Συνήθως οι έφηβοι περνούν το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας καθιστοί, στο σχολείο, κάνοντας τα μαθήματά τους ή στο σπίτι, παρακολουθώντας τα social media. Σας ακούγεται οικείο; Ίσως το παιδί σας κάνει τα ίδια. Στην πραγματικότητα, πάνω από 80% των μαθητών δεν κινούνται αρκετά για να παραμείνουν υγιείς, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
Διαβάστε επίσης: Ταλαντούχα παιδιά: Αναγνωρίζουμε τα κρυφά τους χαρίσματα
Αυτό επιβεβαιώνεται και από μελέτες που αφορούν στη φυσική δραστηριότητα των μαθητών. Το γεγονός ότι δεν κινούνται αρκετά είναι σημαντικό, καθώς μπορεί να επηρεάσει τόσο το σώμα όσο και το μυαλό τους.
Η γενική τάση της μείωσης της κινητικότητας φαίνεται και στον τρόπο που μετακινούνται τα παιδιά, σύμφωνα με σχετική αυστριακή έρευνα. Συγκεκριμένα, το ποσοστό των μαθητών που πηγαίνουν σχολείο με τα πόδια μειώθηκε από το 35% στο 25% μεταξύ του 1995 και του 2014.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Πολλοί από τους λόγους για αυτή την κατάσταση σχετίζονται με το πώς περνάμε τον ελεύθερο χρόνο τους τα παιδιά τη σημερινή εποχή. Πολλοί έφηβοι είναι κολλημένοι στα smartphones, τα τάμπλετ και τους υπολογιστές. Το σχολείο καταναλώνει επίσης πολύ χρόνο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει αρκετός χρόνος για να τρέξουν, να κάνουν ποδήλατο ή απλώς να περπατήσουν έξω.
Και μετά τα lockdowns του COVID-19, η κατάσταση χειροτέρεψε. Οι άνθρωποι έμειναν περισσότερο μέσα και κάποιες συνήθειες στις οικογένειες άλλαξαν. Επηρεάστηκαν τόσο οι ενήλικες, όσο και τα παιδιά.
Πολύ καθισιό, πολλά προβλήματα
Όταν καθόμαστε πολύ και δεν κινούμαστε, δεν νιώθουμε απλώς κουρασμένοι ή πιασμένοι. Αυτό μπορεί επίσης να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα. Στην εν λόγω έρευνα διαπιστώθηκε ότι όλο και περισσότεροι έφηβοι γίνονται υπέρβαροι, ενώ η ψυχική τους υγεία χειροτερεύει.
Η μελέτη έδειξε ότι τέσσερις φορές περισσότεροι νέοι αντιμετωπίζουν ψυχικά προβλήματα σε σύγκριση με πριν από 10 χρόνια. Οι έφηβοι αναφέρουν ότι νιώθουν λυπημένοι, κουρασμένοι και έχουν ακόμη και προβλήματα στον ύπνο.
Επιπλέον, ο τρόπος που τα παιδιά κινούνται σήμερα μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που θα μετακινούνται όταν μεγαλώσουν. Αν τους μεταφέρουν οι γονείς συνεχώς με αυτοκίνητο ως παιδιά, πιθανότατα θα συνεχίσουν να το κάνουν και ως ενήλικες παίρνοντας το δικό τους αμάξι. Αυτό από μόνο του δεν θα ήταν κακό, αλλά συχνά οι νέοι τείνουν να αγνοούν την αξία της ενεργής κινητικότητας, κάτι που μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία τους, στην ασφάλεια στους δρόμους και στο περιβάλλον.
Η δύναμη των μετακινήσεων
Εδώ είναι τα καλά νέα. Ακόμα και μικρές ποσότητες κίνησης μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά. Δεν χρειάζεται τα παιδιά να ακολουθούν κάποιο αυστηρό πρόγραμμα άσκησης καθημερινά. Το περπάτημα για το σχολείο ή το ποδήλατο για να πάνε βόλτα με τους φίλους τους σε ένα πάρκο, πάντα τηρώντας όλα τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας, είναι μορφές ενεργής κινητικότητας. Αυτό σημαίνει μετακίνηση από το ένα μέρος στο άλλο με τη χρήση της δικής μας ενέργειας, αντί να χρησιμοποιούμε μόνο συγκοινωνίες ή αυτοκίνητο.
Οι επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι που περπατούν ή ποδηλατούν φαίνεται να αισθάνονται καλύτερα. Συνήθως είναι πιο ευτυχισμένοι, λιγότερο αγχωμένοι και πιο ενεργοί κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ωστόσο, οι επιστήμονες δεν έχουν ακόμα πλήρως κατανοήσει πώς ακριβώς συνδέονται αυτά τα οφέλη, ειδικά για ένα παιδί. Επιπλέον, οι μελέτες που εξετάζουν την παιδική φυσική δραστηριότητα συχνά εστιάζουν σε μικρότερα παιδιά.
Τι εξέτασε η έρευνα
Η ομάδα των ερευνητών ήθελε να μάθει πώς η καθημερινή κίνηση επηρεάζει το πώς νιώθουν τα παιδιά. Ζητήθηκε, λοιπόν, από 71 μαθητές ηλικίας 12-14 ετών από τρία σχολεία να καταγράφουν τις μετακινήσεις τους, τις δραστηριότητές τους και την ευημερία τους για 7 ημέρες.
Κάθε βράδυ, τα παιδιά συμπλήρωναν ένα διαδικτυακό ημερολόγιο με τις μετακινήσεις τους, τις δραστηριότητες και την ευημερία τους. Το ημερολόγιο περιλάμβανε λεπτομέρειες για το πού πήγαν, πώς μετακινήθηκαν, πόσο κινήθηκαν και με ποια ένταση, καθώς και πώς ένιωθαν εκείνη την ημέρα.
Σκοπός δεν ήταν μόνο να εξεταστεί η άσκηση ή τα αθλήματα που πραγματοποιούνται σε συγκεκριμένα μέρη, αλλά και το πώς η καθημερινή κίνηση μεταξύ διαφορετικών τοποθεσιών -όπως περπάτημα ή ποδηλασία- μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να αισθάνονται καλύτερα.
Αποτελέσματα
Στην έρευνα, εξετάστηκε πόσο συχνά τα παιδιά ακολουθούσαν τη σύσταση του ΠΟΥ για 1 ώρα φυσικής δραστηριότητας κάθε μέρα για 7 ημέρες. Όταν μετρήθηκαν μόνο δραστηριότητες όπως τα σχολικά αθλήματα σε συγκεκριμένα μέρη, τα παιδιά είχαν περίπου 3,9 ημέρες δραστηριότητας την εβδομάδα. Όταν όμως συμπεριλήφθηκαν και οι ενεργές μετακινήσεις σε διαδρομές, όπως περπάτημα ή ποδήλατο για το σχολείο, αυτός ο αριθμός αυξήθηκε σε 4,6 ημέρες την εβδομάδα.
Μπορεί να μιλάμε για λίγο ακόμα χρόνο, αλλά η συγκεκριμένη ανακάλυψη είναι κάτι πολύ περισσότερο από αυτό. Δείχνει ότι οι ενεργές μετακινήσεις βοηθούν πραγματικά στη βελτίωση της γενικής υγείας των εφήβων.