Εγκυμοσύνη και δόντια: Πώς να τα φροντίσετε σωστά!

Ανάμεσα στα συμπτώματα που προκαλούν οι ορμονικές αλλαγές της κύησης είναι και η ευαισθησία των ούλων. Γι’ αυτό, ακόμα κι αν μέχρι τώρα δεν είχατε ποτέ πρόβλημα με τα ούλα σας, δεν είναι καθόλου απίθανο να διαπιστώσετε ξαφνικά ότι ματώνουν όταν πλένετε τα δόντια σας κι όταν πάτε να δαγκώσετε ένα μήλο ή να χρησιμοποιήσετε μια οδοντογλυφίδα. Γιατί ματώνουν τα δόντια μου; Ο λόγος είναι ότι, σε αυτή τη φάση της ζωής σας, τα ούλα διογκώνονται ελαφρώς και γίνονται πολύ πιο ευαίσθητα, με αποτέλεσμα να ματώνουν εύκολα. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μια μορφή ουλίτιδας (δηλαδή, φλεγμονής των ούλων), η οποία προσβάλλει τις μέλλουσες μαμάδες, καθώς το ανοσοποιητικό τους σύστημα είναι αδύναμο να αντιμετωπίσει τα βακτήρια που βρίσκονται στην οδοντική πλάκα. Γι’ αυτό το λόγο, άλλωστε, ονομάζεται «ουλίτιδα της εγκυμοσύνης». Για να την αντιμετωπίσετε, είναι σημαντικό να φροντίζετε τη στοματική σας υγιεινή. Στις περισσότερες περιπτώσεις και εφόσον δεν υπάρχει κάποιο άλλο πρόβλημα με τα ούλα, η κατάσταση θα αρχίσει να βελτιώνεται σταδιακά αμέσως μετά τον τοκετό. Σπάνια (και κυρίως εάν δεν δείξετε την απαραίτητη προσοχή) η ουλίτιδα μπορεί να προκαλέσει περιοδοντίτιδα, δηλαδή μια εκτεταμένη φλεγμονή των ιστών που στηρίζουν τα δόντια, κι έτσι τα δόντια αρχίζουν να κουνιούνται. Σύμφωνα με τελευταίες έρευνες, μάλιστα, η περιοδοντίτιδα μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό, όπως συμβαίνει με όλες τις χρόνιες φλεγμονές, με όσους κινδύνους αυτό συνεπάγεται για το μωρό. Υπολογίζεται ότι οι γυναίκες με περιοδοντίτιδα διατρέχουν κατά εφτά φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να γεννήσουν πρόωρα. Ωστόσο, όταν η μέλλουσα μητέρα φροντίζει σωστά την υγεία των δοντιών και των ούλων της, αυτή η προοπτική έχει ελάχιστες πιθανότητες να προκύψει.

Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να περιμένετε να μείνετε έγκυος για να ασχοληθείτε με την υγιεινή των δοντιών και των ούλων σας. Άλλωστε, δεν είναι η εγκυμοσύνη που προκαλεί την ουλίτιδα. Στην πραγματικότητα, η φλεγμονή δημιουργείται εξαιτίας της ελλιπούς φροντίδας, η οποία επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό των βακτηριδίων που υπάρχουν στο στόμα. Ο καλύτερος τρόπος για να αποφύγετε τη δημιουργία πλάκας είναι να πλένετε τακτικά τα δόντια σας, μετά από κάθε γεύμα. Επιλέξτε μια μαλακή οδοντόβουρτσα για να μην πληγώνετε τα ούλα, και επισκεφτείτε τον οδοντίατρό σας όταν διαπιστώσετε ότι είστε έγκυος, για να σας δώσει τις κατάλληλες συμβουλές για την περίπτωσή σας. Εάν πρόκειται για προγραμματισμένη εγκυμοσύνη και παράλληλα έχετε ευαίσθητα ούλα ή προβλήματα στα δόντια, θα ήταν καλό να ενημερώσετε τον οδοντίατρό σας ότι προτίθεστε να μείνετε έγκυος. Ίσως χρειαστεί να κάνετε κάποια θεραπεία πριν από την εγκυμοσύνη για να προλάβετε τυχόν προβλήματα.

Εάν έχετε πρόβλημα τερηδόνας στα δόντια σας, όχι μόνο μπορείτε αλλά επιβάλλεται να ακολουθήσετε την ανάλογη θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Ο λόγος είναι ότι η τερηδόνα οφείλεται σε μικροβιακή λοίμωξη και, όπως όλες οι λοιμώξεις, μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του μωρού σας. Από τον τέταρτο μέχρι τον έβδομο μήνα, ο οδοντίατρός σας μπορεί να προχωρήσει κανονικά σε οποιαδήποτε οδοντιατρική εργασία -σφράγισμα, τρόχισμα, ακόμα και νάρκωση- χωρίς κανένα πρόβλημα. Οι ενέσεις τοπικής αναισθησίας γίνονται χωρίς κανένα κίνδυνο για το μωρό. Στο πρώτο και στο τελευταίο τρίμηνο, μπορείτε να κάνετε λιγότερο επεμβατικές εργασίες στα δόντια σας (όπως καθαρισμό). Στην πραγματικότητα, οι θεραπείες που δεν συνιστάται να γίνονται στην περίοδο της εγκυμοσύνης είναι ελάχιστες, όπως π.χ. η λεύκανση των δοντιών για την οποία θα πρέπει να περιμένετε μέχρι να σταματήσετε και το θηλασμό. Επίσης, οι ακτινογραφίες αποφεύγονται κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου και γίνονται μόνο στο δεύτερο ή στο τρίτο τρίμηνο και μόνο εάν κριθούν απολύτως απαραίτητες και πάντα με τις απαιτούμενες προφυλάξεις (με ποδιά μολύβδου). Ασφαλώς, όλα εξαρτώνται από το πόσο επείγουσα είναι η κατάσταση, αλλά και τη μέχρι τότε πορεία της εγκυμοσύνης.

Είναι γενικός κανόνας για όλες τις εγκύους ότι δεν πρέπει να παίρνουν οποιοδήποτε φάρμακο χωρίς την έγκριση του γυναικολόγου τους. Η περίπτωση του πονόδοντου δεν αποτελεί εξαίρεση. Είτε υπάρχει κάποια φλεγμονή είτε απλά νιώθετε ότι κάποιο δόντι έχει χαλάσει, απαγορεύεται αυστηρά να πάρετε αντιφλεγμονώδη, ενώ τα μόνα σκευάσματα που θεωρούνται ασφαλή είναι τα παυσίπονα με παρακεταμόλη. Εάν υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης, ο οδοντίατρος μπορεί σε συνεργασία με το γυναικολόγο σας να σας συνταγογραφήσει μια αντιβίωση συμβατή με την εγκυμοσύνη. Πάντως, σε περίπτωση που έχετε πονόδοντο, το χειρότερο που μπορείτε να κάνετε είναι να περιμένετε να περάσει. Ενημερώστε άμεσα το γιατρό σας κι εκείνος θα σας δώσει την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή.  

Όταν οι ανακατωσούρες που αντιμετωπίζει η πλειοψηφία των εγκύων τους πρώτους μήνες της κύησης συνοδεύονται από εμετούς, μπορεί να έχουν καταστροφικές συνέπειες για την υγεία των δοντιών. Τα γαστρικά οξέα που ανεβαίνουν στο στόμα κάνουν πιο όξινο το pH του, διαμορφώνοντας έτσι ένα εχθρικό για τα δόντια περιβάλλον. Το σμάλτο καταστρέφεται από τη συχνή «επίθεση» που δέχεται από τα οξέα, και η καταστροφή αυτή είναι μη αναστρέψιμη. Τα δόντια χάνουν τη στιλπνότητά τους και σταδιακά φθείρονται. Γι’ αυτό, εάν ανήκετε στις γυναίκες που υποφέρουν από εμετούς στην εγκυμοσύνη, θα πρέπει να ξεπλένετε κάθε φορά καλά το στόμα σας, προσθέτοντας στο νερό ένα κουταλάκι του γλυκού μαγειρική σόδα για να κάνετε ξανά ουδέτερο το pH. Προσοχή: Αποφύγετε να πλύνετε τα δόντια σας μόλις κάνετε εμετό. Η οδοντόκρεμα συμβάλλει, επίσης, στο να γίνει όξινο το pH του στόματος, ενώ το βούρτσισμα δεν αποκλείεται να προκαλέσει εκ νέου εμετό. Προτιμήστε να περιμένετε μία ώρα πριν τα βουρτσίσετε.

Με τη συνεργασία της Ελευθερίας Ντίνα (οδοντίατρος).