Μπορεί να μην υπάρχει διαζύγιο χωρίς καβγάδες, αλλά μπορεί να υπάρξει χωρίς πόλεμο. Όταν μάλιστα υπάρχουν παιδιά στη μέση, η καλή συνεννόηση δεν είναι επιλογή αλλά, κατά κάποιο τρόπο, επιβάλλεται. Η μαμά συνεχώς φωνάζει, ο μπαμπάς δε θέλει πια να την ακούει, γιατί το μόνο που κάνει είναι να τον κριτικάρει. Κάποια ζευγάρια φωνάζουν μέχρι να τους κοπεί η φωνή, ενώ άλλα απλώς σιωπούν γιατί καιρό τώρα ξέρουν ότι δεν έχουν πια να πουν τίποτα. Όταν δεν μπορείς πια με κανέναν τρόπο να θυμηθείς τι ήταν αυτό που σε έκανε να ερωτευτείς το σύντροφό σου, όταν πάψεις να εκτιμάς τις πράξεις του και δεν μπορείς να σεβαστείς ούτε τον ίδιο, τότε η σχέση έχει τελειώσει. Αυτό που απομένει είναι να «εφευρεθεί» μια νέα, κοινή γλώσσα που αφορά αποκλειστικά την αρμονική και ισορροπημένη ανατροφή του παιδιού.

Να ζητήσω βοήθεια από ειδικό;

Ποια είναι όμως τα πιο συνηθισμένα προβλήματα που μπορούν να λυθούν με την παρέμβαση του οικογενειακού συμβούλου; Θέματα που αφορούν το χωρισμό, το διαζύγιο, τη διατροφή, αλλά κυρίως την κοινή γραμμή διαπαιδαγώγησης. Τους συμβούλους συνήθως τους αναζητούν  οι γονείς που επιθυμούν το παιδί τους να είναι ευτυχισμένο και ψυχικά υγιές παρά το διαζύγιό τους. Μια βασική προϋπόθεση για να επισκεφτεί ένα ζευγάρι το σύμβουλο είναι τόσο ο άντρας όσο και η γυναίκα να το κάνουν με δική τους βούληση και αφήνοντας πίσω τους τα δυσάρεστα γεγονότα που τους οδήγησαν στο χωρισμό. Το μόνο που πρέπει να έχει σημασία και για τις δύο πλευρές είναι το καλό του παιδιού. Είναι σημαντικό και μετά το χωρισμό και οι δύο γονείς να επισκέπτονται τη δασκάλα στο σχολείο και να παρακολουθούν τις σχολικές γιορτές. Αν ο σύμβουλος, ο οποίος πάντα κρατάει ουδέτερη στάση, συνειδητοποιήσει ότι ο ένας από τους δύο γονείς δεν ενδιαφέρεται πραγματικά για τη λύση του προβλήματος και συνεχώς ανακαλεί τα «παραπτώματα» που τους οδήγησαν εκεί, διακόπτει και απαγορεύει πλέον τις εκατέρωθεν επιρρίψεις ευθυνών και προσπαθεί να πείσει τους γονείς να συνεργαστούν με σκοπό το όφελος των παιδιών. Γιατί σημασία δεν έχει τι συνέβη στο παρελθόν και πώς δημιουργήθηκαν τα προβλήματα, αλλά τι πρέπει να γίνει από τώρα και στο εξής.

Τι μπορεί να κάνει ένας καλός σύμβουλος

Ο σύμβουλος προσπαθεί να βοηθήσει τους γονείς αν όχι να ξεπεράσουν τις διαφωνίες τους, αλλά να είναι τουλάχιστον λειτουργικά και συναισθηματικά σωστοί γονείς παρά το χωρισμό τους. Τους ενθαρρύνει να προτείνουν και οι ίδιοι πράγματα, τα οποία καταγράφονται και αναφέρονται σε όλες τις συνεδρίες για να οδηγούν τη συζήτηση στη σωστή κατεύθυνση. Όταν το ζευγάρι έρθει σε συνεννόηση που ικανοποιεί και τους δύο, οι συνεδρίες ολοκληρώνονται.

Κι αν ο σύμβουλος με κατηγορήσει; 

Ο οικογενειακός σύμβουλος ή ο θεραπευτής στις συνεδρίες δεν είναι με το μέρος του ενός ή του άλλου, αλλά με το μέρος όλης της οικογένειαςΓιατί το διαζύγιο (κάποιες φορές) ωφελεί και το παιδί:  Είναι ευχής έργο για το παιδί ένα ζευγάρι που δεν ζει αρμονικά και ευτυχισμένα μαζί να χωρίσει με πολιτισμένο τρόπο. Τόσο οι σύμβουλοι όσο και οι θεραπευτές είναι πάντα της άποψης πως για το παιδί είναι σίγουρα ευνοϊκό να αλλάζουν όσο δυνατόν λιγότερες σταθερές και συνήθειες. Η συναισθηματική σταθερότητα του παιδιού είναι σημαντικότερη από τους οικονομικούς διακανονισμούς. Μη βάζετε μπροστά τους οικονομικούς παράγοντες Υπάρχουν πολλές γυναίκες που πιστεύουν πως διεκδικώντας περιουσιακά στοιχεία αλλά και υψηλή διατροφή θα εκδικηθούν τον πρώην σύζυγό τους, που επέλεξε το χωρισμό. Όπως υπάρχουν και πολλοί άντρες που από ενοχές που εγκατέλειψαν τη συζυγική στέγη είναι διατεθειμένοι να πληρώσουν με το παραπάνω. Ούτε η μια ούτε η άλλη στάση ευνοούν την ψυχολογία του παιδιού, το όποιο όσο μικρό κι αν είναι καταλαβαίνει περισσότερα από όσα φαντάζεστε. Συχνά οι δικηγόροι διεκδικούν τα μεγαλύτερα οφέλη για λογαριασμό των πελατών τους, και αυτό δίχως συναισθηματισμούς και αδυναμίες και σίγουρα μη λαμβάνοντας υπ’ όψιν την ψυχική ισορροπία του παιδιού. Όταν εκείνα βρίσκονται απέναντι από ένα διαζύγιο, οι σύμβουλοι αλλά και οι γονείς «διαβάζουν» τις ανάγκες τους. Οι επιθυμίες των παιδιών στην πλειοψηφία τους είναι πάντα κοινές: «Να σταματήσει η μαμά να κλαίει τόσο πολύ» και «να σταματήσουν η μαμά και ο μπαμπάς να μαλώνουν». Οκτώ στις δέκα περιπτώσεις ζευγαριών που επισκέπτονται οικογενειακούς συμβούλους έρχονται σε συνεννόηση με λιγότερα δικαστικά έξοδα και σίγουρα περισσότερα συναισθηματικά οφέλη για το παιδί. Με τη συνεργασία της Αναστασίας Φρόντζου-Χρηστίδη (ψυχολόγος-ειδική σύμβουλος σχέσεων παιδιού και οικογένειας).