Μια νέα μελέτη από το Πανεπιστήμιο της Βαρκελώνης αποκαλύπτει ότι ο τρόπος με τον οποίος μιλάτε στο μωρό σας τα πρώτα στάδια της ζωής του έχει καθοριστική σημασία για τη δική του ομιλία.

Η προσωδία – ρυθμός, μελωδική έμφαση, τόνος, παύσεις – παίζει θεμελιώδη ρόλο στην απόκτηση της γλώσσας και τη γνωστική ανάπτυξη των βρεφών.

Βελτιώνει, μάλιστα, την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν μακρινές γραμματικές κανονικότητες.

Διαβάστε επίσης: Μωρό: Όταν το κλάμα του «κόβει» την ανάσα

Η μελέτη αναδεικνύει τον κρίσιμο αντίκτυπο των λεπτών αλλαγών του τονικού ύψους στην επεξεργασία πληροφοριών στην πρώιμη παιδική ηλικία και ρίχνει φως στο ρόλο της προσωδίας στην απόκτηση της γλώσσας.

Η απόκτηση της γλώσσας είναι μια σύνθετη διαδικασία που απαιτεί διαφορετικές νευρικές και γνωστικές δεξιότητες από την πρώιμη παιδική ηλικία

Μία από τις μεγάλες προκλήσεις των παιδιών στην εκμάθηση της γλώσσας είναι να διακρίνουν τις λέξεις που συνδέονται γραμματικά μεταξύ τους, παρόλο που ακούνε τη μία λέξη μετά την άλλη.

Μπορούμε εύκολα να καταλάβουμε ότι στην πρόταση «Αυτή, που δεν πίνει ποτέ καφέ, κοιμάται περισσότερο», το «αυτή» είναι το υποκείμενο του ρήματος «κοιμάται», παρόλο που η πρώτη πρόταση έχει πολλές λέξεις ανάμεσα στο υποκείμενο και το ρήμα.

Πώς, όμως, αντιμετωπίζει ο εγκέφαλος ενός παιδιού το γεγονός ότι πρέπει να βρει κανονικότητες μεταξύ των λέξεων που απέχουν η μία από την άλλη σε μια πρόταση; Δεδομένου ότι υπάρχουν πολλές λέξεις που θα μπορούσαν να συνδυαστούν, φαίνεται αδύνατο να τις παρακολουθήσει όλες.

Μέχρι σήμερα θεωρούνταν ότι τα μωρά δεν μπορούσαν να αναγνωρίσουν αυτές τις μακρινές κανονικότητες στο σήμα ομιλίας μέχρι το πρώτο έτος της ζωής τους. Τώρα, μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science Advances αποκαλύπτει ότι τα μωρά 9 μηνών είναι ευαίσθητα στις γραμματικές κανονικότητες που περιέχονται στα γλωσσικά στοιχεία.

Τα συμπεράσματα της μελέτης αναδεικνύουν τη σημασία της προσωδίας -ρυθμός, μελωδικός τονισμός, τονικό ύψος, παύσεις κ.ά.- που διευκολύνει τη διαδικασία εκμάθησης της γλώσσας από τα μωρά.

Εκμάθηση της γλώσσας και προσωδία στα μωρά

Η προσωδία, γνωστή και ως «η μουσική του λόγου», παίζει θεμελιώδη ρόλο στην επικοινωνιακή λειτουργία των ανθρώπων και στην κατανόηση της γλώσσας.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, όταν η προσωδία είναι παρούσα στην ομιλία, βελτιώνει την ικανότητα των μωρών να αναγνωρίζουν μακρινές γραμματικές κανονικότητες, και αυτό φαίνεται στην εγκεφαλική δραστηριότητα των μωρών και στη συμπεριφορά τους.

Στο πλαίσιο της μελέτης, οι ερευνητές αξιολόγησαν την ευαισθησία των μωρών ηλικίας 9 μηνών στις γραμματικές κανονικότητες -με και χωρίς προσωδία- προσθέτοντας ένα υψηλό τονικό ύψος στις συλλαβές που είχαν αυτά τα γλωσσικά στοιχεία.

Οι εξαρτήσεις στη δομή του λόγου δημιουργήθηκαν μέσω τρισύλλαβων ακολουθιών που ενσωματώθηκαν σε μια ρυθμιζόμενη δομή, σε αντίθεση με μια άλλη ακολουθία στην οποία οι συλλαβές ήταν τυχαία οργανωμένες.

Η ικανότητα των βρεφών να διακρίνουν τη γλώσσα

Όταν τα μωρά εκτέθηκαν σε μια επίπεδη ομιλία (χωρίς τόνο), δεν εντοπίστηκαν σημάδια συμπεριφοράς που σχετίζονταν με τη μάθηση. Παρόλο που ο εγκέφαλός τους ήταν σε θέση να τα ανιχνεύσει.

Ωστόσο, όταν η ομιλία είχε σήματα τονικού ύψους που υπογράμμιζαν αυτές τις κανονικότητες, είδαν τόσο νευρωνικές αποκρίσεις όσο και μέτρα συμπεριφοράς. Γεγονός που δείχνει ότι τα μωρά μπορούσαν να βελτιώσουν τη μάθησή τους σε αυτό το νέο πλαίσιο.

Τα μωρά διαθέτουν ισχυρούς μηχανισμούς μάθησης που τους επιτρέπουν να μαθαίνουν αποτελεσματικά γλώσσες ακόμη και πριν από τον πρώτο χρόνο της ζωής τους, σημειώνουν οι συγγραφείς.

«Τα ευρήματα αυτά ρίχνουν φως στην κατανόηση του ρόλου της προσωδίας στην κατάκτηση της γλώσσας και παρέχουν στοιχεία για τον κρίσιμο αντίκτυπο των λεπτών μεταβολών του τονικού ύψους στην επεξεργασία πληροφοριών στην πρώιμη παιδική ηλικία.