Ο σεβασμός ξεκινά από εμάς. Συχνά, απαιτούμε από τα παιδιά να μας σέβονται χωρίς να τους δείχνουμε τον ίδιο σεβασμό πίσω. Αντί να τα διακόπτετε ή να φωνάζετε, προσπαθήστε να τα ακούσετε πραγματικά. Σκύψτε στο ύψος τους, κοιτάξτε τα στα μάτια και δείξτε ότι σας ενδιαφέρει αυτό που λένε. Έτσι, μέσα από το παράδειγμά σας, μαθαίνουν να ακούν κι εκείνα προσεκτικά τους άλλους.
Από τη στιγμή που το παιδί αρχίζει να μιλάει, μπορεί να μάθει να λέει «παρακαλώ» και «ευχαριστώ». Εξηγήστε του ότι η ευγένεια κάνει την επικοινωνία πιο όμορφη και ότι είστε πιο πρόθυμοι να βοηθήσετε όταν σας μιλά ευγενικά. Και φυσικά, χρησιμοποιήστε κι εσείς τις ίδιες λέξεις συχνά, όχι μόνο προς το παιδί, αλλά και προς άλλους. Έτσι, το παιδί θα αντιληφθεί ότι η ευγένεια είναι τρόπος ζωής, όχι κανόνας.
Διαβάστε επίσης: «Μαμά δεν θέλω!»: Τι κάνουμε όταν τα παιδιά γκρινιάζουν
Όταν το παιδί φωνάζει ή λέει κάτι προσβλητικό, μην το πάρετε προσωπικά. Τα παιδιά σε αυτή την ηλικία βρίσκονται ακόμα στο στάδιο που μαθαίνουν να εκφράζονται και να διαχειρίζονται τα συναισθήματά τους.
Τα παιδιά μαθαίνουν σεβασμό ακολουθώντας το παράδειγμα των γονέων και των γύρω τους, βιώνοντας την αγάπη και την εμπιστοσύνη στην οικογένεια και λαμβάνοντας θετική ενίσχυση για τη δική τους καλή συμπεριφορά. Η ενεργητική ακρόαση και ο καθορισμός σαφών ορίων είναι επίσης αποτελεσματικές μέθοδοι.
Όταν ο σεβασμός είναι αμοιβαίος
Οι γονείς χρειάζεται να προσεγγίζουν με σεβασμό και κατανόηση τις ψυχολογικές ανάγκες των παιδιών τους. Να εκτιμούν ότι τα παιδιά χρειάζονται αγάπη, όρια και ελευθερία κινήσεων για να αξιοποιήσουν πλήρως τις δυνατότητές τους. Έτσι η εξουσία των γονέων βασίζεται στη γνώση και τη σοφία και όχι στη δύναμη.
Ενθαρρύνετε τα παιδιά να κάνουν τις δικές τους επιλογές, μέσα στα όρια που έχετε θέσει. Μην επιμένετε στο να διορθώνετε κάθε τους λάθος. Μπορείτε, αντί να επέμβετε, να τα καθοδηγήσετε προς τη λύση. Αφήστε τα παιδιά να προσπαθήσουν μόνα τους, γνωρίζοντας ότι μπορούν ανά πάσα στιγμή να ζητήσουν τη βοήθειά σας.
Επιβραβεύστε την καλή συμπεριφορά. Όχι με ένα απλό «μπράβο», αλλά με συγκεκριμένο σχόλιο: «Μου άρεσε πολύ που είπες “παρακαλώ” όταν ζήτησες το παιχνίδι» ή «Σε ευχαριστώ που περίμενες να τελειώσει πρώτα η φίλη σου». Αυτές οι μικρές, σαφείς επιβραβεύσεις διδάσκουν στο παιδί τι σημαίνει πραγματικός σεβασμός, όχι φόβος, αλλά κατανόηση και αμοιβαιότητα.
Πώς λέμε «όχι» στα παιδιά;
Μερικές φορές είναι δύσκολο να πούμε «όχι» στα παιδιά μας όταν μας ζητούν κάτι. Μπορεί να μπείτε στον πειρασμό να υποχωρήσετε μόνο και μόνο για να κάνετε το παιδί σας χαρούμενο ή για να αποφύγετε τη σύγκρουση.
Ωστόσο, πρέπει να λέτε «όχι» όταν χρειάζεται. Όταν θέτετε σταθερά όρια, στέλνετε το πιο σημαντικό μήνυμα από όλα στο παιδί. Του δείχνετε ότι το αγαπάτε και νοιάζεστε για το τι του συμβαίνει. Του δείχνετε ότι γνωρίζετε τις ανάγκες του και ποιες επιθυμίες είναι απαραίτητο να εκπληρωθούν.
Ο σεβασμός είναι μια αξία, αλλά είναι επίσης και ένα σημείο συνάντησης μεταξύ δύο ανθρώπων με διαφορετικές απόψεις.