Ιλαρά, μηνιγγίτιδα, κοκκύτης, παρωτίτιδα… Λέξεις που η ανθρωπότητα μπορούσε εδώ και δεκαετίες να αντιμετωπίζει ως κειμήλια ενός παρελθόντος που ανήκει στις σελίδες των βιβλίων και της ιατρικής ιστορίας, απειλούν να προστεθούν ξανά στο λεξιλόγιό της, ως μια ακόμη «παρενέργεια» του κοροναϊού.
Στο διάστημα της πανδημίας, το ενδιαφέρον μας στράφηκε τόσο έντονα στην προστασία των παιδιών μας και συνολικά της οικογένειας έναντι της Covid-19, ώστε αρκετοί αμελήσαμε τα απαραίτητα τακτικά ραντεβού με τον παιδίατρο. Και, φυσικά, το άγχος απέναντι στον κοροναϊό έκανε αρκετούς γονείς να αντιμετωπίσουν τα ιατρεία ως πιθανές εστίες μετάδοσης, παρά τις υποδειγματικές προσπάθειες του ιατρικού προσωπικού για πλήρη τήρηση των μέτρων προστασίας.
Ευτυχώς, η κοινωνική αποστασιοποίηση στάθηκε ικανή να αποτρέψει και τη μετάδοση των «παιδικών» ασθενειών, όμως με την επιστροφή των παιδιών μας στις σχολικές τάξεις και τις παιδικές χαρές, αυξάνεται και ο κίνδυνος της έκθεσής τους σε ιούς και βακτήρια.
Για αυτό και η Ελληνική Παιδιατρική Εταιρεία έκρουσε πρόσφατα τον κώδωνα του κινδύνου σε σχέση με το εμβολιαστικό κενό που προέκυψε στη διάρκεια της πανδημίας από τη μεγάλη μείωση των βασικών εμβολιασμών ρουτίνας παιδιών και εφήβων, ανοίγοντας τον δρόμο σε λοιμώδεις ασθένειες που η ανθρωπότητα είχε καταφέρει να νικήσει.
Πότε κοιτάξατε τελευταία φορά το βιβλιάριο του παιδιού;
Το πρώτο πράγμα που καλούμαστε να κάνουμε ως γονείς για να αντιστρέψουμε αυτή την πραγματικότητα, είναι να ελέγξουμε άμεσα τα βιβλιάρια υγείας των παιδιών μας, για να βεβαιωθούμε πως δεν έχουμε παραλείψει κάποια δόση εμβολίου, αφήνοντάς τα ακάλυπτα απέναντι σε κινδύνους που μπορούμε να προλάβουμε. Σε περίπτωση που διαπιστώσουμε ότι έχουμε μείνει πίσω, είναι απαραίτητο να προγραμματίσουμε άμεσα μια επίσκεψη στον παιδίατρό μας για την χορήγησή τους.
Ακόμη, όμως, κι αν έχουμε μείνει πιστοί στον προγραμματισμό των εμβολίων, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τα καθιερωμένα checkup των μικρών μας. Πηγαίνοντας στον γιατρό, καλό είναι να έχουμε προετοιμάσει μια λίστα με ερωτήσεις γύρω από τη συνολική εικόνα της υγείας τους, αλλά και γύρω από νοσήματα που θα μπορούσαν να τα απειλήσουν, και για τα οποία η επιστήμη έχει ήδη αναπτύξει αποδεδειγμένα ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια.
Η περίπτωση της Μηνιγγίτιδας Β
Μια ασθένεια απέναντι στην οποία οι γονείς εμφανίζονται συχνά ανενημέρωτοι, είναι η Μηνιγγίτιδα Β, μια ιδιαίτερα επικίνδυνη νόσος που μπορεί να προσβάλει κάθε ηλικιακή ομάδα, όμως δείχνει «προτίμηση» στα βρέφη και τα νήπια.
Το μέγεθος της απειλής γίνεται εύκολα κατανοητό, βάσει ορισμένων εξαιρετικά ανησυχητικών στατιστικών στοιχείων: Ένα στα 5 περιστατικά Μηνιγγίτιδας Β μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές, όπως μόνιμες αναπηρίες, ενώ ακόμη και ένα στα 10 περιστατικά μπορεί να καταλήξει στον θάνατο.
Μια από τις αιτίες για αυτές τις τόσο δυσμενείς εκβάσεις, είναι ο τρόπος που εξελίσσεται η Μηνιγγίτιδα Β: Στα αρχικά της στάδια, τα συμπτώματα της νόσου θυμίζουν εκείνα της απλής γρίπης, με υψηλό πυρετό, πονοκέφαλο, αυχενική δυσκαμψία, εμετό, φωτοφοβία και αιμορραγικό εξάνθημα, κάνοντας πολλούς γονείς να πιστεύουν πως δεν πρόκειται παρά για ένα απλό κρυολόγημα που θα περάσει γρήγορα. Όμως μέσα σε ένα μόλις 24ωρο η νόσος εξελίσσεται ραγδαία, δημιουργώντας ακόμη και μη αναστρέψιμες βλάβες.
Η μετάδοσή της συμβαίνει εξίσου εύκολα και αθόρυβα: Ένας στους 10 ενήλικες είναι ασυμπτωματικός φορέας του βακτηρίου που την προκαλεί, και το οποίο μεταδίδεται στα παιδιά μέσω καθημερινών κινήσεων, όπως το φιλί, ο βήχας και το φτέρνισμα. Πιο ευάλωτα στη νόσο είναι τα βρέφη κάτω του ενός έτους, ενώ αμέσως μετά ακολουθούν τα νήπια έως τεσσάρων ετών. Λόγω της έντονης κοινωνικότητάς τους, οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο προσβολής από την ασθένεια.
Εμβόλια που σώζουν ζωές
Μοναδική αποτελεσματική πρόληψη απέναντι στη Μηνιγγίτιδα Β, είναι ο πλήρης και έγκαιρος εμβολιασμός των παιδιών – ο οποίος, εξάλλου, μπορεί να ξεκινήσει ήδη από την ηλικία των δύο μηνών. Αναγκαίος είναι ο εμβολιασμός των παιδιών μας και απέναντι στους υπόλοιπους τύπους μηνιγγίτιδας, όμως θα πρέπει να έχουμε πάντα στο νου μας ότι δεν τα προστατεύει και από τη μηνιγγίτιδα τύπου Β.
Σε κάθε περίπτωση, είναι ευθύνη μας να ζητήσουμε από τον παιδίατρο τη σφαιρική μας ενημέρωση για την ασθένεια και τους κινδύνους της, όπως και για κάθε άλλη απειλή για την υγεία των παιδιών μας.