Όταν ένα μωρό γεννηθεί πριν την 37η εβδομάδα της εγκυμοσύνης, τότε θεωρείται πρόωρο – αυτό σημαίνει ότι το βρέφος δεν είχε αρκετό χρόνο να μεγαλώσει και να αναπτυχθεί όσο θα έπρεπε πριν από τη γέννηση.

Τα περισσότερα πρόωρα μωρά γεννιούνται μεταξύ 32 και 36 εβδομάδων και δεν αντιμετωπίζουν σοβαρά μακροπρόθεσμα προβλήματα.

Ωστόσο, τα περισσότερα μωρά που γεννιούνται πριν από τις 32 εβδομάδες και όσα ζυγίζουν 2,5 κιλά ή λιγότερο, χρειάζονται βοήθεια για να αναπνεύσουν ενώ μπορεί να χρειαστούν εισαγωγή σε Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ), μέχρι να αναπτυχθούν αρκετά για να επιβιώσουν μόνα τους.

Τα πολύ πρόωρα μωρά διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο αναπτυξιακών προβλημάτων. Βρέφη τα οποία γεννιούνται γεννιούνται στις 23 με 24 εβδομάδες είναι πιθανό να επιβιώσουν, αλλά είναι επικίνδυνο.

Αλλά, χάρη στην πρόοδο της επιστήμης 9 στα 10 πρόωρα μωρά επιβιώνουν και τα περισσότερα συνεχίζουν να αναπτύσσονται φυσιολογικά.

Στην Ελλάδα, σχεδόν 1 στα 10 μωρά γεννιέται πρόωρα.

Τι μπορεί να προκαλέσει πρόωρο τοκετό

Η αιτία του πρόωρου τοκετού είναι άγνωστη στις μισές περίπου περιπτώσεις. Όταν είναι γνωστή, είναι συχνά επειδή μια μητέρα έχει ένα πρόβλημα υγείας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, όπως:

  • διαβήτη (υψηλό σάκχαρο στο αίμα)
  • υπέρταση (υψηλή αρτηριακή πίεση)
  • καρδιακά ή νεφρικά προβλήματα
  • λοίμωξη των αμνιακών μεμβρανών ή του κόλπου ή του ουροποιητικού συστήματος

Τα μωρά μπορούν επίσης να γεννηθούν νωρίς εάν:

  • υπάρχει αιμορραγία, που συχνά οφείλεται σε χαμηλό πλακούντα (προδρομικός πλακούντας) ή σε πλακούντα που χωρίζεται από τη μήτρα (αποκόλληση πλακούντα)
  • η μήτρα της μητέρας δεν έχει τυπικό σχήμα
  • υπάρχει πολλαπλή κύηση (δίδυμα, τρίδυμα ή περισσότερα)
  • η μητέρα ήταν λιποβαρής πριν από την εγκυμοσύνη ή δεν πήρε αρκετό βάρος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης
  • η μητέρα κάπνιζε, χρησιμοποιούσε ναρκωτικά ή έπινε αλκοόλ ενώ ήταν έγκυος

Εάν είστε λιγότερο από 37 εβδομάδες έγκυος κι εμφανίσετε οποιοδήποτε από τα σημάδια πρόωρου τοκετού – συσπάσεις, σπάσιμο των νερών σας, αιμορραγία, «εμφάνιση» βλέννας από τον κόλπο σας ή ξαφνική μείωση στις κινήσεις του μωρού –  επικοινωνήστε άμεσα με το γιατρό σας ή με το πλησιέστερο μαιευτήριο.

Είναι πιθανό ο τοκετός να επιβραδυνθεί ή να σταματήσει. Αλλά κάθε επιπλέον μέρα που το μωρό μένει μέσα στη μήτρα σας, η πιθανότητα επιβίωσής του αυξάνεται.

Τι θα συμβεί στον τοκετό

Τα πολύ πρόωρα μωρά είναι καλύτερα να γεννηθούν σε νοσοκομείο που διαθέτει ΜΕΝΝ. Αν το νοσοκομείο στο οποίο πρόκειται να γεννήσετε δεν διαθέτει ΜΕΝΝ, ενδεχομένως να διακομιστείτε πριν τον τοκετό σε άλλο νοσοκομείο.

Στην αίθουσα τοκετού, μπορεί να σας χορηγηθούν φάρμακα για να σταματήσουν για λίγο τις συσπάσεις. Αυτό σας επιτρέπει να μεταφερθείτε σε άλλο νοσοκομείο, αν είναι απαραίτητο. Μπορεί επίσης να λάβετε ενέσεις κορτικοστεροειδών 12 έως 24 ώρες πριν από τη γέννηση για να βοηθήσετε τους πνεύμονες του μωρού σας να λειτουργήσουν πιο αποτελεσματικά.

Τα πρόωρα μωρά μπορούν να γεννηθούν πολύ γρήγορα – συνήθως μέσω του κόλπου. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει ότι είναι ασφαλέστερο να γεννηθεί το μωρό με καισαρική τομή. Ο γιατρός σας θα συζητήσει αυτήν την απόφαση μαζί σας.

Μια ιατρική ομάδα από τη ΜΕΝΝ θα είναι εκεί για τον τοκετό. Μόλις γεννηθεί το μωρό σας, θα το φροντίσουν τοποθετώντας το σε ένα κρεβάτι ανάνηψης. Η ομάδα θα κρατήσει το μωρό σας ζεστό και θα το βοηθήσει να αναπνεύσει με μάσκα οξυγόνου ή αναπνευστικό σωλήνα και πιθανώς με κάποιο φάρμακο. Μερικά πρόωρα μωρά χρειάζονται καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) ή ένεση αδρεναλίνης, για να συνεχίσει η καρδιά τους να χτυπά.

Μόλις η υγεία του μωρού σας σταθεροποιηθεί, μπορεί να μεταφερθεί στη ΜΕΝΝ.

Όταν έρθει η ώρα να πάτε σπίτι

Το νοσοκομείο δεν θα σας δώσει εξιτήριο μέχρι να βεβαιωθεί ότι τόσο το μωρό όσο κι εσείς είστε έτοιμοι. Το προσωπικό θα φροντίσει να κατανοήσετε πώς να φροντίζετε το μωρό σας στο σπίτι. Θα σας δείξουν επίσης πώς να χρησιμοποιήσετε οποιονδήποτε εξοπλισμό μπορεί να χρειαστείτε.

Φτάνοντας σπίτι, είναι φυσιολογικό να αισθάνεστε λίγο ανήσυχοι φροντίζοντας μόνοι σας το μωρό. Πάρτε το χρόνο σας σε ένα ήρεμο και ήσυχο περιβάλλον μέχρι να συνηθίσετε και οι δύο να είστε στο σπίτι.

Η φροντίδα ενός πρόωρου βρέφους μπορεί να είναι πιο απαιτητική από τη φροντίδα ενός τελειόμηνου. Φροντίστε, λοιπόν, να τρώτε καλά κι όποτε μπορείτε να ξεκουράζεστε και ίσως να κάνετε και λίγη γυμναστική. Προσπαθήστε, επίσης, να βρίσκετε χρόνο και για το άλλο ή τα άλλα σας παιδιά. Αναζητήστε υποστήριξη από φίλους, οικογένεια και ομάδες υποστήριξης.

 

Προετοιμαστεί για τη φροντίδα ενός πρόωρου μωρού, παρακολουθώντας τον κύκλο διαδικτυακών μαθημάτων του Σχολείου Γονέων Πρόωρων Νεογνών.