλίψη
- Έχει μεταπτώσεις στη διάθεση, τον ύπνο ή την όρεξη
- Αποσύρεται κοινωνικά ή νιώθει ότι «δεν ανήκει πουθενά» τότε ίσως να χρειάζεται επαγγελματική στήριξη.
Το πιο σημαντικό μήνυμα που μπορείτε να περάσετε στο παιδί σας είναι ότι η αξία του δεν εξαρτάται από το αν είναι “μέσα σε όλα”.